Το φάσμα της λειψυδρίας πλανάται πάνω από τις πόλεις και τους κάμπους αλλά και όταν υπάρχει νερό καταλήγει σε μολυσμένες λεκάνες
Νεκρές λίμνες, βρώμικα ποτάμια, ξερά χωράφια και ένας μολυσμένος υδροφόρος ορίζοντας. Ο εφιάλτης της λειψυδρίας και οι επιπτώσεις του χτύπησαν πέρυσι τη χώρα και δεν φαίνεται να την εγκαταλείπουν. Παρ’ ότι η Ελλάδα εμφανίζεται στις εκθέσεις του ΟΟΣΑ ως μια από τις πιο πλούσιες σε υδατικούς πόρους χώρα της Μεσογείου, εν τούτοις, σε πολλές περιοχές, ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας έχει πέσει σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον Θεσσαλικό κάμπο οι γεωτρήσεις χτυπούν… φλέβα νερού στα 300-500 μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους. Αλλά και στα επιφανειακά ύδατα η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Βεγορίτιδα, η οποία από το 1955 ως σήμερα έχασε το 80% του όγκου της και η επιφάνειά της μειώθηκε κατά 40%. Σήμερα, το 35% του ελλαδικού χώρου βρίσκεται σε υψηλό κίνδυνο ερημοποίησης ή έχει ήδη μετατραπεί σε… έρημο, ενώ το 49% θεωρείται ότι βρίσκεται σε μέτριο κίνδυνο ερημοποίησης.
Το υδατικό δυναμικό της χώρας όμως δεν πλήττεται μόνον από την ανομβρία, αλλά και από τη ρύπανση. Αστικά και βιομηχανικά απόβλητα, υπολείμματα φυτοπροστατευτικών ουσιών και λύματα ελαιοτριβείων επιβαρύνουν τις λίμνες και τα ποτάμια μας. Στη Βορειοανατολική Αττική και στη Βοιωτία το εξασθενές χρώμιο και άλλες επικίνδυνες τοξικές ουσίες δηλητηριάζουν το πόσιμο και αρδευτικό νερό. Η Κορώνεια πεθαίνει και μαζί της και σπάνια πουλιά και ψάρια που ζουν στα νερά της. Στη γειτονική Βόλβη επιστήμονες ανίχνευσαν συγκεντρώσεις οργανοχλωριωμένων φυτοφαρμάκων και νιτρικών στα ύδατα και στα ιζήματα της λίμνης. Σε πολλές περιοχές του Εβρου νιτρικά, θειικά και φωσφορικά ιόντα δηλητηριάζουν τα υπόγεια νερά. Στον Καλαμά, η επιβάρυνση με υπολείμματα φυτοφαρμάκων απειλεί την υδρόβια ζωή. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλα επιφανειακά ύδατα, όπως στον Αξιό, στον Αλιάκμονα, στον Λούρο, στη λίμνη Παμβώτιδα, στον Στρυμόνα όπου - όπως καταδεικνύει έρευνα του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων - ο τοξικός κίνδυνος παραμονεύει.
Επιπλέον, σε πολλές περιοχές της χώρας μας - π.χ. στο αργολικό πεδίο, στη Σίνδο και στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, σε τμήματα του θεσσαλικού κάμπου και της Αττικής - το θαλασσινό νερό έχει εισχωρήσει σε μεγάλο βάθος στα υπόγεια υδροφόρα στρώματα, τα οποία έχουν υφαλμυρωθεί.
Το δίκτυο παρακολούθησης των ποιοτικών και ποσοτικών παραμέτρων είναι ανεπαρκές και σε συνδυασμό με τις χαμηλές επενδύσεις στον τομέα της έρευνας (κυρίως όσον αφορά την προσφορά και τη ζήτηση νερού) το πρόβλημα της διαχείρισης των υδατικών πόρων γίνεται ακόμη δυσκολότερο. Ετσι, η Ελλάδα συνεχίζει να έχει ανοιχτά πολλά μέτωπα με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η χώρα μας δεν έχει ακόμη συμμορφωθεί με διατάξεις της οδηγίας-πλαίσιο για το νερό 2000/60/ΕΚ (ειδικά με το άρθρο 5) και η υπόθεση εκκρεμεί στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ). Ακόμη, έχει καταδικαστεί από το ΔΕΚ διότι παρέλειψε να μεταφέρει τις οδηγίες 76/464/ΕΟΚ (υποχρέωση καταρτίσεως προγραμμάτων για τη μείωση της ρυπάνσεως από επικίνδυνες ουσίες) και την 76/464/ΕΟΚ για τη ρύπανση των υδάτων στο εθνικό δίκαιο.
Την ίδια στιγμή, η πορεία των νέων οργάνων (Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων, Περιφερειακές Διευθύνσεις Υδάτων και Εθνικό Συμβούλιο Υδάτων), τα οποία συστάθηκαν βάσει της οδηγίας-πλαίσιο στα τέλη του 2005, δεν είναι ενθαρρυντική. Οπως επισημαίνεται στην έκθεση «Δεσμεύσεις χωρίς εφαρμογή: η περιβαλλοντική νομοθεσία στην Ελλάδα» του WWF Ελλάς, το Εθνικό Συμβούλιο Υδάτων ουδέποτε συγκλήθηκε ή λειτούργησε ως σώμα, ενώ οι Περιφερειακές Διευθύνσεις Υδάτων υπολειτουργούν, καθώς στην πλειονότητά τους ακόμη δεν έχουν στελεχωθεί με το απαιτούμενο προσωπικό. Η Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων (ΚΥΥ) έχει αρχίσει να δραστηριοποιείται, αν και αντιμετωπίζει επίσης σοβαρά προβλήματα έλλειψης προσωπικού και χώρου.
Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά με τον υδάτινο πλούτο της χώρας, το σύγχρονο «γεφύρι της Αρτας» παραμένει για μία ακόμη χρονιά ημιτελές. Ούτε νερό για τη Θεσσαλία, που χρόνια το περιμένει για να ποτίσει τα χωράφια της, ούτε σωστή διαχείριση για την Αιτωλοακαρνανία, που… χάνει το ποτάμι της και τη ζωή που της δίνει. Η εκτροπή του Αχελώου ούτε θα ολοκληρωθεί ούτε θα σταματήσει μέσα στο 2008, αφού εκκρεμούν στο Συμβούλιο της Επικρατείας οι προσφυγές περιβαλλοντικών οργανώσεων και τοπικών φορέων κατά της τροπολογίας για τη συνέχιση του έργου που κατέθεσε τον Ιούλιο του 2006 ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γ. Σουφλιάς και ψηφίστηκε από τη Βουλή. Πρόκειται για μία από τις πολλές τα τελευταία χρόνια σχετικές αποφάσεις, οι οποίες ουδέποτε υλοποιούνταν ή υλοποιούνταν αποσπασματικά επειδή πάντα κάποιος προσέφευγε στο ΣτΕ και πάντα εκδιδόταν απόφαση διακοπής. Και η αντιπαράθεση συνεχίζεται: η συντονίστρια περιβαλλοντικής πολιτικής του WWF κυρία Θεοδότα Νάντσου χαρακτηρίζει την τροπολογία «ξεκάθαρη παράκαμψη και περιφρόνηση όχι μόνο της ισχύουσας νομοθεσίας, αλλά και της Δικαιοσύνης»· οι Θεσσαλοί αντίθετα θεωρούν την τροπολογία «δικαίωση»…
Πολλοί επιστημονικοί φορείς και οργανώσεις εδώ και χρόνια υποστηρίζουν ότι τα προβλήματα στη διαχείριση των υδατικών πόρων της Θεσσαλίας θα είχαν λυθεί με μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος αν οι πολιτικοί προσανατολίζονταν σε έργα εξοικονόμησης νερού, έλεγχο των ανεξέλεγκτων γεωτρήσεων και σε ριζική αλλαγή των υδροβόρων καλλιεργειών, όπως του βάμβακος. Αρκεί να αναφερθεί ότι η αρδευόμενη γεωργία στη χώρα μας αποτελεί τον μεγαλύτερο καταναλωτή νερού (80%-85%).
Από το ΒΗΜΑ Οnline