Καλλιτέχνης: ΕΡΓΟ ή ΠΡΑΞΗ (βίος);

Εχθές το βράδυ, καθώς επέστρεφα και πάλι στον Καβάφη, μου γεννήθηκε η ιδέα γι? αυτό το θρεντ. Αφορμή το ποίημα του Αλεξανδρινού «Νέοι της Σιδώνος (400 μ.Χ.)», του οποίου αφορμή υπήρξε το επιτύμβιο του Αισχύλου, που το συνέταξε ο ίδιος.
Το επιτύμβιο είναι αυτό:

ΑΙΣΧΥΛΟΝ ΕΥΦΟΡΙΩΝΟΣ ΑΘΗΝΑΙΟΝ ΤΟΔΕ ΚΕΥΘΕΙ
ΜΝΗΜΑ ΚΑΤΑΦΘΙΜΕΝΟΝ ΠΥΡΟΦΟΡΟΙΟ ΓΕΛΑΣ
ΑΛΚΗΝ Δ’ ΕΥΔΟΚΙΜΟΝ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΝ ΑΛΣΟΣ ΑΝ ΕΙΠΟΙ
ΚΑΙ ΒΑΘΥΧΑΙΤΗΕΙΣ ΜΗΔΟΣ ΕΠΙΣΤΑΜΕΝΟΣ.

Και το ποίημα του Καβάφη:

[CENTER]Νέοι της Σιδώνος (400 μ.X)[/CENTER]
[CENTER]Ο ηθοποιός που έφεραν για να τους διασκεδάσει
απήγγειλε και μερικά επιγράμματα εκλεκτά.

Η αίθουσα άνοιγε στον κήπο επάνω?
κ? είχε μιαν ελαφρά ευωδία ανθέων
που ενώνονταν με τα μυρωδικά
των πέντε αρωματισμένων Σιδωνίων νέων.

Διαβάσθηκαν Μελέαγρος, και Κριναγόρας, και Pιανός.
Μα σαν απήγγειλεν ο ηθοποιός,
«Aισχύλον Ευφορίωνος Aθηναίον τόδε κεύθει -»
(τονίζοντας ίσως υπέρ το δέον
το «αλκήν δ? ευδόκιμον», το «Μαραθώνιον άλσος»),
πετάχθηκεν ευθύς ένα παιδί ζωηρό,
φανατικό για γράμματα, και φώναξε?

«A δεν μ? αρέσει το τετράστιχον αυτό.
Εκφράσεις τοιούτου είδους μοιάζουν κάπως σαν λιποψυχίες.
Δώσε ? κηρύττω ? στο έργον σου όλην την δύναμί σου,
όλην την μέριμνα, και πάλι το έργον σου θυμήσου
μες στην δοκιμασίαν, ή όταν η ώρα σου πια γέρνει.
Έτσι από σένα περιμένω κι απαιτώ.
Κι όχι απ? τον νου σου ολότελα να βγάλεις
της Τραγωδίας τον Λόγο τον λαμπρό ?
τι Aγαμέμνονα, τι Προμηθέα θαυμαστό,
τι Ορέστου, τι Κασσάνδρας παρουσίες,
τι Επτά επί Θήβας? και για μνήμη σου να βάλεις
μ ό ν ο που μες στων στρατιωτών τες τάξεις, τον σωρό
πολέμησες και συ τον Δάτι και τον Aρταφέρνη.»[/CENTER]

Πρόκειται για ένα από το ωραιότερα «αγάλματα» του Καβάφη, στο οποίο η τεχνική του φτάνει στο απόγειο της. Ο «πονηρός» γέρος, στήνει το ικρίωμα, μας τοποθετεί επί ξυρού ακμής, χωρίς ο ίδιος να παίρνει σαφή θέση επί του ζητήματος. Αντίθετα, το ζυγίζει τόσο καλά, ώστε οι δύο όροι της αντινομίας, όσο αντίρροποι είναι, άλλο τόσο να είναι και ισοσθενείς. (Δεν ξέρω γιατί, αλλά εδώ μου μοιάζει ο Καβάφης να πραγματοποιεί με τα μέσα της τέχνης του, της ποίησης, το πείραμα του Σρέντιγγερ, με την περιβόητη γάτα. Ουδείς μπορεί να πει αν είναι ζωντανή ή νεκρή, αλλά από την άλλη όσο είναι ζωντανή δεν μπορεί να είναι νεκρή και το αντίθετο. Τελικά είναι «νεκροζώντανη»). Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
Ο Αισχύλος, ο δημιουργός της τραγωδίας, στο επιτύμβιο του, που λέγεται ότι συνέταξε ο ίδιος (κάτι που ο Καβάφης θεωρεί δεδομένο και γύρω απ? αυτό πλέκει το ποίημα του) αγνοεί εντελώς την ποίηση! Αναφέρει μ ό ν ο (όπως με αραίωση στα στοιχεία τύπωσε το ποίημα του ο Καβάφης, και οι τονισμοί στον Καβάφη δεν είναι βέβαια άνευ σημασίας) που επολέμησε τους Μήδους στον Μαραθώνα (και στην Σαλαμίνα και στις Πλαταιές). Εδιάλεξε δηλαδή ο μεγάλος τραγικός, ως επιτύμβιο του, να προβάλει την ΠΡΑΞΗ του και όχι το ΕΡΓΟ του. (Αλλά και μήπως ποίηση δεν σημαίνει πράξη;).
Εκεί εδράζεται η αντίρρηση (:wink: του Καβάφη (είναι όμως τελικά τέτοια;).
Με ποιανού το στόμα επιλέγει ο Καβάφης να προτάξει τις δίκαιες αντιρρήσεις του για την στάση του Αισχύλου; Με το στόμα ενός αρωματισμένου νέου, που ζει στην Σιδώνα της παρακμής, στα χρόνια μάλιστα εκείνα που το πνεύμα του κλασσικού κόσμου οριστικά γκρεμίζεται από τον χριστιανισμό.
Ενός νέου, που ο ίδιος σαν ποιητής όχι απλώς είναι ελάσσων, αλλά δεν φαίνεται καν μπρος στον Αισχύλο. Έχει όμως το πάθος για την ποίηση. Τον καίει η φωτιά της τέχνης και δεν μπορεί να δεχθεί, πώς είναι δυνατόν ο μεγάλος τραγικός να αναφέρει μόνο την ΠΡΑΞΗ του και να αδιαφορεί για την ΤΕΧΝΗ του. Σχεδόν τον φανταζόμαστε να σκέφτεται μύχια: «Μωρέ, αν είχα γράψει αυτά τα πράγματα εγώ, ούτε που θα με ενδιέφεραν καθόλου οι Μαραθώνες και οι Σαλαμίνες. Κι αυτός, που τον έραιναν οι μούσες απ? το πρωί ως το βράδυ, τα ξέχασε τελείως και τι μας λέει τώρα; Ότι πολέμησε μες στο σωρό των στρατιωτών;;»
Όμως ο παμπόνηρος Αλεξανδρινός, έχει «στήσει» με τέτοιο τρόπο το ποίημα, που όσο φωνασκεί τη ΔΙΚΑΙΗ οργή του ο Σιδώνιος, άλλο τόσο τον βλέπουμε να βουλιάζει μες τα αρώματα του και στην παρακμή της πόλης και του καιρού του. Κι άλλο τόσο βαραίνει περισσότερο στην ζυγαριά η ΠΡΑΞΗ του Αισχύλου.
Οι δύο όροι της αντινομίας (ο Αισχύλος που δημιούργησε την τραγωδία, αλλά αγνόησε στο επιτύμβιο την ποίηση και ύμνησε την πράξη από τη μια και ο αρωματισμένος Σιδώνιος, που είναι ένας ποιητάκος της σειράς, τέκνο της παρακμής του καιρού του, αλλά τον καίει ο καημός της τέχνης από την άλλη), ακυρώνουν ο ένας τον άλλον. Η σύνθεση μοιάζει αδύνατη.

Λοιπόν: Καλλιτέχνης ? Έργο ή Πράξη;

(Ίσως έφτιαξα ένα άχρηστο θρεντ, αλλά πείτε και ? θα δούμε?)

Μανόλης Αναγνωστάκης: Νέοι της Σιδώνος, 1970

Κανονικά δεν πρέπει να 'χουμε παράπονο

Καλή κι εγκάρδια η συντροφιά σας, όλο νιάτα,

Κορίτσια δροσερά - αρτιμελή αγόρια

Γεμάτα πάθος κι έρωτα για τη ζωή και για τη δράση.

Καλά, με νόημα και ζουμί και τα τραγούδια σας

Τόσο, μα τόσο ανθρώπινα, συγκινημένα,

Για τα παιδάκια που πεθαίνουν σ’ άλλην ήπειρο

Για ήρωες που σκοτώθηκαν σ΄ άλλα χρόνια,

Για επαναστάτες Μαύρους, Πράσινους, Κιτρινωπούς,

Για τον καημό του γένει πάσχοντος Ανθρώπου.

Ιδιαιτέρως σας τιμά τούτη η συμμετοχή

Στην προβληματική και στους αγώνες του καιρού μας

Δίνετε ένα άμεσο παρόν και δραστικό - κατόπιν τούτου

Νομίζω δικαιούστε με το παραπάνω

Δυο δυο, τρεις τρεις, να παίξετε, να ερωτευθείτε,

Και να ξεσκάσετε, αδελφέ, μετά από τόση κούραση.

(Μας γέρασαν προώρως, Γιώργο, το κατάλαβες;)

Για να ολοκληρωθεί το τόπικ!

Κατά την άποψη μου (και δίχως να είμαι σίγουρος), ο Καβάφης είναι υπέρ του Αισχύλου. Και μόνο η επιλογή οι νέοι να είναι “νέοι της Σιδώνος”, δίνει κατ’ εμέ την άποψη του Καβάφη. Γενικά, πολλά ποιήματα του Καβάφη έχουν διαφορετικό νόημα από αυτό που σου μένει σε μια πρώτη ανάγνωση κι αυτό γιατί ο ίδιος θεωρεί σημαντικές τις στροφές κι όχι το πλήθος στίχων ανά στροφή. Κλασσικό παράδειγμα κατ’εμέ το “Πλην Λακαιδεμονίων” που ενώ τους κράζει σε όλο το ποίημα, το δίστιχο που λέει “δικαίωμα τους” είναι το πιο σημαντικό (από μνήμης τα λέω μπορεί να είναι μονόστιχο ή και τρίστιχο) και αυτό που (κατά πάσα πιθανότητα) εκφράζει τον ίδιο.

Λολ, μου ξύπνησαν αναμνήσεις από το Λύκειο τώρα. :lol:

Νομίζω ότι το κόνσεπτ του θρεντ δεν είναι η ανάλυση καθαυτού του ποιήματος, αλλά περισσότερο η στάση απέναντι στην τέχνη.

Σωστά jm_rotten?

Ναι, ακριβώς. Χρησιμοποίησα το ποίημα του Καβάφη, γιατί πέρα από το ότι είναι αριστούργημα της ποιητικής τέχνης, με βοήθησε να ξεκινήσω το θέμα. Μας ενδιαφέρει λοιπόν εδώ να δούμε, αν η ΠΡΑΞΗ ενός καλλιτέχνη επιρρεάζει το έργο του, αν έχουμε απαίτηση από αυτόν να συμμετέχει στα δρώμενα του καιρού του και της κοινωνίας στην οποία ζει ή αν απλώς το ΕΡΓΟ δρα από μόνο του και ανεξάρτητα από τη ζωή του καλλιτέχνη και αν αρκεί τελικά να τον δικαιώσει ανεξαρτήτος του βίου του (φυσικά όταν λέμε βίος και πράξη δεν αναφερόμαστε στο τι κάνει πχ ο κάθε καλλιτέχνης στο κρεββάτι του, δεν μας αφορά κάτι τέτοιο, αλλά η συμμετοχή του ή όχι στην ιστορική συγκριρία του καιρού του, στην πράξη της κοινωνίας στην οποία ζει τελικά)

Συγνώμη για το διπλοποστάρισμα, αλλά δεν είδα το ποστ του καρβου.
Κάρβου, συμφωνώ μαζί σου. Ειδικά στο ποίημα “Στα 200 π.Χ.” που αναφέρεις και μόνο ο καταληκτικός στίχος “για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα” γεμάτος από την καβαφική ειρωνία, δικαιώνει ουσιαστικά τους Λακεδαιμόνιους.
Όμως το θέμα παραμένει. Πρέπει να συμμετέχει ο καλλιτέχνης στην πράξη του καιρού του; είναι καθοριστικό αυτό για το έργο του;
Και για να συμπληρώσω. Η συμμετοχή δεν είναι πάντα από τη θετική πλευρά. Μπορεί ένας καλλιτέχνης να έζησε και να έπραξε με αρνητικό πρόσημο στις πράξεις του. Πχ διάβαζα στο θρεντ για τον Vikernes και έβλεπα πολλούς να λένε ότι πχ μπορεί να είναι αυτό που είναι, αλλά είναι καλός στην τέχνη του ή άλλους να απορρίπτουν την τέχνη του εξαιτίας του βίου του. Ένα παράδειγμα έφερα, ας μην κολλήσουμε σ’ αυτόν, απλώς για να γίνω περισσότερο κατανοητός

Πολύ ενδιαφέρον thread. Ομολογώ ότι το ποίημα ποτέ δεν μου άρεσε ιδιαίτερα, αλλά η θεματολογία του σηκώνει πολλή ανάλυση.

Πιστεύω ότι η δομή αυτού του ποιήματος μάς παραδίδει ένα σαφέστερο μήνυμα από αυτό που νομίζουμε.

α) Βλέπω μια νομιμοποίηση των δύο απόψεων με γνώμονα την ωριμότητα και πιθανόν χωρίς ιεράρχηση. Ο ρομαντικός νέος έχει γνώμη απόλυτη για την τέχνη, είναι «φανατικός για γράμματα». Την θέλει αμόλυντη και οδηγό στις δυσκολίες. Ο ώριμος Αισχύλος, αντιθέτως, προτάσσει την «πράξη», την «πραγματική» προσφορά, πιθανόν ως απόφθεγμα εμπειρίας.

β) Είναι σημαντικό όμως να λάβουμε υπόψη μας ότι ο νέος, που είναι ιδεαλιστής της τέχνης, έχει βρει τα προβλήματά του λυμένα, τις υλικές του ανάγκες καλυμμένες και ίσως εκεί οφείλεται η πολυτέλεια να προφέρει μια τέτοια άποψη, ενώ ο γέρος ποιητής πιθανόν αναγνωρίζει την προτεραιότητα των δράσεων, ως επειγουσών για την επιβίωση.

Η όμορφη συνάντηση των δύο απόψεων είναι το ίδιο το επιτύμβιο του Αισχύλου που, αν δεχτούμε την θεωρία ότι το έγραφε ο ίδιος, αποτελεί περιγραφή της πράξης δια του έργου, δηλαδή την εξιστόρηση των στρατιωτικών ηρωισμών μέσω ενός στίχου.

Πάντως, αν η ανάλυσή μου στέκει, προσωπικά διαφωνώ με το μήνυμα ? πόσο μάλλον με το μήνυμα του Αναγνωστάκη. Η τέχνη είναι πάντα οδηγός και ξεπερνά την πράξη. Η απόδειξη για αυτό είναι ότι σε εποχές που ο κόσμος χρειάζεται περισσότερη πράξη από άλλες, η τέχνη εκρήγνυται και παράγει σημαντικά έργα, ενώ σε εποχές ευημερίας η τέχνη αποκοιμιέται. Τέλος, με κίνδυνο να θεωρηθώ κι εγώ ένας «νέος της Σιδώνος», θα έλεγα ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε και το ίδιο το έργο ως πράξη.

edit:
ΥΓ: Η γάτα του Αυστριακού γιατί έχει σχέση με το θέμα;

Ακριβώς γι αυτό δημιούργησα το θρεντ. Για να αρχίσουν να ξεδιπλώνονται οι απόψεις μας. Συμφωνώ μαζί σου στα περισσότερα, αν και δεν νομίζω ότι ο Καβάφης παίρνει ξεκάθαρη θέση, άρα δεν μπορούμε να πούμε ότι έχει και το ποίημα ξεκάθαρο μύνημα. Μάλλον μας αφήνει επί ξυρού ακμής. Ωστόσο, συμφωνώ ότι η μεγάλη τέχνη είναι ταυτόχρονα ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ.

Για την γάτα του Αυστριακού που λες, όχι δεν έχει άμεση σχέση με το θέμα. Την ανέφερα απλώς για να κάνω περισσότερο κατανοητό (δεν ξέρω αν το πέτυχα) το πως ο Καβάφης στήνει στο ποίημα του, τους όρους της αντινομίας. Εκεί που στέκει ο Αισχύλος, δεν στέκει ο Σιδώνιος και εκεί που στέκει ο Σιδώνιος δεν στέκει ο Αισχύλος.

ΥΓ Σέβαστό απόλυτα να μην σ’ αρέσει το ποίημα, απλά από περιέργια, επειδή το θεωρώ από τα κορυφαία του Καβάφη, μήπως δεν σ’ αρέσει γενικά ο Καβάφης; Γιατί θα μου φανεί περίεργο αν σ’ αρέσει ο Καβάφης, να μην σου αρέσει το συγκεκριμένο, αν και δεν είναι απαραίτητο βέβαια…

Κρίμα πάντως που η τελευταία στροφή δεν είχε 11 στίχους. Θα ήταν πολύ Tool η δομή του ποιήματος :stuck_out_tongue:

Η ποίηση του Καβάφη είναι σημαντικό κεφάλαιο για την ελληνική λογοτεχνία και υπάρχουν πολλά ποιήματά του που μου αρέσουν - χωρίς να έχω εντρυφήσει κιόλας. Πράγματι δεν είμαι ο μεγαλύτερος λάτρης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν εκτιμώ και το στιλ και το περιεχόμενο. Πιστεύω, πάντως, ότι η ποίησή του αδικείται από το γεγονός ότι μερικά από τα διασημότερα ποιήματά του ίσως δεν είναι και τα καλύτερά του. Τα «Κεριά» φερ? ειπείν δεν μου κάνουν μεγάλη εντύπωση.

[QUOTE=Vic Vega;771822]Η ποίηση του Καβάφη είναι σημαντικό κεφάλαιο για την ελληνική λογοτεχνία και υπάρχουν πολλά ποιήματά του που μου αρέσουν - χωρίς να έχω εντρυφήσει κιόλας. Πράγματι δεν είμαι ο μεγαλύτερος λάτρης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν εκτιμώ και το στιλ και το περιεχόμενο. Πιστεύω, πάντως, ότι η ποίησή του αδικείται από το γεγονός ότι μερικά από τα διασημότερα ποιήματά του ίσως δεν είναι και τα καλύτερά του. Τα «Κεριά» φερ? ειπείν δεν μου κάνουν μεγάλη εντύπωση.[/QUOTE]

Ναι, εδώ έχεις δυστυχώς δίκιο. Δεν ξέρω για ποιο λόγο, αλλά πράγματι τα γνωστότερα του, δεν ανήκουν σίγουρα στις κορυφαίες δημιουργίες του. Και την Ιθάκη θα πρόσθετα εγώ. Όχι πως είναι κακά ποιήματα, αλλά δεν μπορούν να σταθούν δίπλα στο 200 π.χ., Μύρης· Aλεξάνδρεια του 340 μ.X., Ο Βασιλεύς Δημήτριος, Εις τα περίχωρα της Aντιοχείας, Απολείπειν ο θεός Aντώνιον, Επέστρεφε, Θυμήσου, Σώμα… και τόσο άλλα…
Πραγματικά είναι τουλάχιστον εκνευριστικό να ανοίγεις κουβέντα γι’ αυτόν και να ακούς “Α, ναι η Ιθάκη…”, αλλά τι να κάνεις…

Επειδή πιστεύω ότι στην ουσία αφορά εμμέσως τη σχέση πράξης και έργου, παραθέτω το αφοπλιστικό:

I can’t listen to that much Wagner. I start getting the urge to conquer Poland.
Woody Allen

[quote="“jm_rotten,post:10,topic:12006”]

Τα γνωστότερα του είναι αυτά που μπήκαν στην ύλη Λυκείου-Γυμνασίου. Ιθάκη και κεριά τα είχαμε στο γυμνάσιο αν θυμάμαι σωστά. Αναμενόμενο αυτά να είναι κι αυτά που εγκρίθηκαν για να τα διδαχτούμε. Δε λέει να διδάσκουμε στα παιδιά μας πως οι Σπαρτιάτες ήταν μάγκες που είπαν ΟΧΙ στον αυτοκράτορα και δεν ακολούθησαν στην εκστρατεία μέχρι την Ινδία…

Ακριβώς αυτό είναι το ζήτημα. Τώρα, το ερώτημα καταστένεται ως εξής: Αξίζει να αδιαφορίσεις για τη μουσική του Βάγκνερ, λόγω όλων αυτών, ακόμα και αν δεν σ αφήνει ασυγκίνητο;;
Ή και αλλιώς: επειδή ήταν αυτός που ήταν και τον λάτρευαν αυτοί που τον λάτρευαν δεν ασχολούμε;
Ή και αλλιώς: Η μουσική του είναι ακριβώς η προέκταση αυτού που ήταν ο ίδιος, άλλα μάλλον και επικίνδυνη, άρα συμφωνούμε με τον Γούντι;

[quote="“karvou,post:12,topic:12006”]

Έχεις δίκιο…

__Αφήνω λίγο στην άκρη την όμορφη αλλά και και γενική προβληματική της κουβέντας σας για να θίξω κάτι ποιό ειδικό.

__Θα φέρω το θέμα στο σήμερα και στο είδος της μουσικής που πραγματεύεται το forum που μας φιλοξενεί…

__Για το μόνο που είμαι σίγουρος (γι’ αυτό και το εξειδικεύω), είναι η επίφαση και ο καιροσκοπισμός στην Τέχνη. Εκεί μπορώ να αναγνωρίσω πως, ναι ξεγελάστηκα, αλλά αυτόματα βάζω τον βίο πάνω από το έργο και αποκυρρήσω το έργο -έστω συναισθηματικά. Δεν μπορώ -πνευματικά- να δεχτώ τον δηλητηριασμό της αλήθειας στο όνομα της τέχνης. Και εξηγούμαι.

__Αν πουλάς και εμπορεύεσαι κάτι, ιδίως στο όνομα κάποιου (Θεού-Σατανά, αγάπης-μίσους, sex drugs & rock n’ roll, επανάσταση, καπιταλισμός-αντικαπηταλισμός κ.ο.κ.) και ο βίος σου ακυρώνει το ίδιο το έργο σου, τότε το έργο σου δεν αξίζει τίποτα. Μπορεί να είναι ένα τραγούδι σου ΥΠΕΡΟΧΟ, αλλά θα μείνω στο ότι η ΤΕΧΝΙΚΗ του ήταν καταπληκτική, ΑΛΛΑ η τέχνη και η αλήθεια απουσιάζουν, άρα δεν ΔΕΧΟΜΑΙ να το θεωρώ τέχνη, το θεωρώ τεχνική και βασικά ΑΠΑΤΗ.

__Ξέρω πως αυτό που λέω είναι καθαρά “εγκεφαλικό” και θέμα επιλογής, όμως μαντέψτε, είναι τα μόνο όπλα που διαθέτω και τα μόνα που με ξεχωρίζουν ως κάποιον που σκέφτεται και θρώσκει άνω.

__Αυτό που μπορώ να δεχτώ, είναι πως όπως μπορεί και ο βίος (και η πράξεις / απόψεις) κάποιου ν’ αλλάξει, έτσι μπορεί και η φύση / κατεύθυνση του έργου του. Αυτό που όμως δεν μπορώ να μην καταδικάσω, είναι η πλάνη και η σκοπιμότητα. Το οφείλω στον εαυτό μου.

__Εδώ να πω πως δεν κρίνω αναγκαστικά κάποιον σύμφωνα με τα δικά μου πιστεύω, τον κρίνω κυρίως με τα δικά του, αυτά που διατίνεται πως πιστεύει. Αυτά πάνω στα οποία πατάει -ιδίως όταν ΕΧΕΙ ΚΕΡΔΟΣ ΑΠ’ ΑΥΤΑ (οποιοδήποτε κέρδος με πρωτεύον το χρηματικό, που είναι το ευτελέστερο άρα και το πιο “ύποπτο” και άμμεσα αναγνωρίσημο).

__Π.χ. δε λέω “ντροπή σ’ αυτόν που λέει ζήτω ο Σατανάς”, αλλά “ντροπή σ’ αυτόν που βγαίνει και τραγουδάει ζήτω ο Σατανάς και είναι Χριστιανός” για να χρησιμοποιήσω ένα ακραίο -αλλά όχι και φανταστικό- παράδειγμα…

__Τελικά, γενικά μίλησα κι εγώ, αλλά αν άρχιζα τα “ονόματα και διευθύνσεις” φοβάμαι πως μπορεί να έμπαινε κάποιος στην κουβέντα μόνο και μόνο για να πει “τι λες ρε μεγάλε που δεν είναι αυθεντικός ο τάδε” και χάναμε το δάσος χάρην του δέντρου.

υ.γ. πάνω σ’ αυτό, μου ήρθω τώρα και η ταινία (με όλα της τα ελλατώματα) Rockstar, που καυτηριάζει αρκετά το θέμα του topic…

υ.γ.2 (ε ρε και ήξερε ο “κοσμάκης” το στήσιμο που πέφτει σε μουσικές, τηλεοπτικές και καλλιτεχνικές βιομηχανίες και βιοτεχνίες και το τι φύκος για μεταξωτή κορδέλα έχει αγοράσει…)

Σωστός γενικά ο Shadocastah (sic).

Αν και πάντα θα πρέπει να κοιτάμε τις συνθήκες μέσα στις οποίες ο καλλιτέχνης συνέλαβε και δημιούργησε. Πχ, για να το γειώσω κι εγώ στη μουσική, σχεδόν όλες οι μπάντες του bay-area thrash στα ξεκινήματά τους ιδίως είχαν και κάνα-δυο (ή και περισσότερα) κομμάτια “εξύμνησης” του Σατανά. Μέχρι κι οι Metallica με το Jump To The Fire. Το οι βίοι τους πιθανότατα ήταν ανακόλουθοι των σατανικών δογμάτων δεν τους κάνει σίγουρα απατεώνες, απλά λειτούργησαν μέσα στο πνεύμα της εποχής.

ΥΓ. Εμείς στο Λύκειο είχαμε ασχοληθεί και με το Νέοι Της Σιδώνος (400 π.Χ.) και με το Απολείπειν Ο Θεός Αντώνιον.

Δικηγόρος του διαβόλου προς τις κάτω παύλες που είναι καύλες!:

Στη μουσική όμως οι στίχοι είναι η μία όψη του νομίσματος. Κι ούτε καν νόμισμα. Για κύβο μιλάμε εν προκειμένω. Αρκεί αυτή η μία όψη να καταδικάσει ως μη τέχνη τις υπόλοιπες 5;

Επίσης, σκοπιμότητα υπήρχε και στα σενάρια των ταινιών του Άιζενστάιν. Μπορείς όμως να πεις πως το “θωρηκτό Ποτέμκιν” δε σου προκαλεί τα ευγενή συναισθήματα που σου δημιουργεί ένα έργο τέχνης;

Μία σημαντική παράμετρος στο θέμα είναι η εξής…Μπορεί να ξέρεις πως ο βίος ενός καλλιτέχνη δεν συνάδει με το έργο του. Κάποιες φορές σου προκαλεί αηδία αυτή η παρατήρηση . Κάποιες άλλες αναρωτιέσαι μήπως ο καλλιτέχνης κατάφερε να συλλάβει και να αποτυπώσει κάτι το οποίο απλά δεν μπορεί ως άνθρωπος να υποστηρίξει με το βίος του και τις πράξεις του. Νομίζω πως όταν μπαίνει αυτή η αμφιβολία , αξίζει και το έργο( για σένα πάντα ε) . Γιατί στην πραγματικότητα το έργο είναι αυτό που σε ενδιαφέρει. Σε ενδιαφέρει να ξέρεις αν είναι “πραγματικό” ή όχι.

Amen to that

Εγώ αν και δεν μπορώ να πω ότι το διάβασμα ποιημάτων είναι κάτι που κάνω συχνά πιστεύω το εξής.Ο καλλιτέχνης πρέπει να έχει και την ανάλογη ζωή.Δηλαδή γιατί να πιστέψω ότι έλεγε ο Σεφέρης την στιγμή που απέφευγε τις δυσκολίες(παρόλο που το παραδεχόταν).Γιατί να του δώσω σημασία και να γίνουν τα λόγια του βίωμα μου όταν η ζωή του δεν τιμούσε το έργο του?Γιατί και εγώ μπορώ να γράφω διάφορα άλλα άμα δεν κάνω κάτι από αυτά δεν είμαι υποκριτής?

Ο οποιοσδήποτε ποιητής/καλλιτέχνης/διαννοούμενος/κλπ σου δείχνει ένα δρόμο. Το ότι αυτός δε τον ακολουθεί γιατί είναι λόγος για να τον απορρίψεις; Δε το κατάλαβα. Ψάχνεις να βρεις το δρόμο που θες να ακολουθήσεις στη ζωή σου ή ψάχνεις να βρεις τον ηγέτη που θα σου λέει τι να κάνεις και θα αποφασίζει αυτός για σένα;