2019
In the Garden of Eden, baby…
…don’t you know that I love you?
The Best of the Rest
(25 in total)
Tier B
- Altar of Oblivion - The Seven Spirits
Εντελώς απρόσμενα, η 2019 λίστα μου ξεκινάει με διάθεση επική και συνάμα doom. Από τη Δανία, μια χώρα πιο γνωστή για την ποιότητα παρά για την ποσότητα των metal συγκροτημάτων που παράγει, έχουμε εδώ το τρίτο άλμπουμ των Altar of Oblivion και το μοναδικό τους που έχω ακούσει. Τα δύο πρώτα τους μάλιστα apparently έχουν πάρει ακόμα καλύτερες κριτικές απ’ αυτό, κάτι που σε ένα συμπέρασμα με οδηγεί: Πρέπει να τα ακούσω ASAP! Γιατί και απλά ισάξια του The Seven Spirits να είναι, θα μιλάμε για δισκάρες. Πόσο συχνά ακούς metal μεγαλοπρεπές, μελαγχολικό, ταυτόχρονα …πιασάρικο αλλά ποτέ ξεκωλιάρικο; Παράξενο άλμπουμ, αλλά πέρα για πέρα εθιστικό.
- Angel Witch - Angel of Light
Αυτές οι δύο λέξεις, Angel και Witch, δεν θα πάψουν ποτέ να αγγίζουν ευαίσθητη χορδή. Και ακόμα πιο συγκινητική είναι η αναγέννηση της τελευταίας δεκαετίας, πρώτα με το As Above, So Below και πλέον και με το Angel of Light, δύο εξαιρετικούς δίσκους που διαβεβαιώνουν ένα από τα κορυφαία άλμπουμ στα χρονικά του heavy metal “δεν είσαι πια μόνο σου”. Είναι μια ιστορία δικαίωσης για αυτή τη μεγάλη - και όχι πια μόνο cult - μορφή της μέταλ μουσικής που λέγεται Kevin Heybourne, ο οποίος ενέπνευσε ένα σωρό μουσικούς που κατέληξαν να γίνουν πολύ πιο επιτυχημένοι από τον ίδιο, αλλά στη δική μου συνείδηση θα έχει πάντα περίοπτη θέση, γιατί τόσο όμορφα σκοτεινό heavy metal πολύ λίγοι έχουν παίξει.
- Crypt Sermon - The Ruins of Fading Light
Το 2015 μας είχαν αφήσει εμβρόντητους με το φανταστικό Out of the Garden, εύκολα μέσα στους 4-5 κορυφαίους doom δίσκους της δεκαετίας. Τέσσερα χρόνια μετά, το ερώτημα ένα: Μπορούν να επαναλάβουν ένα τέτοιο επίτευγμα; Λοιπόν, η αλήθεια είναι ότι το The Ruins of Fading Light το βρίσκω κάνα δυο κλικ πιο κάτω. Αυτό όμως λέει περισσότερα για το πόσο μεγαλειώδες ήταν το πρώτο άλμπουμ, παρά για την ποιότητα του δεύτερου. Γιατί αν βγάλεις από τη μέση τον παράγοντα της σύγκρισης, κι αυτό είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετικός δίσκος, με όλα τα vibes “υμνικής ισοπέδωσης” που περιμένεις από το διαχρονικό epic doom.
- Disillusion - The Liberation
Είχαν περάσει ΔΕΚΑΤΡΙΑ (13) χρόνια από το Gloria, εκείνο το αλλόκοτο αριστούργημα - προφήτη μιας νέας εποχής για τον προοδευτικό μεταλλικό ήχο. Οι Γερμανοί Disillusion είχαν αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς. Η ώρα για το τρίτο άλμπουμ επιτέλους έφτασε, αλλά δεν έπρεπε επ’ ουδενί να αγνοηθεί ο κανόνας που (πάω στοίχημα) έχουν βάλει οι ίδιοι στους εαυτούς τους, να μη φτιάξουν ποτέ δύο φορές τον ίδιο δίσκο. Η επιλογή λοιπόν ήταν να γυρίσουν πίσω σε καιρούς μεγαλείου (κρίμα που δεν θα το πιάσουν πολλοί αυτό) και, βάζοντας το φίλτρο της εξέλιξης που μεσολάβησε από εκείνο το “melodeath 2.0”, να θέσουν για άλλη μια φορά το στάνταρ για ό,τι μπορεί να θεωρείται extreme progressive metal. Και αυτό ακριβώς έκανε το Liberation.
- Drastus - La Croix de Sang
Είναι ένας φορουμίτης που κάνει παρέα με δυο άλλους φορουμίτες αλλά τα δικά του μουσικά γούστα είναι - πλέον - πολύ μακριά από τα δικά τους. Επειδή λοιπόν καμιά φορά βαριέται να τους ακούει να συζητάνε για τα δικά τους και εκείνος να μην έχει τι να πει, γιατί θέλει να μιλήσει για τα δικά του αλλά οι άλλοι σταρχίδιατους, έχει αναπτύξει μια τάση να “αποκτά άποψη” για ένα συγκρότημα ή δίσκο με βάση μια-δυο φράσεις που άκουσε ή διάβασε κάπου, και να μοιάζει ενημερωμένος για όλους και για όλα. Φυσικά οι άλλοι δύο το ξέρουν αλλά επειδή είναι φίλοι, πάνε με τα νερά του. Μια φορά λοιπόν ο ένας του λέει, για τους Drastus (εκείνη την περίοδο τους λιώνανε) ξέρεις τίποτα, να εντυπωσιάσεις κάνα black metal γκομενάκι; Όχι, λέει εκείνος. Ρε συ - κάνει ο δεύτερος στον τρίτο - ρίχτου τίποτα να 'χει. Βεβαίως, λέει ο τρίτος, ξεροβήχει και αρχίζει:
Αυτό που κάνει τους Drastus ξεχωριστούς είναι ότι ενώ γενικά στο μπλακμέταλ ο πήχης ανεβαίνει όταν η μπάντα ή ο καλλιτέχνης βγάζει προς τα έξω μια αίσθηση παράνοιας, ξέρεις, ότι είναι εντελώς άρρωστοι ψυχικά, στους Drastus το evil συναίσθημα βγαίνει όχι ως ψυχοπάθεια αλλά ως υπολογισμένη και 100% ορθολογική μοχθηρία. Κάτι που μάλλον το κάνει και ακόμα πιο τρομακτικό.
Δεν ξέρω αν έχουν βάση τα παραπάνω, ούτε αν ο αναφερθείς στην αρχή φορουμίτης χρειάστηκε ποτέ να τα αξιοποιήσει για να πουλήσει μούρη (μάλλον όχι), αυτό που θέλω να ξέρετε εσείς οι υπόλοιποι είναι πως παρότι λείπουν τα ονόματα, όλα όσα παρατέθηκαν είναι 100% αληθινά.
ΟΚ εδώ τα πράγματα είναι λίγο μετρημένα κουκιά, και όχι με την κακή έννοια φυσικά. Βάζοντας να ακούσεις καινούργιο Isole ξέρεις ότι δεν θα σε απογοητεύσουν, όπως δεν το έκαναν ποτέ σ’ αυτά τα περίπου 20 παραγωγικότατα χρόνια παρουσίας τους. Ο έβδομος δίσκος τους είναι σαν τους προηγούμενους έξι - again, in a good way: Αργόσυρτο, θρηνητικό, μεγαλειώδες doom, με μια αίσθηση καθαρότητας να αφήνεται παντού, από τον κιθαριστικό τόνο και τις μελωδίες μέχρι τα φωνητικά, με ελάχιστες brutal παρεμβολές. Ο κόσμος δεν πολυενθουσιάζεται με τέτοια συγκροτήματα, ίσως επειδή είναι στη φύση αυτής της μουσικής να αρέσει (ευρέως) μόνο σε μικρές δόσεις. Και από κει και πέρα να καλύπτει την υπαρξιακή ανάγκη των λίγων για σωστό επικό doom, που οι Isole είναι πια από τους Βράχους του.
- Legendry - The Wizard and the Tower Keep
Με τα προηγούμενα άλμπουμ των Αμερικάνων Legendry δεν έχω πολυασχοληθεί η αλήθεια είναι, αλλά το The Wizard and the Tower Keep είμαι βέβαιος ότι θα αποδειχθεί αρκετό να τους εξασφαλίσει τη δική τους ενότητα στη Μεγάλη Βίβλο του Αληθινού Μέταλ. Ίσως γιατί είχαν την οξυδέρκεια να σκεφτούν “outside the box” συγκριτικά με τα περισσότερα σχήματα του είδους! Ό,τι έγραψε κάμποσα ποστ πίσω ο @Ian_Metalhead ισχύει 100%, μιλάμε για ένα συγκρότημα που εξίσου με τα μεγαθήρια των 80s τιμά και αυτά των 70s, με αποτέλεσμα ο ήχος τους να μην ακούγεται τόσο “βαρβαρικός” αλλά αυτό το αντισταθμίζουν με αυτή τη σχεδόν παραμυθένια ατμόσφαιρα που φτιάχνουν. Must listen αν αγαπάς το διαφορετικό στο έπικ σου.
- Lord Vicar - The Black Powder
Μ’ αυτό το άλμπουμ τα βρήκα λίγο σκούρα όταν το άκουσα. Αλλιώς τους ήξερα εγώ τους Lord Vicar, ως μια μπάντα που βρισκόταν ας πούμε στο “rock’n’roll άκρο” του doom metal, είχαν μεν φυσικά τα heavy riffs τους και τη μελαγχολία τους, αλλά το σπάγανε και λίγο αυτό το σκηνικό με γκρούβες, κλασικομεταλλάδικο feeling και τέτοια. Εδώ το πράγμα δείχνει να έχει σοβαρέψει απότομα και δραματικά: Καταπώς φαίνεται o Kimi θυμήθηκε τις μέρες του στους Reverend Bizarre και έγραψε τα πιο βαριά και ασήκωτα riffs που έχουν ακουστεί ποτέ σε Lord Vicar δίσκο, σε συνδυασμό με μελωδικά θέματα μες στη μαυρίλα και τον Christian να ερμηνεύει με περισσότερο πόνο από ποτέ. Ισοπεδωτικό, μονολιθικό, ζορίζει (πολύ) αλλά ανταμείβει.
- The Lord Weird Slough Feg - New Organon
Τόσες και τόσες βδομάδες πέρασαν, αλλά τελικά με μεγάλη μου χαρά μπορώ να επαναφέρω αυτό το αγαπημένο συγκρότημα σε λίστα μου. Και έχει πλάκα που αυτό γίνεται μετά το μοναδικό πραγματικά μέτριο άλμπουμ που κυκλοφόρησαν ποτέ, το Digital Resistance. Εμφανώς ο Mike-αρος ο Scalzi ένιωσε ότι είχε πράγματα να αποδείξει, ίσως δε γι’ αυτό να πήρε την απροσδόκητη απόφαση να επιστρέψει η μπάντα στο αρχικό της όνομα, θυμίζοντας ότι δεν είναι απλά “Slough Feg”, είναι και “Lord Weird”. Το κλείσιμο του ματιού στο παρελθόν συνεχίζεται και σε μουσικό επίπεδο, με επικό ξέθαμμα του Headhunter για εναρκτήριο κομμάτι, είναι όμως το φανταστικό Coming of Age in the Milky Way (ρε σεις, είναι ιδέα μου ή παντρεύει το γνωστό επικό μέταλλο της μπάντας με …50s αισθητική;!) που βάζει τη σφραγίδα στην καλύτερη δουλειά της μπάντας εδώ και μια δεκαπενταετία περίπου.
- Magic Circle - Departed Souls
Αυτή τη φορά είπα να μην το παρακάνω και να βάλω μόνο ένα πρότζεκτ του κωλόπαιδου Brendan Radigan, είτε black metal με τους Torture Chain είτε old-school doom με τους Magic Circle. Επελέγη το Νο 2, μεταξύ άλλων τιμής ένεκεν καθότι το Departed Souls είναι το κύκνειο άσμα αυτού του εγχειρήματος. I’ve Found My Way To Die (μεγάλη κομματάρα!), τραγουδάει και πράγματι είναι ο αποχαιρετισμός που άρμοζε, με το πιο πλούσιο και πολυσυλλεκτικό από τα τρία Magic Circle άλμπουμς, όπου ο στόχος δεν μοιάζει πια να είναι στενά να βγει το doom μεροκάματο (που εννοείται ότι γίνεται κι αυτό) αλλά ένας εορτασμός all things 70s, με hard rocking vibes, άφθονες bluesy στιγμές, ακόμα και ορισμένους άκρως επιτυχημένους ψυχεδελικούς πειραματισμούς, και όλα αναδεικνύονται μέσα από τη φωνάρα του Brendan. Δισκαρούμπα.
Το να εμφανίζεται ένα συγκρότημα που παίζει heavy metal με γυναικεία φωνητικά έχει πάψει προ πολλού να προκαλεί εντύπωση (προσωπικά μάλιστα χαίρομαι δεόντως που αυτή η φάση έχει επιστρέψει εν μέρει στις 80s ρίζες της, με τις κοπελιές να συναγωνίζονται σε τσαμπουκά τον αρχιδόκαμπο, σπάζοντας τη μονοκαλλιέργεια σοπράνο περιπτώσεων hit or miss για μένα), όταν όμως ήρθα σε επαφή με αυτήν εδώ την μπάντα αιφνιδιάστηκα, καθώς ακόμα και σήμερα είναι σπάνιο να συναντάς ένα κατά τα 3/4 γυναικείο metal συγκρότημα. Και τις καμαρώνω πολύ ετούτες τις Σουηδέζες: Η (Tso kai) Lo και η Beatrice παίρνουν κεφάλια με τα riffs τους, η Julia κάνει κατάθεση ψυχής με τις ερμηνείες της, ε και ας πούμε ότι στα ντραμς ο Sven δεν είναι παραφωνία (και) σε μουσικό επίπεδο.
Όταν τα πατροπαράδοτα prog rock εργαλεία χρησιμοποιούνται με τρόπο έτσι ώστε να υπηρετήσουν την ακόρεστη διάθεση για ροκενρόλ ξεφάντωμα, όταν τα πνευστά κάνουν την εμφάνισή τους όχι για σοφιστικέ ασκήσεις αλλά για να σιγοντάρουν τις σκληρές κιθάρες στην ηχητική επίθεσή τους, η μαρκίζα δεν μπορεί να γράφει παρά μόνο ένα όνομα: Spidergawd. Οι Νορβηγοί αλητάμπουρες (που δεν τους φαίνεται) στην πέμπτη δουλειά τους εξακολουθούν να τελειοποιούν το απολαυστικό τους στυλάκι, που σε προστάζει να σηκωθείς και να χτυπηθείς, να χορέψεις, να τραγουδήσεις με όλη τη δύναμη της φωνής σου τα πιασάρικα - αλλά με την καλή έννοια - ρεφρέν τους. Δίσκος να τον βάλεις στο ηχοσύστημα του αμαξιού, να πας στο βενζινάδικο να το φουλάρεις, να πατήσεις play σε repeat mode …και όπου σε βγάλει ο δρόμος.
Η παιχτάρα και συνθετάρα Russ Tippins είπε να κάνει ένα διάλειμμα από τις απανωτές επιδείξεις δύναμης με τους Satan και να παίξει κάτι …πιο χαλαρό; I know, αυτή είναι η πρώτη εντύπωση - έχεις τα εύθραυστα γυναικεία φωνητικά, τη 70s ατμόσφαιρα, την άπλετη μελωδικότητα κ.λπ., από την άλλη όμως ο Russ δεν σε αφήνει και να ξεχάσεις ποιανού δίσκο ακούς, με πολλές κοφτερές κιθάρες εδώ κι εκεί, σχεδόν σε power metal ύφος, απλά όπως είπαμε με την έμφαση να είναι μόνιμα στη μελωδία, κατοχυρώνοντας τον vintage χαρακτήρα του πρότζεκτ. Πολύ ενδιαφέρουσα ηχητική προσέγγιση, που θριαμβεύει χάρη στην (ως συνήθως) έξοχη τραγουδοποιία και την υπεράνω κάθε προσδοκίας, ζεστή φωνή του Russ. Brian πρόσεχε, αυτός εδώ θα σου φάει το ψωμί όπως πάει!
- Terminus - A Single Point of Light
Ο ασταμάτητος καλπασμός των Μπελφαστινών Terminus από τη μία φέρνει στο μυαλό όλα τα γνωστά μεγαθήρια του κλασικού και του επικού metal, από την άλλη όμως με κάποιον τρόπο το πάει όλο αυτό σε μια δική τους κατεύθυνση, σε μια ηχητική γωνιά όπου αν έχεις ακούσει έστω ένα κομμάτι Terminus στη ζωή σου, μετά τους αναγνωρίζεις από τα πρώτα δευτερόλεπτα. Ίσως είναι αυτή η χαρακτηριστική “ιρλανδίλα”, και στη φωνή του James Beattie και στην αισθητική των riffs και των μελωδιών, που τους κάνει να ξεχωρίζουν. Και σίγουρα είναι ο συνδυασμός βαρβαρικού ήχου και sci-fi θεματολογίας που τους καθιστά ακαταμάχητους, ένα από τα συγκροτήματα που θα περιμένουμε ακόμα καλύτερα πράγματα απ’ αυτούς στο μέλλον. Cry! Cry Havok!
- Twisted Tower Dire - Wars in the Unknown
Οι Twisted Tower Dire στα late 90s / early 00s ήταν ένα συγκρότημα πραγματικά ηρωικό: Σε μια εποχή που ελάχιστοι φύλαγαν το Μυστικό του Ατσαλιού και από τους υπόλοιπους οι περισσότεροι, μη έχοντας ιδέα, το χλεύαζαν μέχρι τελικής πτώσης, εκείνοι ακομπλεξάριστα υμνούσαν το επικό ιδεώδες και κρατούσαν τη φλόγα αναμμένη. Η διαδρομή τους διακόπηκε πρόωρα από τον θάνατο του εμβληματικού τους τραγουδιστή Tony Taylor, τα χρόνια πέρασαν, στο μεταξύ ξεπετάχτηκαν ορδές ολόκληρες από νέα συγκροτήματα που τιμούσαν εκείνες τις μουσικές αξίες, ήρθε λοιπόν το πλήρωμα του χρόνου για τη μεγάλη επιστροφή, με έναν εξαιρετικό νέο τραγουδιστή, τον Johnny Aune από τους Walpyrgus, και προϊόν της αναγέννησης το Wars in the Unknown, άλμπουμ αντάξιο του συγκροτήματος που έβγαλε ένα Crest of the Martyrs και ένα Netherworlds.
Όταν πρόκειται για celtic metal, για folk metal εν γένει, όλοι σκεφτόμαστε αυτόματα εικόνες ημίγυμνων βαμμένων πολεμιστών να ορμούν στο πεδίο της μάχης, αποφασισμένοι να δώσουν τη ζωή τους για να διώξουν τους εισβολείς από τη γη των πατέρων τους κ.λπ. κ.λπ. Έχει γίνει λίγο κλισέ η αλήθεια είναι. Πόσο αναζωογονητικό λοιπόν να έρχονται οι Waylander, ούτως ή άλλως ένα από τα κορυφαία συγκροτήματα του είδους, και να διηγούνται μια τόσο διαφορετική ιστορία, που δεν είναι καν ιστορία βασικά, είναι μια σειρά στιγμιότυπων ειρηνικής αγροτικής ζωής με άξονα τον εποχικό κύκλο. Όταν έρθει ο Samhain μην απελπίζεσαι αλλά γιόρτασε, οι μέρες θα μεγαλώσουν και πάλι, οι ακτίνες του ήλιου θα σπάσουν ξανά το σκοτάδι και την παγωνιά. Αλλιώτικο, αλλά υπέροχο άλμπουμ.
Tier A
- Atlantean Kodex - The Course of Empire
Πόνεσε, πόνεσε πολύ που δεν κατάφερα να το χωρέσω αυτό στην πεντάδα - αλλά κάποιο έπρεπε να μείνει απέξω… Δεν ξέρω αν με εξιλεώνει καθόλου που το The Course of Empire είναι το άτυπο #6 μου για το 2019, το μόνο βέβαιο πάντως είναι πως εδώ οι Atlantean Kodex για άλλη μια φορά μεγαλούργησαν. Όταν έχεις να κάνεις με ατσάλι τέτοιου επιπέδου (που οι Kodex αναμφισβήτητα βρίσκονται στην κορυφή του), δεν ξέρω, οι τυπικές μουσικές περιγραφές μού φαίνονται πεζές, πιο ουσιώδες θεωρώ το να πούμε ότι η μπαντάρα εδώ έφτιαξε το τέλειο σάουντρακ μιας καθηλωτικής αφήγησης που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ένα καινούργιο είδος, το “thinking man’s epic metal”. Φαίνεται π.χ. από το A Secret Byzantium και πόσο βαθιά κόβει: And as the towers fell, we watched from afar a crescent moon rise to the east / Now thousand voices drown our song / Confusion of this modern age / Abandoned now the Agora lies as the haze of burning books blinds the mind / And so our glory passed with the pounding of hooves, and every truth became a dream…
Καλοί οι μύθοι, οι θρύλοι και οι σκιές, αλλά δεν υπάρχει τίποτα πιο επικό από την ίδια την Ιστορία, ειδικά όταν αποδίδεται τόσο ποιητικά.
Λοιπόν νομίζω ότι ήταν ακούγοντας αυτό ακριβώς το άλμπουμ, κάποια στιγμή μέσα στην πανδημία, που μες στον ενθουσιασμό και τη συγκίνησή μου αναφώνησα (και το γνωστοποίησα και σε τρίτους) “ρε πόσο παίζει να λατρεύω Borknagar, μέσα στα 3-4 αγαπημένα μου νορβηγικά συγκροτήματα!”. Ίσως ο προαναφερθείς ενθουσιασμός να τυφλώνει και να οδηγεί σε υπερβολές, το πιο ωραίο απ’ όλα όμως είναι ότι και με “νηφάλια” σκέψη η παραπάνω δήλωση δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα. Ναι, είναι διαχρονικά αγαπημένοι οι Borknagar, με το folk/prog/black στυλ τους να στρίβει τις ρώγες μου με όλους τους σωστούς τρόπους (είναι αγγλική έκφραση που προφανώς και είναι άκυρη η επί λέξει ελληνική μετάφρασή της, αλλά πόσο θα γάμαγε να την είχαμε κι εμείς;!). Το δε True North παίζει να είναι το κορυφαίο άλμπουμ στην τρέχουσα εποχή δημιουργικής τους ανάκαμψης και από τα καλύτερα στη δισκογραφία τους γενικώς, με την επική φωνητική τριανδρία των Simen / Lazare / Vintersorg για άλλη μια φορά να μου παίρνει τα μυαλά.
- Chevalier - Destiny Calls
Fun fact (προς τον εαυτό μου ε), το Destiny Calls είναι το επίσημο full-length ντεμπούτο των Φινλανδών true metal ηρώων Chevalier αλλά ήδη έχω αναφέρει σε άλλες λίστες και τις τρεις προηγούμενες, “misc” δουλειές τους! Εδώ υπάρχει ένας έρωτας μεγάλος… Ότι μπορεί να το έχω παραξηλώσει ναι, παίζει, αλλά δεν μου αφήνει και πολλά περιθώρια για “ορθολογισμό” η μπαντάρα: Το φανταστικό epic speed metal της μιλάει κατευθείαν στην ψυχή μου, θα μπορούσα να βάλω να παίξουν στη σειρά και τα δύο EP και αυτό εδώ το LP, και εννοείται και το σπλιτάκι με Legionnaire στο ενδιάμεσο, και μετά άνετα θα πάταγα και repeat. Θέλω να πάω στη σπηλιά όπου ηχογραφούν και να τους παρακολουθήσω live να δίνουν πόνο, να νιώσω όλο το μεγαλείο από τις “γδαρμένες” κιθάρες τους, να με πλημμυρίσει η αγαλλίαση των πολεμικών μελωδιών τους, και στο τέλος να πάω στη Θ-Ε-Α Emma και να της πω “κάνε με ό,τι θέλεις”.
Κατά προτίμηση δε με αυτήν ακριβώς την περιβολή:
Btw το βλέπουμε αυτό το patch-άκι στο μπράτσο έτσι;
Άμα έχει γούστο η γκόμενα…
- Fvneral Fvkk - Carnal Confessions
Είναι άπειρες οι metal μπάντες που μέσα από τους στίχους τους έχουν κατακεραυνώσει την υποκρισία της Εκκλησίας, να κηρύσσει την “αγάπη” και την ίδια ώρα να καταστρέφει ζωές μικρών παιδιών. Άλλες τόσες έχουν χρησιμοποιήσει βλάσφημο χιούμορ για να δείξουν ότι είναι Απέναντι. Κάποιες τα έχουν κάνει και τα δύο. Δεν ξέρω όμως άλλη μπάντα από τούτους δω τους Γερμανούς που τα συνδύασε αυτά με μουσική τόσο κατανυκτική και σοβαρή, φαινομενικά. Διαβάζεις “Fvneral Fvkk” και περιμένεις κάτι ας πούμε βρώμικα διασκεδαστικό, ροκενρολάδικα σάπιο - και σου σκάει ένα doom από τα πιο επικολυρικά που έχουν ακουστεί εδώ και πολλά χρόνια, και μάλιστα όσο πιο γοτθικό πάει ώστε ταυτόχρονα να παραμένει “παραδοσιακό” (ορκίζομαι ότι ακούω γενναίες δόσεις παλιών καλών Paradise Lost εδώ!). Το αν αυτή η αντίστιξη λειτουργεί είναι στην κρίση του καθενός (για μένα πότε δουλεύει και πότε όχι - το εξώφυλλο πάντως είναι spot on), μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε ότι το Carnal Confessions είναι must για κάθε λάτρη του doom metal;
- Iron Griffin - Curse of the Sky
Η λίστα αυτή περιλαμβάνει κάμποσες εξαιρετικές τραγουδιάρες που με τις φωνάρες τους ανέβασαν επίπεδο τις έτσι κι αλλιώς φοβερές δουλειές των συγκροτημάτων τους, καμία όμως τόσο εντυπωσιακή όσο η Maija Tiljander των Φινλανδών Iron Griffin. Το κορίτσι απλά δεν υπάρχει. Βάζεις το Curse of the Sky να παίξει, λες α ωραία άλλο ένα συγκρότημα που παίζει φουλ παλιομοδίτικο 70s style heavy metal με ωραίες μελωδίες, περνάς καλά, και τότε μπαίνουν τα φωνητικά και έρχεται το μεγάλο σοκ. Τι ΘΕΑ είναι αυτή; Οι μεσαίες της ακούγονται πανίσχυρες, επιβλητικές, αγέρωχες, καθηλωτικές. Οι ψηλές της αναστατώνουν με τη δύναμη και την καθαρότητά τους, φέρνοντας το αίμα σε σημείο βρασμού. Και οι πιο εύθραυστες, συναισθηματικές στιγμές της σε κάνουν να θες να πάρεις το αεροπλάνο για Ελσίνκι, να πας να τη βρεις και να της κάνεις πρόταση γάμου. Κάποια πράγματα στη μουσική πρέπει να βιωθούν για να γίνουν αντιληπτά, τέτοιες φωνές βγαίνουν μια φορά στα δέκα χρόνια και μετατρέπουν δίσκους όπως το - από μόνο του καταπληκτικό - Curse of the Sky σε ακατέβατο δεκάρι.
Πλέον σε κάθε νέο άλμπουμ των Kawir το σκέλος της θεματολογίας είναι σχεδόν εξίσου συναρπαστικό με το καθαρά μουσικό. Παίρνοντας θάρρος από το πόσο καλό βγήκε το προ διετίας κόνσεπτ του Εξιλασμού, με τους καταραμένους της ελληνικής μυθολογίας, το 2019 αποφάσισαν να εξερευνήσουν κι άλλες σκοτεινές περιοχές αυτού του αχανούς πεδίου σε πλούτο ιδεών: Αδράστεια. Κόρη του Δία και της Νυκτός, θεά της εκδίκησης. Εκδίκηση θεών, εκδίκηση ανθρώπων, δεν έχει σημασία, το ζητούμενο είναι να τραγουδιστεί ο αέναος κύκλος ύβρης και νέμεσης, εγκλήματος και τιμωρίας, με θύτες και θύματα να μοιράζονται ως εμπειρία τον ίδιο ζόφο σ’ αυτές τις πέντε αιματηρές ιστορίες. Όσο για τη μουσική, τα πολλά λόγια είναι περιττά - ο συνδυασμός των μαυρομεταλλικών riffs με τα folk στοιχεία γίνεται πια τόσο φυσικά, που η αίσθηση είναι ότι οι Kawir έτσι όπως ξυπνάνε γράφουν και ένα επικό κομμάτι με μοχθηρές κιθάρες κι από πάνω αυλούς, ασκομαντούρες, ό,τι θέλουν και ό,τι χρειάζεται κάθε φορά.
- Possessed - Revelations of Oblivion
Η ένδοξη σκηνή του Bay Area είχε σιγήσει για πολλά χρόνια, καιρός ήταν πια να έρθει από τη θρασομάνα ένας δίσκος που θα τάραζε τα ήσυχα νερά στο είδος και εμάς μαζί τους, μεταφέροντάς΄μας νοερά στα 80s αλλά υπό σύγχρονο πρίσμα ει δυνατόν. Και ήρθε από το πιο απροσδόκητο μέρος. Possessed;;; Τι-λες-τώρα. Μετά από τρεις ολόκληρες δεκαετίες αδράνειας, με τον Joey χρόνια τώρα καθηλωμένο σε αναπηρικό καροτσάκι, ήταν δυνατόν να είναι οι νονοί του death metal εκείνοι που θα έβγαζαν τον thrash δίσκο της χρονιάς; Κι όμως, ήταν. Το Revelations of Oblivion δεν μπορεί να περιγραφεί από άλλη λέξη πιο εμφατική από τον όλεθρο. Ακούγοντάς το δεν σου πάει καν από το μυαλό (μέχρι να μπουν τα χαρακτηριστικά φωνητικά του Joey) ότι πρόκειται για το comeback album βετεράνων της σκηνής, νομίζεις ότι ακούς κάποιο συγκρότημα καβλωμένων πιτσιρικάδων που θέλουν να αποδείξουν πράγματα. Μήπως όμως και οι Possessed δεν είχαν να αποδείξουν πράγματα; Έτσι είναι, η κάβλα χρόνια δεν κοιτά. Αν αυτό είναι ο επίλογος, δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερος.
- Smoulder - Times of Obscene Evil and Wild Daring
Η Sarah Ann μού είναι πολύ οικεία και συμπαθής φιγούρα εδώ και χρόνια, καθώς έχω περάσει ώρες παρακολουθώντας την σε διάφορα βίντεο του Banger TV να κάνει κριτικές δίσκων. Όταν λοιπόν πληροφορήθηκα ότι συμμετέχει και ως τραγουδίστρια σε συγκρότημα που παίζει επικό doom, ήξερα ότι έπρεπε να τσεκάρω. Και πάλι καλά, γιατί θα έχανα πολύ ωραία πράγματα. Ακούγοντας το Times of Obscene Evil and Wild Daring (τιτλάρα) το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό ήταν “ρε οι Eternal Champion αλλά λίγο πιο αργοί και με καλύτερα φωνητικά!”. Οπότε και όσοι δεν έχετε ακούσει, καταλαβαίνετε τι έχουμε εδώ: Βαρύ, ασήκωτο, τραχύ, βαρβαρικό ατσάλι στις παρυφές του doom, με το ζεύγος των Καναδών μεταναστών στη Φινλανδία Sarah - Shawn να κάνει θαύματα σε όλους τους τομείς - συνθέσεις, ερμηνείες, παιξίματα, τα πάντα. Ευπρόσδεκτη επίσης η θηλυκή πινελιά (διά χειρός Sarah προφανώς) στο στιχουργικό κομμάτι, ή αλλιώς δώσε μου κι άλλα Sword Woman και πάρε μου την ψυχή ζαργάνα μου.
- Villagers of Ioannina City - Age of Aquarius
Ο δίσκος των αποδείξεων ήρθε. Το Riza αγαπήθηκε πολύ αλλά και αμφισβητήθηκε εξίσου, με κάμποσους να μην πείθονται και να μιλάνε για gimmicks, “γαμήσια με ξένη ψωλή” (βλ. το πλήθος των διασκευασμένων παραδοσιακών κομματιών) και λοιπές κακεντρέχειες. Εγώ πάλι ποτέ δεν κόλλησα στο “τίνος είσαι συ ρε” (έχω να πω διάφορα για Dubliners στην επικείμενη 60s edition), ίσως όμως αν ήμουν καλλιτέχνης να το έβλεπα αλλιώς και να ήθελα να βουλώσω στόματα. Δεν ξέρω αν συνέβη κάτι τέτοιο με τους VIC ή αν το πλάνο ήταν αυτό εξαρχής, σε κάθε περίπτωση όμως το Age of Aquarius είναι θρίαμβος. Πάρτε λοιπόν και το δικό μας υλικό, κουφάλες, και πείτε ότι δεν σας αρέσει. Και πώς να μην αρέσει αυτή η παρατεταμένη υπνωτική ομορφιά, με τα μεθυσμένα riffs, τις συμπαντικές ατμόσφαιρες, τις παθιασμένες ερμηνείες, τα κλαρίνα και τους άσκαυλους που ακούγονται πια εντελώς οργανικά στοιχεία του ήχου της μπάντας. Και όλα αυτά σε ένα φανταστικό πακέτο, υψηλής αισθητικής (βλ. και εξώφυλλο), αγκαλιάζοντας, επιτέλους, την ελληνικότητα - τη σωστή ελληνικότητα - χωρίς αναστολές.
The Top 5
NUMBER FIVE
.............
Ένα από τα πιο ευχάριστα μουσικά σοκ που έχω βιώσει τα τελευταία χρόνια ήταν όταν άκουσα το Burn the Night των Riot City.
Τουλάχιστον για λίγο καιρό μετά η αίσθηση ήταν ότι όλα εκείνα τα όμορφα που είχαν συμβεί τα προηγούμενα τουλάχιστον δέκα χρόνια στον χώρο του παραδοσιακού heavy metal σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, στη Σουηδία, στις ΗΠΑ, στον Καναδά από όπου κατάγονται οι ίδιοι οι Riot City κ.α., ήταν ένα χτίσιμο, μια διαδικασία που οδηγούσε νομοτελειακά κάπου - και αυτό το “κάπου” ήταν αυτό εδώ το ντεμπούτο, ένας από τους πιο ισοπεδωτικούς metal δίσκους που άκουσα την περασμένη δεκαετία. Είναι πάνω απ’ όλα θέμα παιδείας: Τα πάντα στο Burn the Night, από το εξώφυλλο μέχρι τα riffs και από τα ντραμς μέχρι τις τσιρίδες, φωνάζουν με όλο τους το Είναι για τους Judas Priest θα δίναμε και τη ζωή μας αν χρειαζόταν. Όταν λοιπόν έχεις και σωστές βάσεις και ταλέντο από δω μέχρι το παγωμένο Κάλγκαρι, πώς να μη δείρεις μετά όλη την πλάση; Στα μόλις 37 λεπτά που διαρκεί το άλμπουμ - δεν χρειάζονται περισσότερα όταν ξέρεις τι κάνεις - το πωρωσιόμετρο (δικός μου όρος) σπάει, ξαναφέρνουν, ξανασπάει, ξαναφέρνουν, ξανασπάει…
Από τους δίσκους που σου βγάζουν αυτό το αρχέγονο μέταλ ρε αιδοία.
NUMBER FOUR
.............
Οι υποσχέσεις που είχαν αφήσει οι Γερμανοί Grendel’s Sÿster με το “περσινό” τους EP, εδώ, στο Myrtenkranz (Myrtle Wreath), γίνονται πράξη με τον πιο μεγαλειώδη τρόπο.
Η περίπτωσή τους είναι απ’ αυτές που με πείθουν όλο και περισσότερο για μια άποψη που διατυπώνω τα τελευταία χρόνια: Για να συνεχίσει να αναπτύσσεται η metal μουσική γενικά, και ακόμα περισσότερο τα παραδοσιακά της παρακλάδια, πρέπει να γίνει ακόμα πιο αποφασιστική στροφή προς την παραδοσιακή μουσική του κάθε τόπου. Δύο διευκρινίσεις: 1) Δεν έχω παρελθοντολαγνικές βλέψεις, αυτό που θέλω να δω είναι μια δημιουργική αξιοποίηση της λαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, που φιλτραρισμένη μέσα από σύγχρονες ευαισθησίες θεωρώ ότι μπορεί να κάνει θαύματα. 2) Ούτε για το niche του folk metal μιλάμε, που κάνει πολλούς να κριντζάρουν. Δεν χρειάζονται ούτε πεντακόσια όργανα, ούτε τραγούδια για μπίρες και βότκες, αρκεί μια λελογισμένη χρήση folk θησαυρών για να βγούμε ασπροπρόσωποι. Όπως το κάνουν οι Grendel’s Sÿster, που μόνο με μια κιθάρα, ντραμς και φωνή αναπαράγουν μια ατμόσφαιρα μαγικά μεσαιωνική, ειδικά στο ανατριχιαστικό Steinmännlein (ή Cairns), που μοιάζει να κουβαλάει χιλιετίες ολόκληρες μουσικής παράδοσης.
Μην το φοβάστε το χθες - απλά εκπαιδεύει για το αύριο.
NUMBER THREE
.............
Το άλμπουμ που έλιωσα περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μέσα στο 2019 (και σε ένα μέρος του 2020, μέχρι να αρχίσουν οι γνωστές μαλακίες) πρέπει να ήταν το Gododdin των Midnight Force.
Τους ήξερα και τους εκτιμούσα πολύ ήδη από το Dunsinane της αμέσως προηγούμενης χρονιάς, αλλά τούτο δω το δεύτερο άλμπουμ ήταν πραγματική αποκάλυψη και τους ανέβασε κατακόρυφα στη συνείδησή μου. Τι ζητάει ένας οπαδός του παραδοσιακού heavy metal από τα καινούργια συγκροτήματα του χώρου; Να τον σέβονται. Να είναι οι εαυτοί τους, να μην πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες, να αναπλάθουν στη φαντασία σου τα 80s με έργα και όχι με λόγια. Αυτό κάνουν οι Σκωτσέζοι Midnight Force - επίσης από σεβασμό και αγάπη προς αυτή τη μουσική. Ιδίως βέβαια το NWOBHM, το οποίο μπολιάζουν με άπλετη επική διάθεση, με αποτέλεσμα να παράγουν κομματάρες, χωρίς τυμπανοκρουσίες, χωρίς φρου φρου κι αρώματα - πείθουν για τη γνησιότητά τους με τη μουσική τους και μόνο. Ειδικά εκείνο το γαμημένο το The Doom of Kiev (που βέβαια αναφέρεται σε μια μεσαιωνική πολιορκία της πόλης, αλλά οι κατοπινές εξελίξεις κάνουν την ακρόασή του …ενδιαφέρουσα) πρέπει να είναι από τα κομμάτια της χρονιάς.
(Άλλος ένας) από τους δίσκους που σου βγάζουν αυτό το αρχέγονο μέταλ ρε αιδοία.
NUMBER TWO
.............
Ναι λοιπόν, το ξέρω ότι το Fear Inoculum θεωρείται ήδη από πολύ κόσμο ό,τι πιο αδύναμο έχουν βγάλει ποτέ οι Tool. Ο λόγος που αυτό δεν με σταματάει από το να κάνω ό,τι και με τα τέσσερα προηγούμενα (να το ψηφίσω) είναι πολύ απλός: Αυτά που λένε για το Fear Inoculum είναι παπαριές καμαρωτές!
Οι Tool δεν έχουν βγάλει ποτέ μέτριο ούτε απλώς καλό άλμπουμ, ό,τι έχουν κάνει είναι μέσα στους καλύτερους δίσκους της εκάστοτε χρονιάς, αν φυσικά δεν είναι το #1. Το δε γεγονός ότι το Fear Inoculum δεν είναι #1 και κατ’ επέκταση δεν θα μείνει στην Ιστορία ως ένα από τα καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών, όπως αναμφίβολα συμβαίνει με τα Aenima και Lateralus (και δευτερευόντως με τα Undertow και 10000 Days) δεν σημαίνει κάτι. Όπως χαρακτηριστικά μου είχε πει ο @Lupin όταν περιμέναμε να βγει το άλμπουμ τότε και συζητάγαμε τι θα προκύψει άραγε, “έτσι κι αλλιώς οι Tool το χρέος τους προς τη μουσική το έχουν κάνει”. Και με το παραπάνω, θα προσθέσω εγώ. Όσο για το μουσικό περιεχόμενο του πολυαναμενόμενου αυτού δίσκου, είναι κλασικό Tool μεγαλείο, ναι, (ακόμα) πιο ζόρικο σε σχέση με τα έργα του παρελθόντος, αλλά guess what: Παιδέψου λίγο παραπάνω και θα γίνει κτήμα σου.
Αν μία μπάντα αξίζει να της δώσεις αυτόν τον χρόνο, είναι οι Tool.
NUMBER ONE
.............
Πού είχαμε μείνει λοιπόν; Α, ναι. Στο ερώτημα “τελικά ποιο είναι το κορυφαίο progressive metal album των 2010s”. Όπως έλεγα προ καιρού, είναι έργο Arch / Matheos, ένα το κρατούμενο. Πάμε παρακάτω. Είναι το Sympathetic Resonance ή ο διάδοχός του, το παρόν άλμπουμ Winter Ethereal;
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Υπάρχουν επιχειρήματα υπέρ του καθενός από τα δύο. Οι διαφορές στην ποιότητα πολύ μικρές έως οριακές. Είναι σαν ένα άλλο που έλεγα μια φορά, όταν στέκεσαι ανάμεσα σε δύο βουνά που δεν βλέπεις καν πού τελειώνουν (γιατί έχει σύννεφα και ομίχλη εκεί ψηλά) είναι λίγο τρέχα γύρευε η φάση με το ποια κορυφή είναι πιο πάνω. ΟΚ - αν μου βάλεις το πιστόλι στον κρόταφο παίζει να σου πω το Sympathetic Resonance, το πιο πιθανό όμως επειδή έχει και πάνω από δεκαετία στην πλάτη, οπότε άλλος πια ο συναισθηματικός δεσμός σε σχέση με το Winter Ethereal που υπάρχει μόνο τέσσερα χρονάκια. Ποιος μου λέει όμως ότι σε δέκα χρόνια δεν θα έχει γίνει το ίδιο και μ’ αυτό; Για την ακρίβεια, είμαι σίγουρος ότι θα γίνει το ίδιο. Οπότε ας αφήσουμε τον χρόνο να κρίνει. Και στο μεταξύ να απολαύσουμε άλλη μια φορά το άλμπουμ της χρονιάς για το 2019.
Τζιμ, Τζον, και σεις οι υπόλοιποι παιχταράδες που βάλατε το λιθαράκι σας γι’ αυτό το έπος, προσκυνώ ταπεινά.
Εξώφυλλο της χρονιάς
Η απουσία του από την παραπάνω λίστα, προϊόν της σύγχυσης που εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να μου προκαλεί. Τέσσερα χρόνια μετά, ακόμα δεν έχω αποφασίσει αν αυτό το άλμπουμ αντιπροσωπεύει όλα όσα μισώ στο σημερινό μέταλ ή αν μέλλει να αποδειχθεί μουσικός σύντροφος ζωής. Έχω κάνει και τις δύο σκέψεις ακούγοντάς το. Χρειάζομαι κι άλλο χρόνο. Μέχρι να ξεδιαλύνει το πράγμα, μία παραχώρηση: Φόρος τιμής στην απίστευτη, στοιχειωτική ομορφιά αυτής της εικόνας την οποία χρησιμοποιεί ως εξώφυλλο.
