Κατά την μαγευτική, αγαπημένη χρονιά του 1974, το progressive rock έφτασε - ή σωστότερα, διατηρήθηκε - στο απόγειο του. Επόμενο είναι οι περισσότερες επιλογές να έρχονται από εκεί:
1. Genesis - The Lamb Lies Down On Broadway
Η συνέχεια για τους Genesis μετά από έναν δίσκο όπως το “Selling England…” θα έπρεπε να είναι ηγετική. Και ήταν! Το “Lamb…”, ένα ογκώδες concept album που υπερβαίνει την μιάμιση ώρα, δομημένο με όλη την ακρίβεια, την λεπτότητα και την φαντασία των δημιουργών του, δεν σηματοδοτεί μόνο την δεύτερη στη σειρά ιλιγγιώδη κορυφή τους, αλλά αποτελεί και την ενσάρκωση της αόριστης υπόσχεσης του progressive rock που είχε μόλις πραγματοποιηθεί!
Ήταν τόσο ψηλά τα standards που έθεσαν οι Genesis με αυτούς τους δύο συνεχόμενους δίσκους που τόσο οι ίδιοι (αρχής γενομένης με την αποχώρηση του χαρισματικού performer και τραγουδιστή τους) όσο και το όλο “προοδευτικό” ρεύμα πήραν έκτοτε νομοτελειακά την κατιούσα.
2. Camel –Mirage
Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του πόσο λάθος είναι να κρίνουμε έναν δίσκο από το εξώφυλλο του, το Mirage είναι η ανώτερη στιγμή των Camel παρά τον σκληρό ανταγωνισμό.
Είναι αυτή η ικανότητα του Andy Latimer και των συνοδοιπόρων του να δημιουργούν μουσική πλούσια σε μελωδικά ευρήματα και με αψεγάδιαστη ροή που χωρίς πολλά λόγια (κυριολεκτικά και μεταφορικά) καταφέρνει να γοητεύσει και να αφυπνίσει συναισθήματα στον ακροατή. Το δε Lady Fantasy δύναται να θεωρηθεί ως τραγούδι - πρότυπο του είδους (όπως και το Starless από το αμέσως επόμενο LP στη κατάταξη!)
Διαμάντι παντοτινό και υπέρλαμπρο!
3. King Crimson – Red
Πριν το ντεμπούτο των King Crimson το 1969 δεν υπήρχε progressive rock. Με το Red εξασφάλισαν ότι θα συνέχιζε να υπάρχει και μετά το 1974!
4. Queen - Sheer Heart Attack
Στον τρίτο τους δίσκο οι Queen όχι απλώς δηλώνουν ότι έχουν την δυνατότητα και την πρόθεση να κινηθούν μέσα από διάφορα στυλ και διαθέσεις, αλλά τολμούν να επιλέξουν για εναρκτήριο ένα απίστευτο κομμάτι με αντισυμβατική δομή σαν το Brighton Rock! Το Sheer Heart Attack είναι μια τελειότητα που δεν χάνει στιγμή την γοητεία της!
5. Blue Öyster Cult - Secret Treaties
Έγραψα παραπάνω αναφορικά με την τεράστια εκτίμηση που τρέφω για το νεοϋορκέζικο συγκρότημα, θα ήταν αδύνατο λοιπόν να μην συμπεριλάβω σε πεντάδα έτους τον καλύτερο τους ίσως δίσκο (studio δίσκο έτσι; Γιατί τα live τους ήταν μια διαφορετική υπόθεση και συζήτηση!)
Και οι καθιερωμένες honourable mentions (κάποιες εξ αυτών, όχι όλες!) για να καθησυχάσουμε την συνείδηση μας. Δίσκοι κορυφαίοι στο είδος τους ή γενικά, που αξίζουν να ακουστούν
Queen – Queen ΙΙ: Ο δεύτερος δίσκος των Queen με το εμβληματικό εξώφυλλο και το μεγαλείο που αναδύεται τόσο στις πιο hard/metal στιγμές του (“Ogre Battle” κανείς;) όσο και στις πιο ευαίσθητες, δεν μπήκε στην πεντάδα μόνο και μόνο επειδή θεωρώ υπερβολή να βάλω δύο από το ίδιο συγκρότημα!
Εδώ οι δύο βασικοί συνθέτες μοιράζονται από μια πλευρά του βινυλίου (υπάρχει και η μια και μοναδική, καθιερωμένη συνεισφορά του Taylor!). Αδιανόητο πραγματικά το άλμα από το πολλά υποσχόμενο ντεμπούτο τους μέσα σε μόλις 8 μήνες, αλλά εντάξει, seventies!
Richard and Linda Thompson - I Want To See The Bright Lights Tonight ο πρώτος δίσκος του Richard Thompson που πιστώνεται από κοινού και στην τότε σύζυγο του Linda, και ηχογραφήθηκε στον απόηχο της εμπορικής αποτυχίας της πρώτης solo απόπειρας του εμβληματικού κιθαρίστα.
Folk rock γράφει η ετικέτα, σε καμιά περίπτωση όμως για τα… πανηγύρια, μιας και το ύφος της μουσικής εδώ είναι χαρακτηριστικά μελαγχολικό και σκοτεινό, με τη συνοδεία απόλυτα ταιριαστών στίχων που πραγματεύονται την μοναξιά, την ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα από ιστορίες απόκληρων, και φτάνει στα όρια του αυτό-οικτιρμού. Θαυμαστός είναι και ο τρόπος που οι δύο σύζυγοι συγκροτούν ένα απόλυτα ταιριαστό καλλιτεχνικό δίδυμο, το πώς αλληλοσυμπληρώνονται αρμονικά στα φωνητικά – αν και η Linda είναι τα αδιαμφισβήτητο αστέρι σε αυτό τον τομέα, όπως αντίστοιχα το αμίμητο στυλ του Richard στην κιθάρα κολακεύει τα κομμάτια.
Renaissance - Turn of the Cards: Συνεχίζουν τις υψηλές πτήσεις οι Renaissance - και δεν μιλάω μόνο για τα φωνητικά της Annie Haslam! Μεταξύ άλλων φοβερών στιγμών, το Black Flame μαγεύει και το Mother Russia καθηλώνει, είναι άλλωστε από τα πιο γνωστά τους
Premiata Forneria Marconi - L’ Isola Di Niente: Ορμώμενοι από την, ούτως ή άλλως τεράστια, μουσική παράδοση της πατρίδας τους, οι PFM καταφέραν να ξεχωρίσουν και να καταθέσουν με το τρίτο ιταλόφωνο LP τους (κυκλοφόρησε αργότερα την ίδια χρονιά και με αγγλικούς στίχους) άλλο ένα album ορόσημο του rock progressivo italiano!
UFO – Phenomenon: Με αυτό το LP οι UFO αφήνουν πίσω τους την space rock περίοδο τους και του δίνουν τίτλο για να περιγράψουν την εντύπωση που τους άφησε ο άρτι αφιχθείς νεαρός κιθαρίστας Μιχάλης Schenker!
Από τους δίσκους που νομίζεις ότι είναι best of, αφού όλα τα κομμάτια είναι καταπληκτικά!
Kansas – Kansas: Οι Kansas έμελλε να γράψουν τη δική τους υπέρλαμπρη ιστορία στα 70s, μια ιστορία που ξεκινάει ακριβώς εδώ. Στην πρώτη τους δουλειά εμφανίζουν τα περισσότερα από τα χαρακτηριστικά του ήχου τους – εκτός από την AOR φλέβα που δεν έχει εκδηλωθεί ακόμη! Όσο κι αν η αγάπη τους για το βρετανικό prog (Genesis, Yes, King Crimson κλπ) δεν κρύβεται, εν τούτοις είναι βαθιά ριζωμένη και εμφανής η country/boogie rock επιρροή του περιβάλλοντος όπου μεγάλωσαν. Δεν είναι τυχαίο ότι στο εξώφυλλο του πρώτου αυτού δίσκου τους απεικονίζεται τμήμα μιας τοιχογραφίας που βρίσκεται στο Καπιτώλιο της Πολιτείας, στη γενέτειρα τους!
Hawkwind - Hall of the Mountain Grill: Ο τίτλος του δίσκου είναι ένα λογοπαίγνιο του γνωστού έργου του Edvard Grieg και του cafe “Mountain Grill” όπου σύχναζαν οι Hawkwind τότε. Το επίσης κλασικό εξώφυλλο απεικονίζει ένα εγκαταλελειμμένο διαστημόπλοιο σε μια λίμνη κάπου στο διάστημα.
Εδώ, η μουσική κολεκτίβα περί τον Dave Brock, μετράει τις απώλειες του Robert Calvert κάτι που είχε σαν συνέπεια να αναλάβει ο αρχηγός και τα φωνητικά (με τη διακριτική – που λέει ο λόγος - συνδρομή του Lemmy), και του Dik Mik που αντικαταστάθηκε επάξια από τον Simon House. Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η δημιουργία ενός δίσκου - σημείου αναφοράς τόσο στη δισκογραφία των Βρετανών όσο και του space rock γενικότερα.
