2 φίλες αποφασίζουν να περάσουν μαζί ένα σαββατοκύριακο στην εξοχή, μακριά από άπιστους συζύγους και μπερδεμένες σχέσεις… μέχρι ένα απρόοπτο γεγονός θα τις μεταμορφώσει σε φυγάδες και θα δώσει το πάτημα για να ξεκινήσει ένα road trip στην καρδιά της Αμερικής
Διάσημη, πολύ-αγαπημένη από κοινό και πολύ-βραβευμένη ταινία των 90ς, για πολύ κόσμο μια από τις πιο δυνατές φεμινιστικές ταινίες του σύγχρονου Hollywood και παράλληλα ένα από τα πιο σημαντικά σύγχρονα road movies του αμερικάνικου σινεμά
Είχα να το δω πάρα πολλά χρόνια, έκατσε χτες μιας και ένας φίλος με έπεισε να δώσω μια ευκαιρία στο director’s cut του Kingdom of Heaven και μέχρι να το βρω, είδα ότι είχα και την εν λόγω ταινία στον σκληρό οπότε της έδωσα μια προτεραιότητα.
Ο Ridley Scott είναι ένας σκηνοθέτης που αν τον γνώριζα από το 1992 μέχρι σήμερα δεν θα του έδινα καμία ιδιαίτερη ουσιαστική σημασία πλην μόνο για να χαζέψω τις περισσότερες φορές το οπτικό κομμάτι των ταινιών του. Έχω περάσει καλά -όχι όμως κάτι περισσότερο- με κάποιες μετρημένες του ταινίες -Gladiator, Matchstick Men + κάνα δυο ακόμα, άντε και με τον Προμηθέα αν κάνω switch off το μυαλό μου, δεν το συνδέσω με τα Alien και εστιάσω στο εικαστικό και μόνο-, ενώ με κάτι GI Jane, Μωησήδες, Alien Covenants, Counselors, Robin Hoods, A good year, 1492, Ηannibals κτλ έχω βαρέσει μπιέλα… Είναι πολύ δύσκολο να τον συνδέσω πολλές φορές με τον ίδιο άνθρωπο που έκανε το Blade Runner, Alien, το απίστευτα υποτιμημένο αριστούργημα The Duelists (τρείς ταινίες δηλαδή που θεωρητικά λογίζονται στις καλύτερες του 20ου αιώνα σε αρκετές λίστες εδώ και εκεί), το άνισο μα οπτικά συγκλονιστικό Legend και τέλος, με το Thelma and Louise…
Για το έργο, to begin with με το προφανές, την φεμινιστική θεματική του την θεωρώ αρκετά αδύναμη αν απομονωθεί από την υπόλοιπη ταινία. Όχι λάθος ή κάτι τέτοιο, αλλά αρκετά ρηχό, προφανές και εν μέρη αδύναμο σε κινηματογραφικούς όρους. Οι μισές βασικές ανδρικές φιγούρες είναι καρικατούρες όσο δεν πάει, κάποια σκηνικά -όπως αυτό με τον φορτηγατζή- είναι στα όρια του σλαπσικ, ενώ παραδόξως η μόνη που -αν και έχει περιορισμένο χρόνο συμμετοχής- δουλεύει σαν τρισδιάστατος χαρακτήρας, είναι εκείνη του Μαικλ Μάντσεν (παραδόξως γτ τρισδιάστατος χαρακτήρας, ερμηνεία, Μαικλ Μάντσεν 
, ε λίγο παράδοξο).
Όμως -και εδώ έρχεται το σενάριο της ταινίας σαν σύνολο-, όταν αυτό γίνετε blend μαζί με το -για εμένα- προφανέστατο βασικό theme της ταινίας, αυτό της ελευθερίας και της απόδρασης, της ανακάλυψης του πραγματικού σου εαυτού μέσα από την παρόρμηση και φυσικά την αξία της πραγματικής φιλίας όταν ο περίγυρός σου φαίνεται να σε περιορίζει και να σε καταπιέζει, τότε ακόμα και αυτή η φεμινιστική θεματική που προσπαθεί να χωρέσει στις βασικές θεματικές της ταινίας τα καταφέρνει ικανοποιητικότατα… Μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για μια αμιγώς χολυγουντιανή ταινία και όχι για ένα βαθύ και βαρύ δράμα χαρακτήρων και αρκετές συμβάσεις συγχωρούνται και γίνονται αποδεκτές όταν η γενικότερη εικόνα είναι ικανοποιητικά δοσμένη -στα πλαίσια πάντα μιας καλής χολυγουντιανής ταινίας πάντα-.
Σαν ένα road movie λοιπόν που έχει σκοπό να αναδείξει το απελευθερωτικό ταξίδι των 2 ηρωίδων του από τα όποια δεσμά τους -εαυτό τους, οικογενειακό περιβάλλον, καθημερινή ρουτίνα τους, κόσμο στον οποίο ζουν και τις υποβαθμίζει συνεχώς -, στα πλαίσια ενός καλού χολυγουντιανού έργου, η ταινία είναι εξαιρετική και κάτι παραπάνω ίσως! Δένεσαι πολύ εύκολα μαζί τους, συμπάσχεις στο δράμα και τις ακολουθείς με κομμένη την ανάσα σε αυτό το ταξίδι αυτογνωσίας και απελευθέρωσης στην καρδιά της Αμερικανικής ενδοχώρας.
Πέρα του σεναρίου, αυτό που εύκολα κερδίζει τις εντυπώσεις, είναι η σκηνοθεσία.
Ο Scott, ασχέτως τί σαβούρης έχει γίνει σήμερα -ειδικά από τότε που ανακάλυψε και το cgi ακόμα χειρότερα-, ήταν ένας τεχνίτης με την κάμερα που όμοιοί του πραγματικά ήταν πολύ λίγοι στα χρυσά του χρόνια. Έχω μια προσωπική αδυναμία στα road movies αλλά επίσης στην εικόνα της Αμερικής όπως αυτή ήταν στα τέλη 80-αρχές 90…ειδικά όταν μεταφερόμαστε σε περιοχές όπως Texas κτλ, τρελαίνομαι με τα τοπία, τα μπαρ στην άκρη του πουθενά, τον ουρανό, τα φορτηγά κτλ… ο Scott σαν εξαιρετικός visual σκηνοθέτης, στήνει απίθανα το 80% των σκηνών της ταινίας που διαδραματίζονται σε χώρους όπου υπάρχει κίνηση και πλήθος αντικειμένων στο background -ένα μπαρ, ένας αυτοκινητόδρομος, μια βιομηχανική περιοχή κτλ- με τέτοιο τρόπο ώστε όλη η εικόνα μοιάζει να κινείται. Πρωταγωνιστές μπροστά, φόντο γεμάτο λεπτομέρειες και συνεχόμενη κίνηση. Όλα αυτά κάτω από α-πί-θα-νο φωτισμό και φωτογραφία, το αποτέλεσμα είναι σχεδόν μαγικό. Αν κάποιος δεν ήξερε ότι είναι ο σκηνοθέτης του Blade Runner, παρόλο που οι ταινίες είναι τόσο διαφορετικές, θα ίσως καταλάβαινε εύκολα ότι είναι τελικά ο ίδιος σκηνοθέτης.
Ένα πολύ ισχνό παράδειγμα παρακάτω -αν και η ταινία έχει πολύ πιο χτυπητά και τα καταλαβαίνει κανείς μόνο όταν την δεί κανονικά-, όπου σε ένα βενζινάδικο, υπάρχει το αμάξι, οι ηρωίδες, καπνός από την σκόνη του αυτοκινητόδρομου δίπλα, ο βενζινάς, ο αυτοκινητόδρομος (τα τρία τελευταία δεν φαίνονται τόσο στο screenshot γτ το βρήκα online και δεν έκανα crop εγώ ο ίδιος την σκηνή) και ένας bodybouilder (!) που σηκώνει βαράκια παραδίπλα…μιλάμε για απίθανη δουλειά στο στήσιμο σχεδόν κάθε σκηνής της ταινίας, που όμως φαίνεται και απίστευτα οργανική και καθόλου ‘‘στημένη’’ στο σύνολο του έργου
Πλην όμως του παραπάνω, μοντάζ για σεμινάριο επίσης. Θυμάμαι χαρακτηριστικά 1 σκηνή πάλι που κινηματογραφεί την κίνηση του αμαξιού, ξεκινάει με λήξη μέσα στα πίσω φώτα του αμαξιού -τα οποία αντανακλούν το τί συμβαίνει στον δρόμο- για να απομακρυνθεί και να το γυρίσει με κάποιο τρόπο σε ένα γενικότερο πλάνο όλου του αμαξιού αφού πρώτα ταξιδέψει από τα πίσω φώτα μέχρι τα μπροστινά και να κάνει ένα μαγικό cut σε ένα τέλειο κάδρο των 2 πρωταγωνιστριών… και πάλι τίποτα από αυτά δεν είναι γκιμικιές, αλλά καταφέρνει να αποδώσει τρομερά την αίσθηση αυτή του ταξιδιού και της περιπλάνησης στους τεράστιους αυτοκινητόδρομους της περιοχής. Στα ίδια υψηλά επίπεδα και ο ρυθμός που δίνει στο έργο, δεν βαριέσαι στιγμή -αν και κάνει κάτι μικρές κοιλιές σε 1-2 σημεία μετά τα μισά, που διαρκούν βέβαια ελάχιστα, just saying-…
Γενικά ναι, ο Scott το λέω συνέχεια όποτε βλέπω εκείνες τις παλιές καλές του ταινίες, ήταν σε ένα πραγματικά πολύ υψηλό τεχνικό επίπεδο αναφορικά με τις ικανότητές του σαν σκηνοθέτης, που λίγοι το είχαν πετύχει εκείνο τον καιρό…
Οι 2 πρωταγωνίστριες, είναι ένα από τα καλύτερα επίσης κομμάτια της ταινίας. Η χημεία τους είναι εξωπραγματική. Η Ντέηβις ξεκινάει σαν μια νοικοκυρούλα της κακίας ώρας για να εξελιχθεί σε μια δυναμική ηρωίδα με -επιτέλους- δική της φωνή και βούληση, χωρίς όμως να χάνει το εύθραυστο του χαρακτήρα της ή τα στοιχεία που την κάνουν ξεχωριστή και να μετατρέπεται ξαφνικά σε μια υπερ-ηρωίδα από το πουθενά. Καμία σχέση δηλαδή με τις μαλακίες τύπου WW και Captain Marvel που έχει βαλθεί το Χόλυγουντ σήμερα να περάσει σαν δυναμικά γυναικεία πρότυπα. Πιο κοντά -και αναμενόμενα- στην Σιγκούρνεη Γουίβερ του Alien, τρισδιάστατος χαρακτήρας με πλήρη επίγνωση του ποιος είναι, από που προέρχεται και τις δυνατότητές του -και πίστη σε αυτές που κερδίζεται, δεν δίνεται έτσι από το κώλο καθενός -.
Η Σαράντον πιο ώριμη σαν ηρωίδα, ιδανική ‘‘μητρική’’ φιγούρα για την Ντέηβις αλλά και εξ’ αρχής πιο σκληροτράχηλη και ‘‘ψημένη’’ στις δυσκολίες, μιας και κουβαλάει ήδη βαρύ ‘‘φορτίο’’. Και οι δυο μαζί, τρομερή χημεία όπως είπα και σε κερδίζουν από το πρώτο δευτερόλεπτο που μοιράζονται την οθόνη.
Το υπόλοιπο cast πολύ καλό σε επίπεδο ερμηνειών, με ξεχωρίζουσα μορφή τον πιτσιρικά Brand Pitt σε μια από τις πρώτες mainstream εμφανίσεις του.
Τελευταίο αφήνω το μουσικό κομμάτι της ταινίας, που είναι εξαιρετικό. Τα κομμάτια που παίζουν είναι ένα και ένα ενώ τα μουσικά χαλιά του Hanz Zimmer με ηλεκτρικές κιθάρες δουλεύουν 110% στο να χτίσουν ατμόσφαιρα και να βοηθήσουν την αφήγηση όταν χρειάζεται.
Special αναφορά στο διάσημο και iconic φινάλε της ταινίας, που 30 χρόνια μετά, δεν έχει χάσει καθόλου τον χαρακτήρα του και παραμένει -για εμένα- το καλύτερο σημείο της ταινίας!
Γενικά αυτά, είχα να το δω χρόνια, με συγκίνησε αρκετά και δεν το περίμενα, ένα εξαιρετικό road movie του σύγχρονου Hollywood που ενίσχυσε το φεμινιστικό κίνημα του σημαντικά την εποχή που βγήκε, αλλά κυρίως για εμένα έπιασε και απέδωσε πολύ πετυχημένα αυτό που κάθε road movie οφείλει να είναι, ένα έργο απόδρασης. Και από τα δεσμά που μας κρατάνε πίσω στην καθημερινή μας ζωή αλλά και εκείνα του μυαλού μας!
