Είπα να ανοίξω ένα topic για αγαπημένα sitcoms (με την πιο παραδοσιακή έννοια του όρου) γιατί έτσι.
Ο όρος sitcom λοιπόν προκύπτει από τα αρχικά του “situational comedy” (κωμωδία καταστάσεων κοινώς) και για δεκαετίες υπήρξε μια εκ των πιο εμβληματικών μορφών τηλεόρασης για μαζική κατανάλωση - ένα format τηλεοπτικής κωμωδίας - ορόσημο, τόσο για τη μικρή οθόνη όσο και για την pop κουλτούρα που εκείνη παρήγαγε (και ανατροφοδοτούσε διαρκώς ανά τα χρόνια).
Αυτονόητα και εξ΄ ορισμού σχεδόν, βασικά συστατικά του sitcom υπήρξαν αρχικά το σταθερό/ά του σκηνικό/ά (ένα σπίτι, μια καφετέρια, 2 διαμερίσματα, 1 γραφείο, 1 γραφείο-1 καφετέρια-3 τόποι εργασίας κτλ με fix γωνίες λήψεις - το multicam που λέμε, το οποίο έχει εκείνο το πιο θεατρικό εσάνς) και κατά δεύτερον οι σταθεροί χαρακτήρες που “κατοικούσαν” σε εκείνο/α.
Οι χαρακτήρες αυτοί, σε ένα 20λεπτο ή 30λεπτο καθαρού τηλεοπτικού χρόνου ξεδίπλωναν αυτό που λέμε παραπάνω, δηλαδή την κωμωδία καταστάσεων → μια αλληλουχία γεγονότων με βασικό ερέθισμα (τις περισσότερες φορές) την καθημερινότητα (η οποία ήταν και άμεσα συνδεδεμένη με το εκάστοτε περιβάλλον δράσης, δηλαδή πχ. καθημερινότητα σε ένα νοσοκομείο → χιούμορ πάνω στις διαδικασίες του νοσοκομείου, γύρω από το σύστημα υγείας κτλ κτλ κτλ).
Όλο αυτό το πακέτο, ντύνεται στο τελικό στάδιο του με το χαρακτηριστικό γέλιο - κονσέρβα, το οποίο είτε είναι προ-ηχογραφημένο, είτε προκύπτει από actual θεατές που παρακολουθούν τα γυρίσματα live (πολύ συνηθισμένο μέχρι τα τέλη των 90s, κυρίως στα “μεγάλα” επεισόδια της σεζόν, όπως πχ. στα season finale)
Μια πολύ συνοπτική ιστορική αναδρομή →
Στα Αμερικανικά '40s και '50s με το ραδιόφωνο πλέον παρελθόν και με μια (αυτονόητη) πιο family oriented θεματική τάση, σειρές σαν το I Love Lucy, Leave it to Beaver, The Many Loves of Dobie Gillis κτλ θέτουν τα παραπάνω standards και χρησιμοποιούνται ως blueprints από τις επόμενες γενιές.
Στα 60s όλο αυτό συνεχίζεται (The Dick Van Dyke Show) αλλά ο “καμβάς” πλέον προσθέτει και settings σαν αυτό του Bewitched - φαντασίας δηλαδή- και το προϊόν αρχίζει να γίνεται παγκόσμιο (Dad’s Army, Till Death Us Do Part, The Gnomes of Dulwich και άλλα πολλά για τους μύστες Βρετανόφιλους) ενώ είναι (αυτονόητα και πάλι) στα 70s που η sitcom κωμωδία αφουγκράζεται πλέον και την πολιτική ένταση της εποχής (με σειρές σαν το All in the Family ή φυσικά το θρυλικό MASH, βασισμένο στο επίσης θρυλικό MASH του Robert Altman).
Στα 80s το sitcom εκτοξεύεται στην prime time της μικρής οθόνης, ενώ θεματικά η δεκαετία αποτελεί μια μίξη των προηγουμένων δεκαετιών που πιάνει από οικογενειακή κωμωδία μέχρι τον παλμό και τις ανησυχίες των περισσότερων κοινωνικών ομάδων της εποχής (Family Ties, Cheers, The Golden Girls κτλ)
Η γιγάντωση έρχεται στα 90s, όπου και το format ζει τις πιο χρυσές του μέρες, με πολιποίκιλη θεματολογία (από διαφυλετικές σχέσεις μέχρι σεξουαλικότητα, εργασιακός χώρος, χλευασμών των κοινωνικών στερεοτύπων και γενικότερα μια πιο “αστική” θεματολογική προσέγγιση που κολλούσε ιδανικά με την εποχή)… πρωτεργάτες είναι σειρές σαν τα Everybody Loves Raymond, Married with Children, Frasier, Friends, Spin City κτλ και πάνω από όλα το Seinfeld - η σειρά που “έσπασε” τους κώδικες του είδους και το εκτίναξε σε πρωτοφανή ύψη δημοτικότητας.
Στα 00ς, αφενός μεν ο κορεσμός (με το οριοθετημένο για δεκαετίες format του sitcom) η έκθεση των θεατών σε περισσότερη πληροφορία, το streaming και η κινηματογραφική αισθητική που εφορμάει για τα καλά στη μικρή οθόνη, οδηγούν το μονοκάμερο στο πολύκάμερο με τη θεατρικότητα να εγκαταλείπει σταδιακά την υφή του μέσου sitcom, ενώ και το γέλιο-κονσέρβα χαιρετάει → το sitcom αλλάζει ριζικά μορφή, με πρωτεργάτες σειρές τα Arrested Development, Scrubs, Malcom in the Middle, UK Office, My Name Is Earl κτλ όπου παίρνουν τα ηνία και διαμορφώνουν το μέλλον.
Swan song των μεγάλων πετυχημένων sitcom του παρελθόντος είναι μάλλον τα Two and a Half Men, Will & Grace και How I met your Mother.
(Αναφέρω τώρα ενδεικτικά παραπάνω ότι μου έρχεται, αν και πάνω κάτω αυτά είναι τα πιο βασικά ιστορικά turning points του genre - και κάποια άλλη στιγμή θα κάνω καμιά πρόταση με πιο obscure σειρές που, αν και βραχύβιες οι περισσότερες, αξίζουν να τις τσεκάρει ο φαν του format … επίσης το sitcom είναι γενικά ένα Αμερικανικό τηλεοπτικό προϊόν (που στη συνέχεια έγινε παγκόσμιο) οπότε ειπώθηκε και ότι ακολουθεί, είναι/θα είναι κάπως Αμερικάνικο (και Βρετανικό προφανώς, καθότι ξαδέρφια in many ways))
Παρακάτω λοιπόν ένα χονδρικό top20 με τα αγαπημένα μου sitcoms ever σε μη αξιολογική σειρά/εκτός του πρώτου της λίστας, που είναι μάλλον και το αγαπημένο μου ever - όχι πολλές εκπλήξεις, αλλά μια λίστα με αρκετές κλασσικές σειρές του είδους, που αξίζει να δει κάποιος που του αρέσει το συγκεκριμένο format τηλεοπτικής κωμωδίας… αρκετά μπορεί να τα αντικαταστήσω στο μέλλον με άλλα, μερικά όμως από αυτά είναι αναντικατάστατα και τα απόλυτα must για τον μέσο θεατή θεωρώ
Και προφανώς γράψτε και κανείς άλλος καμιά πρόταση - καμιά ιδέα - κάτι ρε παπάρηδες 
, μην ανοίγω τζάμπα θρέντς συνέχεια
Frasier (1993–2004)
O ψυχίατρος Frasier Crane (ένας από τους βασικού χαρακτήρες, του πολυπληθούς Cheers, για τον οποίον δόθηκε το πράσινο φως για ένα spin off στο τέλος της θρυλικής αυτής σειράς) μετά το τέλος του γάμου του επιστρέφει στο Seattle για να ξεκινήσει νέα ζωή ως ραδιοφωνικός παρουσιαστής - dial up ψυχολόγος. Η σειρά χρησιμοποιεί σαν πρόσχημα την αριστοκρατική, διανοουμενίστικη φύση του Frasier και του αδελφού του Niles απέναντι στον working class και everyday man πατέρα τους Martin, για να διακωμωδήσει καταστάσεις όπως η μοναξιά, η σχέση γονιών με τα παιδιά τους και κυρίως την ανασφάλεια της μεσοαστικής τάξης.
Για εμένα, το Frasier παίζει στη πρώτη θέση των καλύτερων sitcom ever, καθώς η γραφή του είναι ασύλληπτα πνευματώδης, φοβερά (δη στις peak season του) to the point αστεία και πολύ περιεκτική σε λεκτικό χιούμορ που δεν ξεφεύγει σε ευκολίες ή απλουστεύσεις… οι καλές του σεζόν επίσης είναι πολλές (είναι δύσκολο για ένα sitcom να διατηρεί τη φρεσκάδα του για καιρό και ενώ εδώ η σειρά ξεκινάει αργά, εκτοξεύεται φοβερά απότομα στη πορεία).
Γενικά ξεχειλίζει σαρκαστικό χιούμορ, έχει πολύ συναίσθημα και πάνω από όλα τυγχάνει να έχει και ένα ασύλληπτης χημείας πρωταγωνιστικό κουαρτέτο - με εξέχοντα τον Kelsey Grammer, σε έναν εκ των πιο εμβληματικών χαρακτήρων γενικότερα της τηλεόρασης.
Οπότε Frasier δαγκωτό - το έχω δει ολόκληρο κάμποσες φορές και πάντα, κάνα χρόνο μετά, με βρίσκω να χαζεύω επεισόδια του πάλι…
Father Ted (1995–1998)
Από τα πιο αγαπημένα βρετανικά sitcoms όλων των εποχών (παραγωγής Channel 4 και παραδόξως όχι BBC). Στο απομονωμένο Craggy Island, τρεις ιερείς — ο πιο συγκρατημένος Father Ted, ο εντελώς βλάκας Father Dougal και ο αθυρόστομος και εξυπνάκιας Father Jack — ζουν υπό την επίβλεψη της καταπιεστικής Mrs. Doyle. Η κωμωδία φέρνει σε κόντρα τον καθολικισμό με τη σύγχρονη πραγματικότητα και η σειρά συνδυάζει sureal στοιχεία με κοινωνική σάτιρα και τόνους θρησκευτικού χιούμορ, εν διαμέσου μερικών, σχεδόν καρτουνίστικων κορυφώσεων. Παρά τη μικρή διάρκειά του (τρεις σεζόν μόνο) το πολιτισμικό του αποτύπωμα στην Ιρλανδία και στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι τεράστιο - ενώ και ο αιφνίδιος θάνατος του πολύ αγαπητού της πρωταγωνιστή Dermot Morgan, αμέσως μετά τα γυρίσματα του φινάλε, την προσέδωσε μια σχεδόν μυστικιστική αύρα και status… από τις καλύτερες σειρές του είδους ασυζητητί!
News Radio (1995–1999)
Yποτιμημένo (όσο δεν πάει) sitcom των ’90s (αν και λατρεμένο από την κριτική και τους φανατικούς του θεατές) το News Radio διαδραματίζεται στον φανταστικό ραδιοφωνικό σταθμό WNYX της Νέας Υόρκης και εστιάζει στις τις καθημερινές κρίσεις που βιώνει το προσωπικό από τον νευρωτικό του διευθυντή και τον εκκεντρικό του ιδιοκτήτη. (Πολύ) γρήγορο, γεμάτο έξυπνο χιούμορ με μια μοναδική ικανότητα να μετατρέπει άκοπα την καθημερινότητα σε χαοτικές, σχεδόν καρτουνίστικες καταστάσεις, χωρίς να χάνει ποτέ την ανθρώπινη διάστασή του.
Πέφτει λίγο κάπου μετά το τέλος της 4η του σεζόν, όπου και ένας εμβληματικός χαρακτήρας εγκαταλείπει τη σειρά - όμως παρ’ όλα αυτά μιλάμε για ένα sitcom με φοβερή ενέργεια. Άχαστο για εμένα, για όποιον μπορεί να το δει με κάποιο τρόπο σήμερα.
Seinfeld (1989–1998)
Η πολυδιαφημισμένη «σειρά για το τίποτα» ήταν μια κωμική επανάσταση που το είδος (αλλά και εν τέλει η μικρή οθόνη συνολικά) δεν είχαν βιώσει σε αυτό το βαθμό ποτέ μέχρι εκείνη την εποχή.
Εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά στο observational humor (δηλαδή παίρνει το κατεξοχήν βασικό κωμικό υλικό του sitcom σαν είδος τηλεοπτικής κωμωδίας) και ρίχνει αλλεπάλληλα “τυράκια” στους Jerry, George, Elaine και Kramer - μια συλλογή (blueprint για το μέλλον της κωμωδίας γενικότερα) άκρως ελαττωματικών, εγωκεντρικών και οριακά αντιπαθητικών (δη φοβερά αστείων) χαρακτήρων, των οποίων οι νευρώσεις οδηγούν τη σειρά σε φοβερά εμπνευσμένα κωμικά κρεσέντα.
Η σειρά καθόρισε το σύγχρονο στυλ του sitcom (με πολλούς τρόπους, όπως πχ το format των πολλών παράλληλων ιστοριών που συνδέονται/κορυφώνονται στο φινάλε κάθε επεισοδίου) απέφυγε πολύ συνειδητά το συναίσθημα ως αφηγηματικό μοχλό πίεσης του θεατή για ταύτιση με τα τεκτενόμενα και δημιούργησε ένα μικροσύμπαν όπου οι όποιες κοινωνικές συμβάσεις αποδομούνται διαρκώς - δίνοντας του ένα edge, επίσης πρωτόγνωρο για την εποχή.
Από την πρώτη ηχηρή meta στιγμή της Αμερικανικής τηλεοπτικής κωμωδίας (όταν και οι Jerry και George προσπαθούν να δημιουργήσουν και να πλασάρουν σε ένα κανάλι την ιδέα μιας σειρά για το… τίποτα) μέχρι την καθιέρωση ολόκληρης ορολογίας για την σύγχρονη κωμική γραφή, το Seinfeld είναι το απόλυτο must για τον λάτρη του είδους. Έχει σίγουρα σημεία που φαίνεται η ηλικία του, μπορεί να φανεί αρκετά κυνικό στους πιο φλώρους θεατές , πέφτει εμφανώς στις τελευταίες σεζόν μετά την αποχώρηση του Larry David από τα credits/σε μια φάση λίγο πριν το τέλος γίνεται οριακά unwatchable) αλλά καταφέρνει να δώσει στον εαυτό του (και με το σύντομο comeback του David στο τέλος) ένα μνημειώδες φινάλε και οι σεζόν του peak της σειράς κοντράρονται από λίγα πράγματα εκεί έξω - ακόμη και σήμερα… γενικά 10άρι ακατέβατο, σειρά για μελέτη κάθε επίδοξου σεναριογράφου κωμωδίας.
Fawlty Towers (1975–1979)
Από τις πιο εμβληματικές ναυαρχίδες του βρετανικού sitcom, το μόλις 12(
επεισοδίων Fawilty Towers θεωρείται από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα κωμωδίας χαρακτήρων και κωμωδίας παρεξηγήσεων. Δημιουργημένο από τον John Cleese των Monty Python και την Connie Booth, η σειρά βάζει στο προσκήνιο ένα ξενοδοχείο της κακιάς ώρας, με επικεφαλή έναν αλαζόνα ξενοδόχο γεμάτο νευρώσεις, και απωθημένα, που προσπαθεί να κρατήσει σε λειτουργία το χάος που δημιουργείται διαρκώς γύρω του από το προσωπικό και τους πελάτες. Η σειρά γενικά αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά textbooks του πως να δομεί κανείς μια κωμική σειρά παρεξηγήσεων, με κάθε επεισόδιο είναι σχεδιασμένο (με μια σχεδόν μαθηματική ακρίβεια) στο να έχει μια κλιμακούμενη κορύφωση (εξαιρετικά χορογραφημένες παρεξηγήσεις, ολοένα και αυξανόμενη ένταση, και ένα cast δευτερευόντων χαρακτήρων - συνώνυμα της κλιμακούμενης καταστροφής).
Το Fawlty Tower επηρέασε βαθιά την ευρωπαϊκή τηλεοπτική κωμωδία, ενώ θεωρείται από πολλούς, ίσως και η κορυφαία βρετανική κωμωδία όλων των εποχών.
Taxi (1978–1983)
Έταιρο κορυφαίο ensemble (εδώ δεν συμμαζεύεται η κατάσταση, Tony Danza, Andy Kaufman, Christopher Lloyd, Danny DeVito, Judd Hirsch, Rhea Perlman κτλ) sitcom μαζί με το Cheers, To Taxi εκτυλίσσεται στο ταξιδιωτικό πρακτορείο Sunshine Cab Company, με πρωταγωνιστές μια ομάδα εργαζομένων με μεγάλα όνειρα - και σκληρές καθημερινές πραγματικότητες. Οι χαρακτήρες είναι γήινοι, ανθρώπινοι και γεμάτοι αντιφάσεις: από τον Alex Rieger, τον βαθιά σκεπτικιστή οδηγό που προσπαθεί να βγάλει νόημα από τη ζωή, μέχρι τον εξωφρενικά σπασαρχίδ@ Latka Gravas του Andy Kaufman, η σειρά διαμορφώνει έναν κόσμο που είναι πολύ οικείος για τον θεατή - τόσο από την σκληρότητά του, όσο και από την ζεστασιά του.
Βασική θεματική του συνοπτικά, οι δυσκολίες της εργατικής τάξης - σε μια μίξη γέλιου, μελαγχολίας και κοινωνική ευαισθησίας.
Εννοείται πως επηρέασε μετέπειτα και σειρές σαν τα τα Cheers, NewsRadio ή και το Scrubs και σήμερα θεωρείται από πολλούς ως μία από τις πλέον ιστορικές αμερικανικές κωμωδίες.
Blackadder (1983–1989)
Από τις πιο ευφυείς και καυστικές (ιστορικές) κωμωδίες της βρετανικής τηλεόρασης, η οποία με τέσσερις σεζόν που καλύπτουν τέσσερεις διαφορετικές ιστορικές περιόδους (Μεσαίωνας μέχρι Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος) χρησιμοποιεί την επαναλαμβανόμενη της δομή για να σατιρίσει την ανθρώπινη αδυναμία/ανάγκη για εξουσία και δύναμη: ο Blackadder, ένας κυνικός, φιλόδοξος και ανήθικος ήρωας προσπαθεί συνεχώς να ανέλθει κοινωνικά αλλά καταλήγει πάντα παγιδευμένος από την ίδια του την εποχή. Το σενάριο βασίζεται στο πολύ κοφτό λεκτικό χιούμορ, την ειρωνεία και το γνήσιο Βρετανικό φλέγμα, την κυνικότητα και τις εξαιρετικές ερμηνείες του Rowan Atkinson, του Tony Robinson και πολλών ακόμη (Miranda Richardson, Hugh Laurie, Stephen Fry κτλ). Επίσης, να πω πως το φινάλε της σειράς είναι ένα από τα καλύτερα φινάλε σειράς ανεξαρτήτου είδους, που έχω δει ποτέ στη ζωή μου. Μοναδική σειρά, φοβερά αστεία και προφανώς άχαστη για τους φίλους του είδους.
Just Shoot Me! (1997–2003)
Στο Just Shoot Me! στο επίκεντρο μπαίνει η καθημερινότητα ενός περιοδικού μόδας, του Blush. Η σειρά “χτίζει” την κωμωδία της πάνω στη σύγκρουση ιδεαλισμού και κυνικού lifestyle, ενώ σαρκάζει διαρκώς τη ματαιότητα της βιομηχανίας της μόδας και τις διάφορες σχέσεις εξουσίας εντός αυτής - με πολύ ευφυές χιούμορ και φοβερό ρυθμό. Φοβερό επίσης είναι το cast του, με εξαιρετική χημεία μεταξύ του.
Το Just Shoot Me φέρνει ουσιαστικά την character-driven αφήγηση στην εργασιακή κωμωδία, με πολύ ποιοτικό επίπεδο γραφής και συνεπέστατο σχεδόν σε όλες του τις σεζόν. Αν και η δημοτικότητά του δεν άγγιξε πχ εκείνη των μεγάλων ονομάτων της εποχής, το στίγμα του στο format είναι αδιαμφησβήτητο σήμερα - και έχει επίσης ένα μοναδικό rewatch value.
Yes Minister / Yes, Prime Minister (1980–1988)
Αν σε κάτι είναι κορυφή οι Άγγλοι, αυτό είναι ο σαρκασμός και η διαβρωτική σάτιρα ηθών και θεσμών - όχι η παρωδία τους δηλαδή, αλλά η ειρωνική αποδόμησή τους “με το γάντι”. Το Yes Minister αποτελεί ίσως την κορυφαία πολιτική σάτιρα της βρετανικής τηλεόρασης, το οποίο και βάζει στο επίκεντρο του τη σχέση ανάμεσα στον υπουργό Jim Hacker και τον πανίσχυρο, απόλυτα τεχνοκρατικό ανώτατο δημόσιο υπάλληλο Sir Humphrey Appleby. Μέσα από ένα καταιγιστικό λεκτικό πινγκ-πονγκ γεμάτο πολιτική ειρωνεία, κυνισμό και ρεαλισμό, η σειρά αποδομεί τη λειτουργία του κράτους, δείχνοντας πώς οι γραφειοκρατικοί μηχανισμοί υπερισχύουν των πάντων - ακόμα και των πιο άμεσων εντολών της οποιαδήποτε ανώτατης κυβερνητικής αρχής.
Η συνέχεια της σειράς με τίτλο Yes, Prime Minister ανέβασε ακόμη ψηλότερα τον πήχη της σάτιρας, ενώ η απήχηση -ευστοχία του κειμένου, απέναντι στους πάσης φύσεως γραφειοκρατικούς μακιαβελισμούς, την έκανε σημείο αναφοράς μέχρι και από σύγχρονους πολιτικούς αναλυτές της Μεγάλης Βρετανίας.
Γενικά ναι - βρετανικό φλέγμα και πολιτική διαβρωτική σάτιρα στα καλύτερά τους!
Roseanne (1988–1997)
Ριζοσπαστικό οικογενειακό sitcom, όπου για πρώτη φορά, η prime Αμερικανική τηλεόραση παρουσίασε μια εργατική οικογένεια (οι Conners) με ρεαλισμό και ενίοτε σκληρό χιούμορ - βασισμένο στην ελαφρώς ακατέργαστη καθημερινότητα.
Οι χαρακτήρες είναι ευθύβολοι στις σκέψεις τους, θυμωμένοι, αστείοι, κουρασμένοι, και αυθεντικοί στα συναισθήματά τους, ενώ μέσα από τη σειρά αναδείχθηκαν και εξερευνήθηκαν πολλά κοινωνικά θέματα (οικονομική ανασφάλεια, υποαπασχόληση, ψυχική υγεία, queer ταυτότητες, γυναικεία ενδυνάμωση, ακόμη και ενδοοικογενειακές συγκρούσεις) χωρίς εξωραϊσμό ή φιλικά χτυπήματα στην πλάτη. Με μια μοναδική ικανότητα να περνά άκοπα από τις κωμικές στιγμές στις δραματικές χωρίς να χάνει τη συνοχή του, το Roseanne είναι το by definition πρώτο «κοινωνικό sitcom» της σύγχρονης τηλεόρασης.
Έχει τα πάνω κάτω του στις τελευταίες σεζόν, αλλά η πρώτη του περίοδος είναι ασύλληπτα φρέσκια και καλογραμμένη - προτείνεται full!!
Spin City (1996–2002)
Πολιτική κωμωδία που τοποθετείται στο Δημαρχείο της Νέας Υόρκης, όπου ο αναπληρωτής δήμαρχος και η ομάδα του προσπαθούν να διαχειριστούν το χάος της καθημερινότητας - διασώζοντας ταυτόχρονα με κάθε τρόπο, την εικόνα του αφελούς αλλά καλοπροαίρετου δημάρχου της πόλης. Michael J. Fox στα καλύτερά του και ένα top tier ensemble cast που μέσω των προσωπικών του σχέσεων δημιουργήσει κωμικά ξεσπάσματα.
Η αποχώρηση του Fox από το Spin City (λόγω της μάχης του με τη νόσο του Πάρκινσον) και η αντικατάσταση από τον Charlie Sheen έδωσε μια διαφορετική ενέργεια τη σειρά - η οποία είναι ελαφρώς διαφορετική από εκείνη των πρώτων σεζόν, όχι το ίδιο πετυχημένη αλλά αρκούντως ικανοποιητικής συνολικά.
Το Spin City overall ήταν τρόπο τινά το The Office/Parks and Recreation πριν από αυτά - συνδυάζοντας καλογραμμένο humor, τον ανθρώπινο παράγοντα και έναν αρκούντως χιουμοριστικό με πολιτικό (αυτό)σαρκασμό.
Absolutely Fabulous (1992–1996)
Οι Patsy και Edina είναι 2 γυναίκες του χώρου της μόδας, αλκοολικές εγωκεντρικές και διαρκώς “μεθυσμένες” από την εφήμερη λάμψη του lifestyle. Η σειρά μέσα από τις περιπέτειές τους σατιρίζει με καυστικότητα την 90ς υλιστική υπερβολή, όπου και η εικόνα κυριαρχεί με κάθε τρόπο επί της ουσίας. Η κόντρα τους απέναντι στην πιο “φυσιολογική” κόρη της μιας είναι το σημείο όπου η κωμωδία παίρνει μπρος, ενώ η σειρά συνολικά αποτελεί ένα υπόδειγμα camp αισθητικής, αλλά και μιας οξυδερκούς κοινωνικής παρατήρησης/σάτιρας της βρετανικής ανώτερης τάξης και της βιομηχανίας των media. Πολύ πρωτοποριακό sitcom και παράλληλα σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer κουλτούρας, το Absolutely Fabulus είναι μια πολύ ξεχωριστή περίπτωση του είδους - που προτείνεται ανεπιφύλακτα ως κάτι πιο αιχμηρό και “αντί” σε όλα του!!
Only Fools and Horses (1981–2003)
Working class Βρετανικό sitcom, από τα πλέον πετυχημένα και αγαπημένα όλων των εποχών, γύρω από τους αδερφούς Trotter, οι οποίοι προσπαθούν με κάθε πιθανό τρόπο (συχνά παράνομο, ή απλά… ηλίθιο) “να γίνουν εκατομμυριούχοι μέχρι τον επόμενο χρόνο”.
Πολύ καλό slapstick χιούμορ, φοβερά λεκτικά gags και ειρωνεία μέχρι το μεδούλι, με πολλούς χαρακτήρες της σειράς (πχ. ο παππούς Grandad ή ο Trigger) έχουν γίνει κομμάτι της βρετανικής λαϊκής κουλτούρας.
Πολύ άμεσοι διάλογοι επίσης (φοβερή ετυμολογία από τους πρωταγωνιστές) και αρκετό (αβίαστο και γλυκόπικρο) δράμα - γενικά ναι, όλη η ουσία της βρετανικής τηλεοπτικής κωμωδίας εδώ.
Mad About You (1992–1999)
H καθημερινότητα ενός νεαρού παντρεμένου ζευγαριού που ζει στο Μανχάταν μπαίνει στο επίκεντρο του Mad About You, μιας σειράς που ξεχωρίζει εξαρχής για τον (οκ, εντός κάποιων πλαισίων) ρεαλισμό της, ο οποίος και είναι πιο κοντά στην αστική πραγματικότητα της Νέας Υόρκης των μέσων 90s από σειρές όπως πχ. το Friends - συνολικά καταγράφει τις περισσότερες μικρό-στιγμές ενός γάμου και μαζί με αυτές όλες τις νευρώσεις, τους συμβιβασμούς και τα διάφορα μικρά επεισόδια της καθημερινότητας.
Η χημεία μεταξύ Paul Reiser και Helen Hunt είναι monumental και η σειρά συνολικά κινείται ανάμεσα στην κωμωδία παρατήρησης και στο συναισθηματικό δράμα - δημιουργώντας έναν ιδιαίτερο τόνο που επηρέασε μετέπειτα αρκετές σειρές παρομοίου ύφους. Φοβερό επίσης το φινάλε της σειράς - γενικά, αν κάποιος είναι φαν πχ των Friends ή HIMYM, οφείλει να το τσεκάρει…
Married with Children (1987–1997)
Το Married with Children (με το τεράστιο γκελ και στην Ελλάδα) ήταν ένα sitcom που ανέτρεπε διαρκώς τα (περισσότερα) Αμερικανικά κοινωνικά πρότυπα των 80s: αντί για την κλασσική πυρηνική Αμερικανική οικογένεια, εδώ έχουμε τους τους white trash Bundys → τον μίζερο father familia Al που σιχαίνεται τη δουλειά και οικογένειά του, την τεμπέλα γυναίκα του Peggy που ζει μπροστά σε μια τηλεόραση και δεν έχει καμία απολύτως όρεξη για δουλειά και τα παντελώς άχρηστα παιδιά τους, Kelly και Bundy.
Η σειρά ξεχωρίζει κατευθείαν για το τολμηρό (συχνά εκτός ορίων) χιούμορ της, τις κοινωνικές της αιχμές για τα πάσης φύσεως Αμερικανικά πρότυπα και την γενικότερη παρώδηση της αμερικανικής μεσοαστικής ζωής.
Η σάτιρά του περιστρέφεται γύρω από τον (υπέρμετρο) σεξισμό της εποχής (σε σημείο που εύκολα μπορεί να παρεξηγηθεί κιόλας από τους πιο συντηρητικούς θεατές) τον (υπέρμετρο) καταναλωτισμό, τις ταξικές ανισότητες και γενικά όλα όσα χαρακτήριζαν την Regan/Bush περίοδο των ΗΠΑ, - με τρόπο τόσο ανατρεπτικό, όσο και (υπέρμετρα και πάλι) προκλητικό.
Εννοείται λειτούργησε με τα χρόνια σαν “πιλότος” για πιο ενήλικες και αθυρόστομες σειρές όπως το It’s Always Sunny in Philadelphia.
Προφανώς δεν θα είμαι εγώ που θα πει στον κάθε ένα για τους Παντρεμένους Με Παιδιά, η σειρά είναι pivotal σημείο της τηλεοπτικής κουλτούρας των τελευταίων 10 ετών.
Cheers (1982–1993)
Το Cheers είναι νέτα σκέτα ένα από σημαντικότερα sitcom όλων των εποχών και το απόλυτο πρότυπο για την ensemble τηλεοπτική κωμωδία ανεξαρτήτου format αυτής.
Με κεντρικό σκηνικό ένα μπαρ στη Βοστώνη και τους πολλούς (και μοναδικούς) χαρακτήρες που συχνάζουν εκεί η σειρά δημιουργεί σχεδόν «οικογενειακό» περιβάλλον, το οποίο και γεμίζει με λεπτή κωμική γραφή και διαλόγους με σχεδόν λογοτεχνική ποιότητα.
Στη σειρά βρίσκει κανείς θεματικές όπως ο αλκοολισμός, οι σχέσεις εξουσίας, η φιλία, η μοναξιά και η καθημερινή ανάγκη για ανθρώπινη επαφή.
Επηρέασε βαθιά το είδος και γέννησε στη συνέχεια και το προαναφερθέν Frasier. Γενικά άχαστο, πολλά σημεία αναφοράς σε εκείνο από την σύγχρονη pop κουλτούρα (“where everybody knows your name…”) και για τους φίλους του sitcom → εδώ μιλάμε για βασικό αλφάβητο του genre.
Family Ties (1982–1989)
Πολύ soft spot για το συγκεκριμένο, μιας και το θυμάμαι ακόμα στα τέλη '80 στην ert - το Family Ties είναι το Πρωτόλειο Οικογενειακό sitcom, το οποίο και αντικατοπτρίζει ιδανικά ιδεολογική μετάβαση των ΗΠΑ από τα ’60s στα ’80s.
Οι γονείς της πρωταγωνιστικής οικογένειας (πρώην χίπηδες) έρχονται αντιμέτωποι σταδιακά με τα παιδιά τους — κυρίως τον μεγάλο γιό τους, έναν νεαρό Ρεπουμπλικανό ταγμένο υπέρ του καπιταλισμού και της ελεύθερης αγοράς.
Η σειρά χρησιμοποιεί αυτή την ιδεολογική σύγκρουση για να σχολιάσει με ευαισθησία και χιούμορ την αλλαγή των κοινωνικών προτύπων, το πνεύμα της εποχής Regan και την εξέλιξη της αμερικανικής οικογένειας.
Ερμηνεία-ορόσημο από Michael J. Fox στον ρόλο του Alex, ο ο οποίος και έγινε στη συνέχεια κάτι σαν πολιτισμικό φαινόμενο - και του έδωσε και τον ρόλο στο Back to the Future μεταξύ άλλων.
Για sitcom είναι αρκετά συγκινητικό και δραματικό, με πολλά του σημεία να αφορούν την ενηλικίωση, τις γονεϊκές προσδοκίες και την αναζήτηση ταυτότητας. Μάλλον η πιο σημαντική οικογενειακή sitcom κωμωδία της δεκαετίας της…
The Vicar of Dibley (1994–2007)
H άφιξη μιας γυναίκας ιερέα σε ένα μικρό Αγγλικό χωριό γεμάτο εκκεντρικούς κατοίκους πυροδοτεί ακραίες αντιδράσεις και προκαλεί μια σταδιακή σύγκρουση παλιών παραδόσεων και σύγχρονων αντιλήψεων.
Η Dawn French είναι και εβληματική σαν χαρακτήρας αλλά και εξαιρετική σαν πρωταγωνίστρια, ενώ οι δευτερεύοντες χαρακτήρες -ο αφελής Hugo, η αυστηρή αλλά καλοκάγαθη Alice, ο ιδιότροπος David- δημιουργούν ένα σύνολο τόσο παράξενο όσο και γοητευτικό - καθώς η σειρά συνολικά προσφέρει χιούμορ χαμηλών τόνων, με απλές αλλά καίριες ιστορίες (και γνήσια συγκίνηση, ιδίως στα χριστουγεννιάτικα specials).
Η άλλη όψη του νομίσματος αναφορικά με το Βρετανικό sitcom -δεν χρειάζεται πάντα κυνισμό για να λειτουργήσει. Και εν προκειμένω, λειτουργεί άψογα!
Πολύ αγαπημένη σειρά και αυτή, προτείνεται ανεπιφύλακτα!!!
MASH (1972–1983)
Το MASH είναι μια από τις πιο σημαντικές και επιδραστικές αμερικανικές τηλεοπτικές κωμωδίες όλων των εποχών. Βασισμένη στην ομώνυμη ταινία του Ρόμπερτ Άλτμαν, η σειρά διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του Κορεατικού Πολέμου και παρατηρεί την καθημερινότητα του 4077ου Στρατιωτικού Νοσοκομείου.
Πρωταγωνιστές οι χειρουργοί Hawkeye Pierce και B.J. Hunnicutt, οι οποίοι χρησιμοποιούν το χιούμορ ως άμυνα απέναντι στην παράνοια που λαμβάνει χώρα γύρω τους.
Η σειρά διαπρέπει στο να ισορροπεί ιδανικά μεταξύ γέλιου και τραγωδίας, ενώ το φινάλε της υπήρξε ένα πολιτιστικό φαινόμενο για την εποχή του με τρελή τηλεθέαση και hype πριν τη προβολή του. Συνολικά παραμένει πιστό στο πνεύμα του πρωτότυπου έργου - αξίζει, παρά τα χρόνια του μια ψακτική, καθώς και εδώ μιλάμε για τηλεοπτική ιστορία μεγατόνων!
Black Books (2000–2004)
Από τα πιο χαρακτηριστικά βρετανικά sitcoms των early 00s - μια μικρή ελεγεία στο σκοτεινό, παράλογο και συχνά anti-social humor που χαρακτηρίζει γενικότερα την Αγγλική κωμωδία, με μια έξτρα μηδενιστική νότα ελέω εποχής.
Η δράση διαδραματίζεται στο μικρό μικρό ομότιτλο Βρετανικό βιβλιοπωλείο, ο ιδιοκτήτης του οποίου είναι ο Bernard Black - ένας μισάνθρωπος και αθυρόστομος και κάθε μορφή κοινωνικής επαφής.
Δίπλα του ο νευρωτικός Manny, και η γειτόνισσα Fran, μια μικρή πηγή ευθυμίας γεμάτη αρνητική ενέργεια .
Το στυλ της σειράς είναι ξεκάθαρα εμπνευσμένο από το αντίστοιχο stand-up των δημιουργών της (Dylan Moran και Graham Linehan) και χρησιμοποιεί τον χώρο του βιβλιοπωλείου ως σκηνικό για μια σειρά από κωμικά επεισόδια που αψηφούν τη λογική, προβάλλοντας την καθημερινότητα ως αφορμή για σουρεαλιστικές εκρήξεις παραλογισμού (και προφανώς γέλιου).
Υπόδειγμα σύγχρονης βρετανικής κωμωδίας.
