9 κυκλοφορίες για 4 θέσεις. Κρίμα. Λυπάμαι όσο τίποτα που κάποια μένουν εκτός. Όλα σχεδόν αριστουργήματα ή στο όριο να χαρακτηριστούν τέτοια, σίγουρα πολύ αγαπημένα.
Ακόμα μετρημένες κυκλοφορίες, από το '67 αλλάζω format.
1) The Paul Butterfield Blues Band - East-West
Από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα του blues rock. O Paul Davenport αντικαθιστά τον Sam Lay στα drums, αυτό όμως δεν χαλάει την χημεία της μπάντας. Το αντίθετο. Εδώ για πρώτη φορά η μουσική τους παίρνει jazz κατευθύνσεις (Work Song, ομώνυμο), κρατώντας πάντα την θηριώδη ένταση του ντεμπούτου, με ένα ανεκδιήγητο groove για “rock” μπάντα της εποχής (Walkin’ Blues, Get Out of My Life, Woman, All These Blues, Mary, Mary, Two Trains Running) και παραμένει εντελώς μαύρη στα slow blues (I Got a Mind to Give Up Living, Never Say No). Έχει όμως κι ένα από τα αγαπημένα μου τραγούδια ever, το ομώνυμο που κλείνει ιδανικά τον δίσκο. Προσωπικά, ίσως χωράει σε ένα τοπ 20-30 μου έβερ. Ουσιαστικά, ένα φανταστικό blues/ jazz acid trip, με τον Bloomfield να περιπλανιέται μεταξύ Αμερικής και Ινδίας. Από το φως περνά στο σκοτάδι, τα blues συναντούν μια μεθυσμένη υπνωτιστική ατμόσφαιρα όπως ποτέ άλλοτε (μέχρι και τα χασίματα των Doors θα μπορούσε να θυμίσουν σε κάποιον), ενώ προς το τέλος της διαδρομής, οι Bloomfield και Bishop ενωμένοι προοιωνίζονται τον ερχομό κάποιων Allman/ Betts λίγα χρόνια μετά. Αδιανόητος δίσκος.
2) John Mayall & the Bluesbreakers - Blues Breakers with Eric Clapton
Αν και δεν θα υποτιμούσα ποτέ τον John Mayall ούτε τα υπόλοιπα σημαντικά μέλη, αυτός ο δίσκος θα μπορούσε να λέγεται Eric Clapton’ s Bluesbreakers or something. Η φράση Clapton is God που βγήκε τότε δεν ήταν καθόλου τυχαία. Το επίπεδο κιθαριστικής δεξιοτεχνίας και blues αισθητικής που ακούμε εδώ δεν το ξανάφτασε ποτέ, όσο κι αν τα επόμενα 2-3 project που αναμείχθηκε φαντάζουν πιο εντυπωσιακά. Και “ποιοι Yardbirds τώρα”, έτσι? Ο Clapton για ένα μικρό διάστημα μοιάζει με τον καλύτερο blues κιθαρίστα του νησιού και πιθανώς αποτελεί τον πρώτο guitar hero για το mainstream κοινό, ανώτερο ακόμα κι από τον τότε Jeff Beck που συνεχώς υπέκυπτε στις ψυχεδελικές ανησυχίες της μπάντας του. Όχι όμως ο πιουρίστας Clapton. O ίδιος δήλωνε κάποτε πως “αν δεν ήξερε κάποιος ποιος είναι ο Robert Johnson, του έκοβα την κουβέντα” (στο περίπου). Καθόλου τυχαία, στο παίξιμό του έχει ενσωματώσει τα χαρακτηριστικά όλων των σπουδαίων bluesmen και δη του Chicago. Ο Freddie King, o Elmore James, o Albert King κι ο Hubert Sumlin, όλοι ζουν μέσα σε αυτόν τον δίσκο. Κι ακόμα και στις ορίτζιναλ συνθέσεις, αυτός και η υπόλοιπη μπάντα παίζουν με μια φλόγα ανεπανάληπτη, ένα πάθος ακόρεστο. Να αρχίσω να σχολιάζω τραγούδια? Το θρυλικό Hideaway που αποδίδεται στην εντέλεια? Το All Your Love με σόλο που αποτελεί μια από τις συγκλονιστικότερες στιγμές της καριέρας του Clapton? Δεν συνεχίζω. Όλα τα τραγούδια (Little Girl, What I’d Say, Parchman Farm, Key to Love, κτλ. - τι έπος) με φέρνουν σε στάδιο παροξυσμού. Από τους σημαντικότερους δίσκους της καριέρας τόσο του Mayall όσο και του Clapton και απίστευτα επιδραστικός για τη συνέχεια… όλων.
3) Bob Dylan - Blonde on Blonde
O Dylan είχε όλα τα μάτια στραμμένα πάνω του το '66. Ήταν τα χρόνια που κάποιοι μουσικοί με κάθε κυκλοφορία σχεδόν αλλάζανε τον ρου της ιστορίας. Αυτός με διπλό άλμπουμ, ολοκληρώνει έναν ακόμα κύκλο. Την εξερεύνηση της rock πλευράς του αυτή τη φορά. Είναι ο δίσκος που κουβαλά όσα έκανε στα 2 προηγούμενα του άλμπουμ αλλά διευρύνει ακόμα περισσότερο τους ορίζοντές του, πλησιάζει τα Chicago blues, αγγίζει την pop, συνεχίζει να γράφει σαν folk τροβαδούρος, τα κάνει όλα αφήνοντας σχεδόν ψυχεδελικά στοιχεία να εισχωρήσουν στην μουσική του (Rainy Day Women #12 & 35), απλά απίστευτος. Όταν χωράς σε δίσκο μαγικές μελωδίες (Visions of Johanna, One of Us Must Know, Stuck Inside My Mobile, Just Like a Woman), σκληρά blues/ rock (Pledging My Time, Most Likely You Go Your Way, Leopard-Skin Pill-Box Hat, Obviously 5 Believers), τι περισσότερο μπορείς να κάνεις? Μόνο να κλείσεις με το συγκλονιστικό 11-λεπτο plus, Sad-Eyed Lady of the Lowlands, ένα από τα καλύτερα τραγούδια σου και από τα ομορφότερα ever και να αποδείξεις πως παίζεις μπάλα μόνος σου εδώ και μια τετραετία.
4) Otis Redding - Complete & Unbelievable: The Otis Redding Dictionary of Soul
Fa-Fa-Fa-Fa-Fa (Sad Song) για ξεκίνημα. Από τα αγαπημένα μου τραγούδια ever. Mε κάνει να νιώθω γλυκά, να νιώθω καλύτερος άνθρωπος, να κλαίω και να ερωτεύομαι. Oι μελωδίες, το πώς εμφανίζονται και σιγούν αυτά τα θεία πνευστά, δεν μπορώ να το ξεπεράσω. Ή αυτό το μελαγχολικό Tennessee Waltz και το Try a Little Tenderness που ξεκινά σαν παρακαλετό αλλά καταλήγει να ακούγεται σαν απαίτηση με τον Otis να ορείεται. Είχε μοναδικό ταλέντο να μετατρέπει τους στίχους σε συναισθηματικές ερμηνείες και μουσική. Κι όταν δεν σε έλιωνε με τις μπαλάντες του, εμφανιζόταν καμιά badass κιθάρα του Cropper, όπως στο Sweet Lorene και την διασκευή του Day Tripper, το blues του Hawg for You ή uptempo κομματάρες σαν το Love Have Mercy με το “χοροπηδηχτό” του πιάνο.
Απίστευτο το υλικό που κυκλοφόρησε μέσα σε τόσο λίγα χρόνια… Αν και σε μια δισκογραφία χωρίς αδύναμες στιγμές είναι δύσκολο να βρεις τις κορυφές, το Dictionary είναι σίγουρα στα 2 αγαπημένα μου άλμπουμ του. Είναι κάποια κομμάτια του που αγαπώ παράφορα. Ένας soul θρίαμβος.
5) Lee Morgan - Search for the New Land
Θα αρκούσε το επικό ομώνυμο τραγούδι για να μπει στη λίστα. Η εισαγωγή με πεθαίνει. Αυτή η φράση που επαναλαμβάνεται πολλές φορές μες στο τραγούδι… Είναι από τα εναρκτήρια τραγούδια αγαπημένων άλμπουμ που σε ανατριχιάζουν αμέσως και αδημονείς για την συνέχεια. Οι σολίστες με τη σειρά αυτοσχεδιάζουν πάνω σε ένα μοναδικό ρυθμό. Σαν να περιγράφουν μια διαφορετική ιστορία, να ακολουθούν μια διαδρομή διαφορετική που όμως κάθε φορά ξεκινά από το ίδιο και τελειώνει στο ίδιο σημείο. Χαλάλι τα 15 λεπτά. Η συνέχεια είναι εξίσου εντυπωσιακή, με την μπάντα να παίζει μελωδικά πάνω σε σφιχτούς (σχεδόν rock για jazz σχήμα) ρυθμούς, τόσο ντελικάτα και υπέροχα. Από τα αριστουργήματα της jazz και ίσως το αγαπημένο μου άλμπουμ από τον Lee Morgan.
Honorable. Χωρίς κατάταξη…
The Byrds - Fifth Dimension
Τι λαμπρή δεκαετία τα 60’s… Σαν ένας ανεξερεύνητος κόσμος, γεμάτος δυνατότητες.
Ο Gene Clark αποχωρεί από μόνιμο μέλος αλλά οι McGuinn και Crosby σαν απελευθερωμένοι, συνθέτουν και διασκευάζουν υπέροχα pop και folk τραγούδια (όχι του Dylan!) αλλά προσθέτουν και τα πρώτα έντονα σημάδια ψυχεδέλειας στη μουσική τους. Η κλασική Byrds τραγουδοποιία (5D, Μr. Spaceman), εναλλάσσεται με ένα υπέροχα μελαγχολικό, What’s Happening (with an indian twist), το jazzy I See You κι ένα από τα κορυφαία τραγούδια της ψυχεδελικής εποχής (και στην ιστορία tbh), το Eight Miles High όπου η μπάντα επηρεάζεται από την jazz του Coltrane και μας δίνει ένα από τα μεγαλύτερα “pop” αριστουργήματα που έχω ακούσει στη ζωή μου, με μια φανταστική φωνητική μελωδία και κιθάρες που, μες στην αλλοφροσύνη τους, βγάζουν απόλυτο νόημα. Τεράστιος δίσκος.
Wayne Shorter - Adam’s Apple
Για χρόνια το Speak No Evil ήταν το αγαπημένο μου άλμπουμ του Shorter. Αλλά είχα την υποψία πως το Adam’s Apple που άκουσα αργότερα θα το ξεπερνούσε. Χρειάστηκε να παίξουν λίγα μέτρα του ομώνυμου τραγουδιού που ξαναέβαλα να παίξει για να επιβεβαιωθεί αυτή η υποψία. Ένα πολύ straight forward track με ένα σχεδόν rock rhythm section πάνω σε ένα σαν latin chord progression από τον Hancock, δείχνει τον Shorter να είναι αστείρευτος από ιδέες συνθετικά. Τα ίδια και στο El Gaucho, με το σαξόφωνο του να χρωματίζει υπέροχα το παιχνιδιάρικο ρυθμό που στήνει η μπάντα του. Και στις αργές όμως στιγμές ενθουσιάζει με τις μελωδικές επιλογές του, κυρίως στο ονειρικό jazz standard, Footprints. Ήθελα πολύ να το χώσω top-5 αλλά οριακά…
The Beach Boys - Pet Sounds
O Brian Wilson είχε κουραστεί να παίζει χαρούμενα τραγούδια για καλοκαίρια και παραλίες**.** Είχε βαλθεί να ανταγωνιστεί τους Beatles που είχαν αρχίσει να σαρώνουν εμπορικά και κυρίως δημιουργικά. Μέσα σε ατελείωτα sessions μαζί με τους υπόλοιπους και άπειρους guest, κυκλοφορεί το δικό του pop αριστούργημα, Pet Sounds. Αν και οι μελωδίες τους είναι πιασάρικες, αέρινες και σχεδόν ανάλαφρες, η αίσθηση που εκπέμπουν είναι μελαγχολική, κάτι που συμφωνεί και με πολλούς από τους στίχους που εκδηλώνουν μια ανησυχία, δείχνουν μια πιο ενήλικη ματιά όσον αφορά τον έρωτα, την μοναξιά…
Είναι κι από τους πρώτους δίσκους στην ιστορία που δείχνουν μια pop ποιοτική, σοβαρή, μελετημένη και σχεδιασμένη μέχρι αηδίας. Ίσως η πρώτη state of the art παραγωγή σε pop δίσκο έως τότε για τα γούστα μου. Κυρίως γιατί οι ενορχηστρώσεις είναι απίστευτα πυκνές και πλούσιες (αμέτρητα όργανα χρησιμοποιήθηκαν), οι κιθάρες σχεδόν δεν εμφανίζονται, δίνοντας χώρο σε κάθε λογής πνευστά, πιάνα και πλήκτρα να βγουν μπροστά και να κυριαρχήσουν και φυσικά, με την γνωστή τους έμφαση σε αγγελικές φωνητικές αρμονίες που είναι από τις κορυφαίες ever. Οι λεπτομέρειες είναι τόσο πολλές που χρόνια μετά, έχεις άπειρα πράγματα να ανακαλύψεις. Δυστυχώς και αδίκως ο δίσκος δεν είχε την προσδοκώμενη επιτυχία, κάτι που προσωρινά δεν εμπόδισε τον Wilson να βάλει μπρος το επόμενο φιλόδοξο project του (Smile) αλλά… Τον πρόλαβε το Strawberry Fields…
Wayne Shorter - Speak No Evil
Στους 2-3 καλύτερους δίσκους του. Η νέα σύνθεση της μπάντας του Shorter έχει μια χημεία αδιανόητη. Οι δυνατές φράσεις σε σαξόφωνο και τρομπέτα (Hubbard) πάνω από το πιάνο του Hancock και το σχεδόν groovy παίξιμο των Carter-Jones (προπομπός του αγαπημένου μου άλμπουμ του), είναι από τις χαρακτηριστικότερες που έγραψε ποτέ, αποδεικνύοντας πόσο μεγάλος συνθέτης έγινε με τα χρόνια, συνδυάζοντας τεχνική και συναίσθημα. Και τα τραγούδια είναι το ένα καλύτερο από το άλλο. Τι Speak No Evil, τι Wild Flower, τι Dance Cadaverous, στοιχειωτικά τραγούδια.
Wilson Pickett - The Exciting Wilson Pickett
Επικό ξεκίνημα με το πασίγνωστο, Land of a Thousand Dances. Εκρηκτικό. Συνέχεια με πιο μελωδικό, Something You Got, τόσο feelgood. 634-5789, Barefootin’, Mercy Mercy… Βλέπετε που το πάω. Το ένα κομμάτι καλύτερο από το άλλο, ο Pickett ξεδιπλώνει όλο το ερμηνευτικό του ταλέντο και με τον Steve Cropper σε μια από τις καλύτερες δουλειές της καριέρας του, ρυθμικές, licks, όλα αψεγάδιαστα. Από τα καλύτερα soul album στην ιστορία.
John Lee Hooker - Τhe Real Folk Blues
Τι δισκάρες γαμώτο που μένουν εκτός πεντάδας… Από τα ηλεκτρικά του άλμπουμ των 60’s παίζει να είναι το αγαπημένο μου. Το Let’s Go Out Tonight με τη μία δείχνει μια πιο modern blues πλευρά του Hooker. Ασταμάτητα κομματάρες: uptempo (Stella Mae), classics (One Bourbon, One Scotch, One Beer, I’m in the Mood), απίθανα slow blues (Ι’ll Never Trust Your Love Again) κι ένα συγκλονιστικό Waterfront, μια μελαγχολική blues (?) μπαλάντα που είναι υπεράνω κριτικής και κατηγοριοποίησης.
Στα πολλά συν του δίσκου, ο Lafayette Leake. Δεν τον εμπιστεύτηκαν τυχαία τα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής. Αστείρευτος, χρωματίζει με το rollicking πιάνο του τις συνθέσεις και προσδίδει μια επιπλέον διάσταση στην ωμή φύση της μουσικής του Hooker…
Σπουδαίος λοιπόν δίσκος. Κι ας ακούγεται πιο σύγχρονος, ακόμα νιώθεις το πνεύμα των primitive blues του ζωντανό. Αυτό γίνεται μόνο όταν έχεις τόνους χαρακτήρα.
Sam & Dave - Hold On, I’m Comin’
Η Stax κυκλοφορεί ακούραστα σπουδαίους δίσκους. Με τους Booker T & the MG’s και τους Mar-Keys στα μετόπισθεν να υποστηρίζουν τον εκάστοτε καλλιτέχνη τίποτα δεν στράβωνε. Αντίθετα το ένα αριστούργημα ακολουθεί το άλλο. Οι εκρηκτικοί Sam & Dave, πέραν της τεράστιας ομώνυμης επιτυχίας, είχαν σπουδαίο ρεπερτόριο να επιδείξουν (με την βοήθεια κυρίως των Isaac Hayes και David Porter συνθετικά). Αν και φανταστικοί στα πιο uptempo τραγούδια, εμένα με πεθαίνουν οι μπαλάντες, Just Me, I Got Everything I Need, Blame Me… Τι γλυκιά μουσική…? Το έχω πει χίλιες φορές. Τι να κάνω τις πολύπλοκες συνθέσεις και τα εντυπωσιακά τεχνικά περάσματα όταν με πολύ “απλά” υλικά μπορείς να φτιάξεις τόσο όμορφη μουσική που βγάζει αβίαστα συναίσθημα?
Στο πάνθεον της soul κι αυτό.
*Εξωφυλλάρα, ε?
Small Faces - Small Faces
Σημαντική μπάντα. Μπαντάρα για την ακρίβεια. Από τις τάξεις της αναδείχθηκαν οι σπουδαίοι Steve Marriott, Ronnie Lane, Ian McLagan και Kenney Jones. Σημασία βέβαια για την αναφορά τους εδώ παίζει η ίδια η μουσική. Πάντα, σε αυτά τα πρώτα τους βήματα, μου φαίνονταν συγγενείς των early The Who (και λίγο ανώτεροι). Pop και soul με σαφή rock ενέργεια, δυναμικά drums από τον φοβερό Jones, σκληρές κιθάρες (πολύ σκληρό για '66 τo Come On Children πχ.), και παράλληλα ένας πιο έντονος bluesy χαρακτήρας σε κάποια κομμάτια. Στο Own Up Time, δε μου βγαίνει από το μυαλό πως ακούω πιο heavy Booker T and the MG’s, στο You Need Loving ο Robert Pla… εεε, ο Steve Marriott εννοούσα, βγάζει απίστευτη ένταση με την ερμηνεία του. Ένα ντεμπούτο που δείχνει πως το μέλλον της μουσικής προμηνύεται σκληρό… Δισκάρα.
Cream - Fresh Cream
Έχει πλάκα να μην ξέρεις τους Cream και το πρώτο πράγμα που ακούς να είναι “παμ παμ παμ παμ παμ παμ, I feel free…” (UK version…). Δεν πάει ο νους σου πως ήταν τόσο σημαντικοί για την γέννηση της jam σκηνής αλλά και του heavy metal. Φυσικά μόλις μπει η κιθάρα του “Θεού” Clapton (φοβερός τόνος σε όλο το άλμπουμ) και το βαρύ rhythm section των Bruce, Baker μπαίνουν κάπως τα πράγματα στη θέση τους. Ακόμα κι αν συνθετικά δεν έπιασαν κορυφή ακόμα, κομματάρες σαν τα N.S.U., Sleepy Time Time, Sweet Wine και η απίστευτη διασκευή στο Spoonful (US version…), όλα κομμάτια που ξεχείλωναν στα live, δίκαια θεωρούνται κλασικά. Τι να λέμε, ακόμα και τα instrumental γαμάνε. Φοβερή ένταση για 1966.
Καιρό είχα να το ακούσω, ανατρίχιασα. Μεγάλη δισκάρα.
*Eυτυχώς οι επανακυκλοφορίες έχουν και I Feel Free και Spoonful μέσα.
John Lee Hooker - It Serves You Right to Suffer
O Hooker, με ηλεκτρική μπάντα να τον συνοδεύει ξανά, είναι απολαυστικός. Ο έντονος τρόπος που τραγουδά “and one more and one more and one more” στο εναρκτήριο, Shake It Baby, δείχνει πως είναι αγριεμένος. Συνεχίζει να παίζει τα βασανιστικά μονότονα, συχνά one-chord blues του. Κι ας υπέγραψε σε jazz label, έχει τόσο χαρακτηριστικό ύφος η μουσική του που δεν μπαίνει σε καλούπι, αντίθετα, υπερισχύει. Bottle Up and Go, You’re Wrong, Money, that’s vintage John Lee Hooker. Kι εκτός της επίδειξης δύναμης, έχει και υπνωτιστικά slow blues (Country Boy, Sugar Mama, Decoration Day, ομώνυμο), από αυτά που είχε για πλάκα ο Hooker. Mεγάλος δίσκος.
The Mothers of Invention - Freak Out!
Δεν γελάω με πολλά άλμπουμ, με αυτό όμως σε φάση ξεκαρδίζομαι. Ο Zappa και οι Mothers είναι η κλασική περίπτωση μπάντας που μου το βγάζει αυτό. Το Freak Out δεν είναι rock, σε σημεία δεν είναι καν pop, είναι μια σατιρική παράσταση, ένας θίασος που τυγχάνει να αποδίδει το έργο του μουσικά, χρησιμοποιώντας ακόμα και ιταλική μουσική, soul, whatever works. Είναι κι αυτές οι γελοίες φωνές, ο ορισμός της “παράνοιας”, τα καζού (καζού ρε μλκα…). Απλά γελάω. Πολλά τραγούδια τους φυσικά δεν είναι αστεία μουσικά, είναι απαιτητικά, εκκεντρικά, αλλά αδύνατο να μη σου μείνουν με 1-2 ακροάσεις. Και καθώς βυθίζεσαι στον παραλογισμό του (ειδικά στο τέλος με Help, I’m a Rock, It Can’t Happen Here και The Return of the Son of Monster Magnet (Unfinished Ballet in Two Tableaux!!!)), βρίσκεις τον εαυτό σου να το αναζητά συχνά και αναρωτιέσαι περισσότερο για το τι συμβαίνει στο κεφάλι σου παρά στο δικό τους…
Simon & Garfunkel - Sounds of Silence
Έχετε πάθει ποτέ στο παιχνίδι αυτό που, έχεις ακούσει πχ. 1.000.000 φορές το Hallowed Be thy Name ή το Master of Puppets ξέρω γω. Και μπορεί να μην το βάζεις πια τόσο συχνά να παίζει αλλά στα πλαίσια του thread, όταν έρχεται η ώρα να σταθείς απέναντί του, να είσαι σε φάση “πω, τι γράφω τώρα για αυτό το αριστούργημα?”. Ακριβώς αυτό έπαθα μόλις μπήκε το πασίγνωστο, Sounds of Silence. Tο υπόλοιπο άλμπουμ περιέχει πολλά αγαπημένα τραγούδια. Ακόμη κι αν δεν είναι συνεχόμενα στο ίδιο τοπ επίπεδο, δε θα βρεις και fillers. Σίγουρα πάντως εδώ βρίσκουν τον δρόμο τους, ο Simon ωριμάζει συνθετικά κι ο δίσκος σωστά λογίζεται ως κλασικός κι ας μην είναι ακόμα τόσο φιλόδοξος ή ολοκληρωμένος όσο οι επόμενοι.
Wayne Shorter - The All Seeing Eye
Ο πιο ιδιαίτερος δίσκος που κυκλοφόρησε ο Shorter για το '66 είναι το The All Seeing Eye. Πιο αντισυμβατικός, περνάει σε avant-garde χωράφια για να “αναζητήσει απαντήσεις” σχετικά με τον Θεό και την δημιουργία του σύμπαντος. Δεν ξέρω αν αυτά τα concept έδιναν κάποια θεία έμπνευση στους jazz μουσικούς αλλά πραγματικά είναι απίθανη η ατμόσφαιρα που φτιάχνουν και η οποία σε ρουφάει. Song structures δύσκολο να διακρίνεις, οι φόρμες καταρρίπτονται. Κι όμως, οι συνθέσεις βγάζουν νόημα. Έχοντας το concept στο νου, στο Genesis πχ. ή το Chaos, πραγματικά νιώθεις πως διηγούνται μια ιστορία, υπάρχει πλοκή, τα συναισθήματα αλλάζουν ασχέτως της ξέφρενης μουσικής που νιώθεις να εκρήγνυται στο closure, Mephistopheles.
3ος μαγικός δίσκος σε μια χρονιά από τον Shorter, απίστευτο πως δεν χώρεσε στο τοπ-5 μου με κανέναν γιατί τους αγαπώ και τους 3…
The Rolling Stones - Aftermath
Ο πρώτος σπουδαίος δίσκος τους κι ας τάσσομαι ξεκάθαρα υπέρ της rock/ blues εποχής τους. Το δικό τους Help, για να κάνω την κλασική σύγκριση με Beatles. Εδώ οι Jagger/ Richards υπογράφουν όλες τις συνθέσεις οι οποίες είναι οι καλύτερες της καριέρας τους ως τότε (Under My Thumb, Out of Time, Mother’s Little Helper, κτλ.). Ο Jones χρωματίζει τα τραγούδια με διάφορα όργανα, δίνοντας τους ένα πολύχρωμο τόνο και πολύ χαρακτήρα στο άλμπουμ συνολικά. Στιχουργικά πάντως νιώθω πως οι Stones τραβούν μια και καλά τη γραμμή που τους διαχώριζε από τους Beatles και πολλούς της σκηνής. Εδώ έγιναν πραγματικά κωλόπαιδα. Φαντάζομαι τα κοριτσόπουλα που ούρλιαζαν στην ακρόαση του Under My Thumb πχ, δεν πρέπει να έδωσαν ιδιαίτερη σημασία σε όσα έλεγαν οι στίχοι. Δεν συζητάω για το Stupid Girl, τα λέει όλα ο τίτλος. Κατηγορήθηκαν τότε από κάποιους για μισογυνισμό (και πραγματικά τους έδωσαν γερό πάτημα να το κάνουν), η ιστορία πάντως τους δικαίωσε όπως και το άλμπουμ που για πολλούς είναι η αρχή της εποποιίας τους.
The Yardbirds - Roger the Engineer/ Over Under Sideways Down
Διαφορετικοί τίτλοι σε κάποιες χώρες, διαφορετικό tracklist. Why not? 60’s είσαι.
Η ουσία πάντως είναι πως αποτελεί εύκολα το καλύτερο άλμπουμ τους ως τότε. Έχοντας αποδεχτεί πως δύσκολα θα ξεφύγουν από τον pop εαυτό τους, they embrace psychedelia όπως γίνεται αντιληπτό από το hit, Over Under Sideways Down. Για μένα όμως τα πάνε ακόμα καλύτερα στα πιο bluesy και δυναμικά, Lost Woman και Rack My Mind, το Elmore James rip off, The Nazz are Blue, το uptempo αλλά πολύ μελωδικό, I Can’t Make Your Way, ακόμα και το γλυκούλι Farewell που θυμίζει σαν μελωδία τους Beach Boys. Καταλύτης στο άλμπουμ δεν είναι άλλος από τον Jeff Beck που αρχίζει σιγά σιγά να ξεδιπλώνει το τεράστιο ταλέντο του. Οι αρμονικές που χώνει στο σόλο του Jeff’s Boogie είναι ανήκουστες για '66, στα solos του What Do You Want (που θυμίζει το classic, Who Do You Love) βγάζει έναν rock χαρακτήρα έντονο τον οποίο λίγοι κιθαρίστες προέγγιζαν (για να τον φτάσουν ούτε λόγος). Και γενικά διδάσκει πως πρέπει να παίζεται η ηλεκτρική κιθάρα, παίρνοντας σιγά σιγά την θέση του δίπλα στους Eric Clapton και Mike Bloomfield κι αυτός ως guitar hero.
Ray Charles - Crying Time
Ναι γαμώτο, επιτέλους. Το έχω ξαναπεί, λατρεύω τον Ray Charles γενικά, ασχέτως τι μουσική και στυλ παίζει. Αλλά το αγαπημένο μου είναι ένα λιτό setting, κιθάρα, μπάσο, ντραμς, πιάνο και 1-2 πνευστά.
Επιστρέφει σε αυτό στο Crying Time. Οι εκτελέσεις σε κάτι Let’s Go Get Stoned, No Use Crying είναι αγαπημένες, βγάζει o Ray πάλι αυτό το μελαγχολικό bluesy/ jazzy πρόσωπο που με έκανε να τον αγαπήσω. Και δεν είναι λίγο αυτό.
Simon & Garfunkel - Parsley, Sage, Rosemary and Thyme
Νομίζω αυτός είναι ο πρώτος σπουδαίος δίσκος τους, κυρίως γιατί η συνθετική ευφυΐα του Simon αρχίζει να πιάνει συνεχώς κορυφές και τα τραγούδια του να έχουν μια μεγαλύτερη ποικιλία… Είναι απλά πιο instantly distinctive, οι μελωδίες είναι πιο δυνατές, γλυκές, μελαγχολικές αλλά και αιθέριες. Και ενορχηστρωτικά είναι όλο πανέμορφο, βγάζει μια ευαισθησία που, ειρωνικά, είναι και η δύναμη του… Είναι από τα άλμπουμ που νιώθω πως με κάθε ακρόαση, χρόνια μετά, ανεβαίνει ακόμα μέσα μου.
The Blues Project - Projections
Αν και ο ήχος του μπορεί σήμερα να ακούγεται σχετικά dated (λόγω παραγωγής), δεν παύει να είναι γοητευτικός. Ψυχεδελικός και folky, με fuzzy guitars, r&b, blues και jazz στοιχεία, μια φοβερή δουλειά και ξεχασμένη σήμερα. Πιο πολύ έμειναν στην ιστορία επειδή στις τάξεις τους βρίσκονταν οι σπουδαίοι Al Kooper και Steve Katz (κυρίως γνωστοί από τους Blood, Sweat & Tears αλλά έχουν κάνει παπάδες με πολλά πρότζεκτ). Αξίζει σίγουρα όμως να ακουστεί αν κάποιος γουστάρει τον ήχο της εποχής, με εκτεταμένα blues jams και solos (Two Trains Running έπος).
Love - Love
Οι Love ξεκίνησαν κατευθείαν ψυχεδελικά το ταξίδι τους, κάτι που γίνεται αντιληπτό με την επιλογή του My Little Red Book για έναρξη, ένα τραγούδι με περίπλοκη/ ασυνήθιστη μελωδία. Στη συνέχεια ξεδιπλώνουν έναν τεράστιο πλούτο ιδεών και συναισθημάτων, με πρωταγωνιστές την folk rock, την pop αλλά κι ένα πολύ σκληρό garage-οειδές rock με βαριές κιθάρες, δυναμικά drums και κυρίαρχο μπάσο (My Flash On You, Hey Joe, κτλ). Αν το κρίνεις αυτόνομα, είναι φανταστικό άλμπουμ. Κι όμως, αναλογιζόμενος τι ακολούθησε μετά… Φαντάζει λίγο.
Buffalo Springfield - Buffalo Springfield
Τι να απέγινε αυτού του τύπου το folk rock? Οι Buffalo Springfield ήταν σημαντικοί τόσο για τους καταπληκτικούς δίσκους που διαμόρφωσαν εν μέρει μια σκηνή, όσο και γιατί από αυτούς ξεπήδησαν οι Neil Young, Stephen Stills και Richie Furay (αργότερα στους σπουδαίους Poco). Οι συνθέσεις τους απλές, γλυκές, με pop/rock στοιχεία, κοιτάζουν στα μάτια τους δίσκους της εποχής των ηγετών Byrds. Και διαμάντια σαν το Out of My Mind είναι για μένα στο πάνθεον της εποχής, για να μην πω στην ιστορία του Young. Πανέμορφο. Τα καλύτερα έρχονταν.
The Who - A Quick One
Μικρά βήματα μπροστά αλλά εμφανή. Αυξάνεται πολύ το χιούμορ και η εκκεντρικότητα (Boris the Spider, Cobwebs and Strange), φεύγει η soul από τη μέση, δίνουν τα πρώτα φιλόδοξα δείγματα στην 9λεπτη mini opera, A Quick One, While He’s Away (κλαίω στο “cello, cello, cello, cello…”) αλλά κρατάνε την ωμή δύναμή τους, γράφοντας παράλληλα πιο όμορφες pop μελωδίες. Το So Sad About Us πχ. δείχνει τον δρόμο για το επόμενο ψυχεδελικό pop αριστούργημα. Μεταβατική δισκάρα.
Otis Redding - The Soul Album
Αναρωτιέμαι αν είναι η αγαπημένη μου soul δισκογραφία αυτή του Οtis. Λατρεύω όλα τα άλμπουμ, θεωρώ το κάθε ένα αριστούργημα. Σαν όλο το ιδίωμα να ενσωματώνεται συνθετικά και ερμηνευτικά στο πρόσωπο του Otis. Απίστευτος δίσκος και το Soul Album. Θα μπορούσε να είναι κι αυτό πεντάδα αντί του Dictionary. Η αρχή με Just One More Day είναι η επιβεβαίωση πως πάλι έκανε το θαύμα του. 0 αδύναμες στιγμές, κάθε τραγούδι ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο θαύμα και ίσως τα καλύτερα πνευστά from start to finish από οποιοδήποτε άλλο άλμπουμ του.
The Beatles - Revolver
Φαντάζομαι εύκολο νο.1 θα βγει αυτό. Λογικό. Η ψυχεδέλεια αυξάνεται, το ίδιο κι ο πειραματισμός.
Μπορεί το Tomorrow Never Knows να φαίνεται ανούσιο (συναισθηματικά δεν μου δίνει κάτι) αλλά οι ψυχεδελικές ηλεκτρικές στο I’m Only Sleeping πχ. είναι καίριες. Ή το Eleanor Rigby για παράδειγμα, ένα τεράστιο τραγούδι χωρίς ίχνος rock οργάνων.
Το Revolver αν και το αγαπώ, πάντα μου έδινε μια εντύπωση πως είναι λίγο ό,τι να 'ναι. Για πρώτη φορά προσπαθούν να κάνουν τόσα πράγματα, να χώσουν μέσα όσα μαγικά γεννούσε το μυαλό τους. Και φυσικά πολλά κομμάτια εδώ είναι αγαπημένα ( She Said She Said, Taxman, Good Day Sunshine, Got to Get You into My Life, And Your Bird Can Sing, For No One). Aπλά στο τέλος νιώθω πως χάνει σε συνεκτικότητα, η ροή είναι περίεργη, κάτι που αργότερα μάλιστα θα το “καταφέρουν” ακόμα πιο έντονα. Ένα από τα πράγματα που γουστάρω πάντως στα 60’s και εδώ, είναι πόσο άμεση φαίνεται η επίδραση “σύγχρονων” ήχων και καλλιτεχνών σε κάποιους μουσικούς, το πόσο ανοιχτοί ήταν σε ερεθίσματα καθώς και δεκτικοί σε νέα πράγματα. Όπως το Here, There and Everywhere που είναι τόσο απροκάλυπτα Beach Boys αλλά στον βωμό τη δημιουργικότητας δεν ενοχλεί, η μελωδία του είναι απλά πανέμορφη. Ή οι ινδικές επιρροές που πολλοί μουσικοί ασπάστηκαν εκείνη την εποχή και για λίγα χρόνια.
So… Δισκάρα φυσικά αλλά θα το έβαζα σε μια λίστα μου σαν 3ο-4ο αγαπημένο Beatles.
Sam & Dave - Double Dynamite
Ελαφρώς κατώτερο του Hold On, I’m Comin’ αλλά όπως είχα γράψει για Diddley πιο παλιά, το ένα είναι 10 και το άλλο 9,9. Ίσως λίγο πιο μελωδικό, πάλι οι μπαλάντες με τσακίζουν (When Something Is Wrong With My Baby - απίστευτο), η συνταγή όμως γενικά παραμένει ίδια. Υπέροχα τραγούδια, μελωδικά, εξαιρετικές ερμηνείες, ζεστή παραγωγή, μια ομορφιά.
The Kinks - Face to Face
Oι Kinks ήταν νομίζω οι μόνοι Βρετανοί εκείνα τα χρόνια που έπαιξαν μπάλα σχεδόν στο επίπεδο των Beatles σε αυτόν τον ψυχεδελικό pop/rock ήχο με συνέπεια. Kαι το Face to Face είναι το δικό τους δημιουργικό μπαμ. Πιασάρικα τραγούδια με τις μελωδίες να είναι πιο δουλεμένες και ιδιαίτερες αλλά και ένα νεύρο που έλειπε από τα σκαθάρια, μια ξεκάθαρα πιο rocking πλευρά που τους έδινε άλλη γοητεία. Μέσα σε μια σειρά από κλασικά Kinks τραγούδια, αύξησαν την δημιουργικότητά τους, πειραματίστηκαν με την Ινδική μουσική αλλά το άλμπουμ μάλλον θα μείνει στην ιστορία για το Sunny Afternoon, ένα από τα καλύτερα pop τραγούδια ever που επισκιάζει τα πάντα.
Love - Da Capo
Τι μπάντα… Η πρώτη πλευρά φλερτάρει με τo αγέννητο ακόμα jazz rock και την folk, έως ότου ξεσπά ένα Seven and Seven Ιs με μια μανία που καμία rock μπάντα δεν είχε επιδείξει ως τότε, λειτουργώντας σαν ένας από του προπομπούς του punk. Β’ πλευρά, ένα κομμάτι 19 λεπτών, σαν blues τζαμάρισμα, η μπάντα το μισούσε, και η αλήθεια είναι πως φαίνεται να μην πηγαίνει πουθενά. Όσα γίνονται όμως στο πρώτο μισό δίνουν πολλές υποσχέσεις. Ακόμα κι έτσι πάντως, κανείς δεν περίμενε πόσο καλό θα ήταν το επόμενο άλμπουμ…
) και, αντί άλλης μιας τετριμμένης τοποθέτησης περί του διαχρονικού, υπερκλασικού αυτού δίσκου που έχουν ακούσει όλοι κι όσοι δεν το έχουν κάνει πρέπει α) να αυτομαστιγωθούν για παραδειγματισμό και β) να πάνε να διορθώσουν αυτό το λάθος ΠΑΡΑΥΤΑ (με αυτή τη σειρά), προχωράω στην εναλλακτική μέθοδο έκφρασης των συναισθημάτων και των σκέψεών μου για το Revolver, τη μία από τις δύο ψηλότερες κορυφές των Beatles κατ’ εμέ, μέσω της εξιστόρησης μιας σύντομης πρόσφατης ιστοριούλας. Ο προαναφερθείς χρήστης θεώρησε σκόπιμο να μου στείλει λινκ από ένα τικτοκ βίντεο στο οποίο ένας τύπος, ευτραφής πρέπει να πω, ναι, πιο ευτραφής από μένα, θεωρεί με τη σειρά του σκόπιμο να εκφράσει, χιουμοριστικά και καλά, τη γνώμη του για το “τι λέει για σένα το αγαπημένο σου Beatles άλμπουμ”. Δεν θα το αναπαράγω, για προφανείς λόγους, απλά θα πω ότι ανάμεσα σε μερικά χαριτωμένα, τύπου “σίγουρα είναι το αγαπημένο σου; Ή απλά άκουσες ότι είναι το καλύτερό τους;”, φτάνοντας στο Revolver άρχισε έναν οχετό τύπου “άσε ρε γαμημένε χίπστερ” κ.λπ. Η αντίδρασή μου ήταν η μόνη δέουσα και επιβεβλημένη: ΑΝΤΕ ΚΑΙ ΓΑΜΗΣΟΥ ΧΟΝΤΡΕ. ΠΟΥ ΘΑ ΠΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ. ΑΝΤΕ-ΚΑΙ-ΓΑΜΗΣΟΥ. ΨΟΦΑΑΑΑΑΑΑΑΑΑ. Πφφφφ, μετάνιωσα που το θυμήθηκα. Ας είναι. Θα βάλω πάλι Revolver και θα στανιάρω. Και πάρε και εξώφυλλο της χρονιάς, γιατί έτσι.
