Μεγαλύτερος Σκακιστής

Αθλητικά
#301

Το βιβλίο του Κασπάροβ “Η ζωή είναι μια παρτίδα σκάκι”, γράφτηκε το 2007, είναι αρκετά πρόσφατο.
Όσον αφορά τον “βόα”, είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μου παίχτες. Όποιος θέλει να εμβαθύνει στο στρατηγικό/ποζισιονέλ παιχνίδι, δεν έχει παρά να μελετήσει της παρτίδες του. Για ορισμένα ειδικά θέματα στρατηγικής, όπως η εκμετάλλευση απειροελάχιστου χώρου, το παιχνίδι με απομονωμένο πιόνι d, και το παιχνίδι εναντίον απομονωμένου πιονιού d, όπως και οι στρατηγικές θυσίες διαφοράς, καθώς και για τους λεπτούς ελιγμούς πίσω από τις γραμμές, οι παρτίδες του Κάρποβ αποτελούν πανεπιστήμιο. Επίσης όσοι θέλουν να μελετήσουν φινάλε, δεν έχουν παρά να ψάξουν τα φινάλε του, όπου η τεχνική του ήταν πραγματικά άφθαστη.

Η παρτίδα που αναφέρεις, παίχθηκε διαδικτυακά μεταξύ του Κασπάροβ και του κοινού όλου του κόσμου. Το κοινό ψήφιζε κινήσεις και επιλέγονταν αυτή με τις περισσότερες ψήφους. Βοηθούσαν το κοινό προτείνοντας κινήσεις οι Μπακρό, Κρας και Πετζ. Η Κρας μάλιστα πρότεινε μια τολμηρή καινοτομία (10…Qe6) η οποία έγινε δεκτή από το κοινό και έφερε σε δύσκολη θέση τον Κασπάροβ, ο οποίος τελικά επικράτησε, αλλά όπως δήλωσε ο ίδιος όχι εύκολα.
Δίνω λινκ για την παρτίδα από το κανάλι που πρότεινες και από το chessgames:

http://www.youtube.com/watch?v=LJyJCdU6Fh0

http://www.youtube.com/watch?v=c3Qn3oks1qo&feature=related

http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1252350

Ευχαριστούμε monte!

Εννοείται θα συνεχίσουμε με νέα κείμενα.
Σκέφτομαι να γυρίσουμε πίσω, στους πρώτους μετρ, τον Φρανσουά Αντρε Ντενικάν Φιλιντόρ, τον Λα Μπουρντοναί, τον Στάουντον, τον Άντερσεν κτλ, με επίκεντρο τον Πολ Μόρφυ, τον πρώτο σκακιστικό τιτάνα των ΗΠΑ, ένα πραγματικό “θαύμα της φύσης” και μια τραγική προσωπικότητα, η τρομερή διάνοια του οποίου ήταν αυτή που του επιφύλαξε και ένα θλιβερό τέλος.
Αν θέλετε να συνεχίσουμε με κάτι διαφορετικό, προτείνετε το. Εγώ θα ετοιμάζω σιγά σιγά το θέμα που ανέφερα παραπάνω και είμαι έτοιμος και για τις δικές σας προτάσεις, αν είναι βέβαια κάτι που μπορώ να το κάνω.

#302

Jm το αφήνουμε πάνω σου, εννοείται.

Έχω εμπιστοσύνη σε σένα. Δε θα μας προδώσεις…

#303

[SIZE=“2”][B]Σκέφτομαι να γυρίσουμε πίσω, στους πρώτους μετρ, τον Φρανσουά Αντρε Ντενικάν Φιλιντόρ, τον Λα Μπουρντοναί, τον Στάουντον, τον Άντερσεν κτλ, με επίκεντρο τον Πολ Μόρφυ, [/B][/SIZE]τον πρώτο σκακιστικό τιτάνα των ΗΠΑ, ένα πραγματικό “θαύμα της φύσης” και μια τραγική προσωπικότητα, η τρομερή διάνοια του οποίου ήταν αυτή που του επιφύλαξε και ένα θλιβερό τέλος.

ναι:)

#304

Αφού τελειώσεις με αυτούς (ή παράλληλα), κάνε και ένα αφιέρωμα στον Μποτβίνικ. Έτσι κι αλλιώς, όλα τα κείμενα έχουν ενδιαφέρον. Συνέχισε…

#305

Ο Μποτβίνικ, είναι μέσα στους στόχους μου. Σκέπτομαι, μέσα από τα αφιερώματα στους πρώτους μετρ, να κάνω αναφορά και στις διάφορες σκακιστικές σχολές, των οποίων εκπρόσωποι υπήρξαν αυτοί οι μετρ. Να δούμε πώς εξελίχθηκε το σκάκι μέσα από τις διαφωνίες και την αλληλοσυμπλήρωση αυτών των σχολών. Είναι βέβαια ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, καθώς ουσιαστικά πρόκειται για την ιστορία του σκακιού με την μορφή που παίζεται σήμερα, από το 1500 οπότε και παγιώθηκαν οι σημερινοί κανόνες του. Είναι φανερό ότι πρέπει να γίνει με συνοπτικό τρόπο (διαφορετικά θα πρέπει να γράψω …βιβλίο όπως είπαν και άλλα παιδιά πριν :lol: ). Θα προσπαθήσω να επικεντρωθώ στις κρίσιμες καμπές αυτής της πορείας του παιχνιδιού ως τους σύγχρονους μετρ, ενώ είναι αδύνατον να μην υπάρξουν παραλήψεις. Το αφιέρωμα για τον Μποτβίνικ, σκέπτομαι να το εντάξω όπως είναι φυσικό, στο αφιέρωμα για την Σοβιετική σχολή, όταν με το καλό φτάσουμε εκεί. Έχω αρχίσει να ξεδιαλέγω το υλικό και να στήνω την δομή, αλλά υπάρχει και αρκετή πίεση χρόνου, οπότε θα καθυστερήσει κάπως και το πρώτο ποστ, όπου θα γίνεται φανερή και η πορεία/δομή που θα έχουν και τα υπόλοιπα.

#306

[CENTER][COLOR=“Red”][SIZE=“4”]ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΟΥΤΣΕΝΑ ΣΤΗΝ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
(Μέρος 1ο)
[/SIZE][/COLOR][/CENTER]

Το σκάκι, όπως το ξέρουμε και το παίζουμε σήμερα, έχει μια ιστορία περίπου 500 ετών. Ήταν γύρω στο 1500 όταν έγιναν οι τελευταίες αλλαγές στην ονομασία και στις κινήσεις των κομματιών και καθιερώθηκαν οι κανονισμοί του παιχνιδιού. Αν κανείς αναζητήσει όμως τις απαρχές του παιχνιδιού, θα πρέπει να «ταξιδέψει» πολλούς αιώνες πίσω. Στρατηγικά παιχνίδια τα οποία παίζονταν σε τετράγωνο ταμπλό υπήρχαν σε πολλούς λαούς εδώ και περίπου 5000 χρόνια, γύρω δηλαδή στο 3000 π.Χ. Υπάρχουν απεικονίσεις τέτοιων παιχνιδιών σε Αιγυπτιακές παραστάσεις που χρονολογούνται εκεί γύρω. Στην Αρχαία Ελλάδα δε, παίζονταν ένα τέτοιο παιχνίδι, το οποίο ονομάζονταν «πεσσοί» (ακόμα και σήμερα λέμε πολλές φορές «πεσσούς» τα σκακιστικά κομμάτια), παραστάσεις του οποίου σώζονται σε αμφορείς. Φυσικά αυτά τα παιχνίδια, μονάχα μακρινή συγγένεια έχουν με το σκάκι. Αποτελούν προδρόμους ουσιαστικά του παιχνιδιού, το οποίο είναι επιβεβαιωμένο πια ότι μας έρχεται από την ανατολή, αν και ακόμη διίστανται οι απόψεις για το αν είναι τελικά η Ινδία ή η Περσία η χώρα προέλευσης του. Ορισμένοι μελετητές αναφέρουν και την Κίνα ως πιθανή χώρα αρχικής προέλευσης, χωρίς να είναι ξεκάθαρο απόλυτα το ποια από τις τρεις χώρες έχει τα πρωτεία στην δημιουργία του σκακιού. Σε παλαιά Ινδικά χειρόγραφα, το παιχνίδι εμφανίζεται με την ονομασία «τσατούραγκα» που στα ινδικά σημαίνει «τετραμερής», όπως δηλαδή ονομάζονταν ο Ινδικός στρατός που αποτέλεσε το πρότυπο κατ? αυτήν την θεωρία για την δημιουργία των πρώτων σκακιστικών κομματιών. Άρματα, ίπποι, ελέφαντες και στρατιώτες (τα 4 μέρη του στρατού), οδηγούμενα από έναν βασιλιά, αυτά ήταν τα πρώτα κομμάτια. Από την άλλη, η «υποψηφιότητα» της Περσίας έρχεται να υποστηριχτεί από τις πιο διαδεδομένες σκακιστικές λέξεις «ΣΑΧ» και «ΜΑΤ», οι οποίες είναι βέβαια περσικές και σημαίνουν πολύ απλά «βασιλιάς» (Σάχης) και «νεκρός» (ματ). Ο βασιλιάς είναι νεκρός. Σαχ ? ματ!
Για να προχωρήσουμε με ιστορικά δεδομένα, το σκάκι με την αραβική πια ονομασία του (σατράνζ) μεταφέρεται στην Ευρώπη γύρω στο 650. Οι Μαυριτανοί το φέρνουν στην Ισπανία και οι Σαρακηνοί στην Σικελία και στο Βυζάντιο. Από κει, διαδίδεται στην κεντρική Ευρώπη, αλλά και στη Ρωσία και τις Βαλτικές χώρες. Μέχρι τον 10ο αιώνα, οι Άραβες είναι αυτοί που κυριαρχούν στο παιχνίδι. Στην ιστορία έμειναν επίσης τα σκακιστικά προβλήματα των Αράβων συνθετών, οι λεγόμενες «μανσούβες». Στα πρώτα χρόνια τις διάδοσης του παιχνιδιού στην Ευρώπη, το σκάκι παίζονταν κυρίως από τις ανώτερες τάξεις. Αντιμετώπισε δε την έχθρα της εκκλησίας (τι πρωτότυπο ε;) επειδή (άκουσον!) οι σκακιστικές φιγούρες θεωρήθηκαν ειδωλολατρικές!

[COLOR=“red”][CENTER][SIZE=“3”]ΛΟΥΤΣΕΝΑ, ΡΟΥΙ ΛΟΠΕΖ ΚΑΙ ΡΟΜΑΝΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ[/SIZE][/CENTER][/COLOR]

[CENTER]
[/CENTER]
Έμποροι και ταξιδευτές διαδίδουν το παιχνίδι σε όλη την Ευρώπη, το οποίο αρχίζει να περνάει και στα λαϊκά στρώματα. Περίπου στα 1475 γίνονται οι τελευταίες αλλαγές στις φιγούρες, στις κινήσεις και τους κανονισμούς και έτσι το σκάκι περνάει στην σύγχρονη μορφή του. Το 1495 εκδίδεται το πρώτο σκακιστικό βιβλίο στην Ισπανία! Δυστυχώς δεν σώζεται πια.
Το 1497 εκδίδεται το σύγγραμμα του Λουίς Λουτσένα «Πραγματεία για τον έρωτα και την τέχνη του σκακιού» και πάλι στην Ισπανία. Όπως φανερώνει ο τίτλος του, δεν επρόκειτο για αμιγώς σκακιστικό βιβλίο, ωστόσο θεωρείται το πρώτο (τουλάχιστον από αυτά που σώζονται). Ο Λουτσένα ήταν σπουδαστής στη Σαλαμάνκα όταν έγραψε το βιβλίο, το σκακιστικό τμήμα του οποίου περιέχει 150 προβλήματα και αναλύσεις (προφανώς πρωτόλειες φυσικά) 10 ανοιγμάτων! Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός αυτό, διότι δείχνει ότι οι παίχτες του σκακιού είχαν αρχίσει ήδη να προσπαθούν να συστηματοποιήσουν το παιχνίδι. Ιδιαίτερα στην αρχική φάση (στο άνοιγμα) είχαν καταλάβει ότι οι κινήσεις πρέπει να γίνουν με μια συνοχή και να διέπονται από ένα γενικότερο σχέδιο, διαφορετικά οι παίχτες θα έφταναν στο μέσο της παρτίδας με κομμάτια ατάκτως ερριμμένα, χωρίς σαφές πλάνο και στόχους.
Ο Λουτσένα ήταν γιος πρεσβευτή. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ταξιδέψει σε πολλές χώρες. Όπως ο ίδιος αναφέρει στο βιβλίο του, τα ανοίγματα αυτά τα σημείωσε στα ταξίδια του και ήταν ακριβώς αυτά που χρησιμοποιούνταν ευρέως στην εποχή του. Φυσικά η ανάλυση περιέχει λάθη, ακόμα και στοιχειώδη, αλλά αυτό δεν είναι τόσο σημαντικό. Το ουσιώδες είναι ότι αρχίζει η συστηματική προσπάθεια κατανόησης και ανάλυσης του παιχνιδιού.
Ένα από τα ανοίγματα που εμφανίζονται στο σύγγραμμα του Λουτσένα είναι και η Γαλλική άμυνα (1.ε4 ε6)! Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι ένα από τα σπουδαιότερα ανοίγματα μέχρι τις μέρες μας, με πάρα πολλές βαριάντες, για το οποίο η θεωρία συνεχίζει να ψάχνει και να ανακαλύπτει πράγματα ακόμα και τώρα, παίζονταν (στις αρχικές κινήσεις τουλάχιστον) πριν από 500 και πλέον χρόνια! Το όνομα της βέβαια, το πήρε πολύ αργότερα. Το 1834 το Παρίσι με το Λονδίνο (ομάδες σκακιστών από τις δύο πόλεις) έπαιξαν ένα ματς αλληλογραφίας μεταξύ τους. Η επιτυχής χρησιμοποίηση του ανοίγματος αυτού από τους Παριζιάνους σκακιστές, έδωσε στο άνοιγμα το όνομα «Γαλλική άμυνα».
Ένας άλλος Ισπανός σκακιστής, ο Ρουί Λοπέζ ντε Σεγκούρα, γράφει ένα ακόμα σκακιστικό σύγγραμμα το 1561. Ο Ρουί Λοπέζ απέκτησε φήμη για την σκακιστική του δεινότητα και μαζί την εύνοια του βασιλιά Φιλίππου του Β?. Το σκάκι εκείνη την εποχή παίζονταν κυρίως στις βασιλικές αυλές. Το 1560 επισκέφθηκε τη Ρώμη όπου και θριάμβευσε επί των ισχυρότερων Ιταλών σκακιστών. Εκεί, όπως ο ίδιος αναφέρει, ανακάλυψε ένα σκακιστικό βιβλίο του Ιταλού Νταμιάνο και θέλησε να απαντήσει σε αυτό, γράφοντας το δικό του, ένα χρόνο αργότερα. Έχουμε λοιπόν, την πρώτη σκακιστική θεωρητική διαμάχη!
Στο βιβλίο του, ο Λοπέζ δίνει μερικά ανοίγματα που δεν είχαν ως τότε εξεταστεί. Σημαντικότερα απ? αυτά είναι το γκαμπί του βασιλιά (1.e4 e5, 2. f4) και η Ισπανική παρτίδα ή άνοιγμα «Ρουί Λοπέζ» (1.e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5).

[CENTER][/CENTER]
[COLOR=“Red”][SIZE=“2”][CENTER](Η βασική θέση του ανοίγματος Ρουί Λοπέζ. Απο εδώ ξεκινούν οι (ατέλειωτες) βαριάντες)
[/CENTER][/SIZE][/COLOR]

Ακόμη και σήμερα εμφανίζεται και με τα δύο ονόματα. Και τα δύο ανοίγματα έπαιξαν τεράστιο ρόλο στην ανάπτυξη του παιχνιδιού. Το γκαμπί του βασιλιά κυρίως κατά την ρομαντική περίοδο και η Ισπανική παρτίδα σε όλη την διάρκεια της σύγχρονης ιστορίας του σκακιού, καθώς μέχρι και σήμερα είναι ένα από τα δημοφιλέστερα και πιο πολύπλοκα ανοίγματα, με την θεωρητική διαμάχη γύρω από αυτήν να μαίνεται. Αν θέλετε την ταπεινή μου άποψη και αν πρέπει σώνει και καλά να αξιολογήσουμε την προσφορά κάποιων ανοιγμάτων στην εξέλιξη της θεωρίας του παιχνιδιού, θα έβαζα πρώτη την Ισπανική παρτίδα. Είναι ένα άνοιγμα που μπορεί να οδηγήσει σε ανοικτό, ημιανοικτό αλλά και κλειστό παιχνίδι και με την έννοια αυτή, προσέφερε στην κατανόηση όλων των τύπων θέσεων. Επίσης μέσα της κρύβεται αστείρευτος πλούτος στρατηγικών ιδεών, αλλά είναι και γεμάτη τακτικές περιπλοκές. Η εξέλιξη της, βοήθησε τόσο στην κατανόηση του τακτικού παιχνιδιού, όσο και του παιχνιδιού θέσεων (ποζισιονέλ). Μέχρι το 1858 η Ισπανική δεν ήταν αρκετά δημοφιλής. Τα ανοικτά ανοίγματα και τα γκαμπί κυριαρχούσαν λόγω της κυριαρχίας της ρομαντικής σχολής, που πρέσβευε άμεση επίθεση με κάθε κόστος. Μετά το ματς όμως Μόρφυ ? Άντερσεν του 1858 η Ισπανική αρχίζει να γίνεται το δημοφιλέστερο άνοιγμα. Τα λευκά με την κίνηση 3. Βb5, δεν στοχεύουν σε άμεση επίθεση, όπως ας πούμε με το Bc4 της Ιταλικής, που στοχεύει κατευθείαν στο αδύνατο f7. Υπονομεύουν όμως αμέσως το μαύρο κέντρο. Στα 1900 η Ισπανική είχε τη φήμη του καλύτερου ανοίγματος για τα λευκά. Κι όχι μόνο αυτό. Στους παίχτες με τα μαύρα είχε επικρατήσει ο λεγόμενος «ισπανικός τρόμος». Πώς να αντιμετωπιστεί ο «ισπανικός αξιωματικός» στο b5, που απειλούσε να καταστρέψει το μαύρο κέντρο εν τη γεννέση του; Αργότερα βρέθηκαν βέβαια σπουδαίες άμυνες για τα μαύρα και σήμερα το άνοιγμα θεωρείται καταρχήν καλό και για τα δύο χρώματα (ως οφείλει να είναι κάθε σωστό άνοιγμα. Κανένα άνοιγμα δεν κερδίζει και κανένα δεν χάνει από μόνο του, έλεγε κάποιος μεγάλος μετρ). Μην ξεχνάμε, όπως ήδη ανέφερα στο τελευταίο μέρος του αφιερώματος στον Κασπάροβ, ότι ο Κράμνικ παίζοντας με τα μαύρα την άμυνα Βερολίνου εναντίον της Ισπανικής, πήρε τον τίτλο από τον Γκάρι. Προχωρήσαμε όμως πολύ μπροστά. Ώρα να γυρίσουμε και πάλι πίσω.
Στα μέσα του 17ου αιώνα, κάνει την εμφάνιση της η πρώτη σκακιστική σχολή.
Είναι η ρομαντική σχολή (ή σχολή της αναγέννησης). Ως σχολή, εννοούμε μια ομάδα σκακιστών με κοινές αντιλήψεις, οι οποίοι δημιουργούν κοινή παράδοση. Στη σχολή αυτή, κυριαρχούν τα ιπποτικά ιδεώδη για κυριαρχία του πνεύματος πάνω στην ύλη. Φυσικό είναι να είναι στην πρώτη γραμμή οι θυσίες. Οι ρομαντικοί σκακιστές θυσιάζουν, καθώς θέλουν να επικρατήσουν με υλικό λιγότερο έναντι του αντιπάλου τους. Αυτό αποτελεί γι? αυτούς το θρίαμβο του πνεύματος.
Κυριότεροι εκπρόσωποι της ρομαντικής σχολής είναι οι Ισπανοί Λουίς Λουτσένα και Ρούι Λόπεζ και οι Ιταλοί Νταμιάνο, Πάολο Μπόι, Λεονάρντο, Πολέριο και Γιοακίνο Γκρέκο, ενώ τα ανοίγματα που χρησιμοποιούν είναι κυρίως το γκαμπί του βασιλιά και το γκαμπί του Έβανς, αλλά και η Ιταλική παρτίδα (1.e4 e5, 2.Nf3 Nc6, 3. Bc4 Bc5).

[CENTER]
[/CENTER]
[COLOR=“red”][CENTER][SIZE=“2”](Γκαμπί του Έβανς. Το λευκό b4 θυσιάζεται για να αλλάξει διαγώνιο ο μαύρος αξιωματικός και να παιχθεί με τέμπο η κίνηση c3)[/SIZE][/CENTER][/COLOR]
[CENTER]


[COLOR=“Red”][SIZE=“2”](Ιταλική παρτίδα)[/SIZE][/COLOR][/CENTER]

Η ρομαντική αντίληψη κυριαρχεί ως το 1850, φτάνοντας στο απόγειο της με τον Γερμανό Άντολφ Άντερσεν. Είχαν όμως ήδη φυτευτεί οι σπόροι που θα την ανέτρεπαν. Η Γαλλική σχολή, με κύριο εκπρόσωπο τον Φρανσουά Αντρέ Ντενικάν Φιλιντόρ και η Αγγλική (ως συνέχεια της Γαλλικής) γύρω από τον άξονα του Στάουντον, είχαν ρίξει ήδη αυτούς τους σπόρους, που φύτρωσαν τελικά στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και μετουσιώθηκαν στο πρόσωπο ενός ιδιοφυούς νεαρού από τον Νέο Κόσμο, του Πολ Μόρφι.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά.
Για την ρομαντική σχολή το ιδεώδες ήταν η γρήγορη επίθεση εναντίον του αντίπαλου βασιλιά. Χωρίς καλά καλά να αναπτυχθούν οι δυνάμεις, οι ρομαντικοί σκακιστές εφορμούσαν γκρεμίζοντας τις γέφυρες πίσω τους. Τα πιόνια φυσικά δεν είχαν καμιά αξία, αποτελούσαν απλώς εμπόδιο και έπρεπε να φύγουν απ? τη μέση για να ανοίξουν γραμμές στα κομμάτια. Οι θυσίες επιβάλλονταν, ενώ ήταν απρέπεια εκ μέρους του αντιπάλου αν δεν αποδεχόταν τη θυσία ή το γκαμπί. Το επίπεδο της άμυνας ήταν ανύπαρκτο, ενώ ούτε λόγος φυσικά για βαθύτερο στρατηγικό σχέδιο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Κασπάροβ, ο τρόπος αυτός παιχνιδιού μοιάζει με τον τρόπο που θα έπαιζαν σήμερα δύο αρχάριοι, κάποιοι που μόλις έμαθαν τις κινήσεις. Σαχ με την πρώτη ευκαιρία, πρόωρη έξοδος της βασίλισσας και ορμητική επίθεση χωρίς πρώτα να έχουν αναπτυχθεί τα κομμάτια.

[CENTER][COLOR=“red”][SIZE=“3”]ΦΙΛΙΝΤΟΡ ΚΑΙ ΓΑΛΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ[/SIZE][/COLOR]
[COLOR=“DarkSlateBlue”][SIZE=“3”]«Τα πιόνια είναι η ψυχή της παρτίδας!»[/SIZE][/COLOR]

[/CENTER]

Το 1749 στη Γαλλία, ένας μουσικός και σκακιστής από χόμπι δημοσιεύει ένα βιβλίο με τίτλο «Ανάλυση του παιχνιδιού του σκακιού». Το όνομα του ήταν Φρανσουά Αντρέ Ντενικάν Φιλιντόρ. Ο Φιλιντόρ ήταν επιφανής μουσικός στην Γαλλία, από τους πρωτεργάτες και στυλοβάτες της κωμικής όπερας. Αλλά και στο πεδίο της «κανονικής» όπερας το έργο του Ermelinde θεωρείται από τα αριστουργήματα του 18ου αιώνα.
Ο Φιλιντόρ άνηκε σε μουσική οικογένεια και στα 6 του χρόνια ήταν ήδη μέλος της χορωδίας του Σαπέλ Ρουαγιάλ στις Βερσαλίες. Ήταν μόλις 11 ετών όταν παίχθηκε δημόσια η πρώτη του σύνθεση.
Παράλληλα ήταν ένας σκακιστής έναν αιώνα και πλέον (κυριολεκτικά) μπροστά από την εποχή του.
Ο Φιλιντόρ έμαθε σκάκι επισκεπτόμενος το θρυλικό Καφέ ντε λα ρεζάνς, το οποίο εκτός των άλλων αποτελούσε σκακιστικό στέκι ως τις αρχές του 20ου αιώνα. Εκτός των γνωστών σκακιστών που έχουν παίξει σκάκι εκεί (όλοι οι μεγάλοι Γάλλοι σκακιστές της εποχής και επίσης οι Άντερσεν, Μόρφι, Στάμα, Χάρβιτς, Κιζερίτσι κτλ) παρτίδες σκακιού έπαιζαν εκεί και οι Γάλλοι φιλόσοφοι (Ντιντερό, Ρουσσώ, Βολταίρος κ.α.). Το καφέ λειτουργούσε από το 1688, στέκι δε των Γάλλων σκακιστών έγινε από το 1740. Δάσκαλος του Φιλιντόρ στο καφέ υπήρξε ο Λεγκάλ. Σύντομα όμως ο Φιλιντόρ έδειξε ότι είχε μια ανώτερη κατανόηση του παιχνιδιού από τον δάσκαλο του και όχι μόνο.
Ήταν ο πρώτος στρατηγικός παίχτης. Στο σύγγραμμα του παρουσίασε τις πρώτες αρχές του στρατηγικού παιχνιδιού. Και μόνο η ρήση του «τα πιόνια είναι η ψυχή της παρτίδας» σε μια εποχή που όλοι προσπαθούσαν να τα ξεφορτωθούν για ?να μην εμποδίζουν τα κομμάτια (!) δείχνει πόσο διαφορετικά έβλεπε το παιχνίδι. Ο Φιλιντόρ συνέχισε, παραδίνοντας μας τα πρώτα μαθήματα περί πιονοδομής. Έγραφε χαρακτηριστικά ότι ο καθορισμός της θέσης προκύπτει από την τοποθέτηση των πιονιών και γι? αυτό πρέπει να είμαστε προσεχτικοί με τις κινήσεις τους. Στιβαρός σχηματισμός πιονιών και πίσω απ? αυτά να αναπτυχθούν τα κομμάτια! Οι πρώτες αρχές του ποζισιονέλ παιχνιδιού, εμφανίστηκαν στο δικό του βιβλίο. Και όχι μόνο ότι αφορά τις πιονοδομές. Η έννοια της στρατηγικής θυσίας κάνει επίσης για πρώτη φορά την εμφάνιση της στο σύγγραμμα του μεγάλου Γάλλου καθώς και άλλες στρατηγικές έννοιες όπως ο «καλός» και ο «κακός» αξιωματικός. Φυσικά ήταν η πρώτη προσπάθεια και ο Φιλιντόρ μόνος και αβοήθητος δεν μπόρεσε να αναλύσει σε βάθος τις ιδέες του. Ήρθε όμως το πλήρωμα του χρόνου και αρχικά ο Μόρφι με το παιχνίδι του και κατόπιν ο Στάινιτς με τις θεωρίες του, συστηματοποίησαν αυτές τις αρχές και τις προχώρησαν σε βάθος. Ο Φιλιντόρ ήταν τόσο μπροστά που οι σύγχρονοι του, αλλά και νεότεροι ενώ γοητεύθηκαν από τις ιδέες του δεν μπορούσαν να τις κατανοήσουν πλήρως. Τους νικούσε εύκολα όλους. Ταξίδευε επίσης αρκετά συχνά και ιδίως στο Λονδίνο. Εκεί νίκησε όλους τους ισχυρούς Άγγλους σκακιστές και τους επηρέασε με τις ιδέες του. Και επειδή στο Λονδίνο δεν ήταν τόσο ισχυρή η μουσική φήμη του, τον θεωρούσαν πρωτίστως σκακιστή, ενώ στη Γαλλία δεν έπαψε να θεωρείται πρώτα και κύρια μουσικός. Πολλοί Γάλλοι παίχτες, παρότι δεν κατανόησαν σε βάθος τις ιδέες του, σχημάτισαν έναν κύκλο γύρω του, και έτσι προέκυψε η Γαλλική σχολή, πρόδρομος της Αγγλικής αλλά και της κλασικής σχολής του Στάινιτς και αντίποδας από κάθε άποψη της ρομαντικής σχολής και της Ιταλικής σχολής της Μόντενα, για την οποία θα μιλήσουμε παρακάτω. Οι πιο επιφανείς σκακιστές της Γαλλικής σχολής εκτός από τον ίδιο τον Φιλιντόρ φυσικά, ήταν οι Λεγκάλ, Ντεσαπέλ, Λα Μπουρντοναί και Σαιν Αμάν. Το σύγγραμμα του Φιλιντόρ «Ανάλυση του παιχνιδιού του σκακιού» συνεχίζει να εκδίδεται μέχρι σήμερα και έχει ξεπεράσει τις 100 εκδόσεις.

[CENTER]
[/CENTER]

Ο Φρανσουά Φιλιντόρ, δημιούργησε και ένα άνοιγμα για τα μαύρα, το οποίο πήρε το όνομα του. “Άμυνα Φιλιντόρ” (1.e4 e5, 2.Nf3 d6). H βασική του ιδέα είναι η σταθεροποίηση του μαύρου κέντρου.

[CENTER][/CENTER]

Τα πρώτα «ψήγματα» στρατηγικής του παιχνιδιού είχαν κάνει την εμφάνιση τους και είχαν δημιουργήσει τις πρώτες ρωγμές στον ρομαντικό τρόπο αντίληψης του σκακιού. Ωστόσο ήταν ακόμη πολύ νωρίς για να επικρατήσουν ολοκληρωτικά. Μια νέα σχολή από την γειτονική Ιταλία, η Ιταλική σχολή ή σχολή της Μόντενα ερχόταν να δώσει νέα πνοή στα ρομαντικά ιδεώδη. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι ιδέες του Φιλιντόρ ήταν πολύ μπροστά από την εποχή, ήταν φυσικό να μην έχει έρθει το πλήρωμα του χρόνου ακόμα για μια συστηματική προσέγγιση του στρατηγικού παιχνιδιού. Οι θυσίες και οι θυελλώδεις επιθέσεις χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις από την τοποθέτηση των κομματιών στη σκακιέρα συνέχισαν να επικρατούν για αρκετά χρόνια ακόμα. Τα πιόνια και τα κομμάτια συνέχισαν να θυσιάζονται άκριτα. Ο Φιλιντόρ και η Γαλλική σχολή όμως, είχαν ανοίξει ένα μικρό μονοπάτι. Δεν θα αργούσε να γίνει λεωφόρος.

Μερικές παρτίδες του Φιλιντόρ:
Στην παρακάτω παρτίδα ο Φιλιντόρ παίζει “τυφλό σκάκι”, καθώς και σ’ αυτόν τον τομέα ήταν από τους πρωτοπόρους.
http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1257922

http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1257921

Δείγματα από την μουσική του:

http://www.youtube.com/watch?v=HLJvJT0Z7A0

http://www.youtube.com/watch?v=5S-1UhzWl2Y&feature=related

COLOR=“red”[/COLOR]

#307

ροττεν περιμενουμε…

#308

[CENTER][COLOR=“Red”][SIZE=“5”]ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΟΥΤΣΕΝΑ ΣΤΗΝ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ[/SIZE][/COLOR]
[COLOR=“red”][SIZE=“4”](Μέρος 2ο)[/SIZE][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=“red”][CENTER][SIZE=“4”]ΙΤΑΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ (ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ ΜΟΝΤΕΝΑ)[/SIZE][/CENTER][/COLOR]

[CENTER][/CENTER]

Στα μέσα του 18ου αιώνα, παράλληλα με τον αγώνα του Φιλιντόρ και της Γαλλικής σχολής να μετριασθεί η στενά τακτική έμφαση των ρομαντικών και να μπουν οι βάσεις μιας βαθύτερης στρατηγικής κατανόησης, στην Μόντενα της Ιταλίας, μια ομάδα σκακιστών συνενώνεται γύρω από τις κυρίαρχες προσωπικότητες των ισχυρών παιχτών Ντελ Ρίο, Λόλι και Πονζιάνι. Είναι υπέρμαχοι του ρομαντικού τρόπου παιχνιδιού. Γρήγορη ανάπτυξη, θυσίες, άμεση επίθεση στον βασιλιά. Αναλύουν το άνοιγμα που φέρει το όνομα «Ιταλική παρτίδα», ένα άνοιγμα συνεπές προς τις αρχές τους. Είναι ουσιαστικά οι συνεχιστές της παράδοσης που δημιούργησε η προηγούμενη γενιά μεγάλων Ιταλών παιχτών, οι Λεονάρντο, Γκρέκο, Μπόι και Νταμιάνο.
Ταυτόχρονα αντιδρούν έντονα ενάντια στις ιδέες του Φιλιντόρ. Ο Λόλι αναλαμβάνει να γράψει ένα βιβλίο όπου παρουσιάζονται οι ιδέες της Ιταλικής σχολής και ο Ντελ Ρίο που είχε μελετήσει διεξοδικά το βιβλίο του Φιλιντόρ, γράφει ένα κεφάλαιο στο βιβλίο του Λόλι, όπου εναντιώνεται στις ιδέες του Γάλλου και προσπαθεί να τις καταρρίψει. Είναι η πρώτη διαμάχη μεταξύ των σκακιστικών σχολών.
Η Ιταλική σχολή προσπαθεί να συστηματοποιήσει τις ρομαντικές ιδέες και να αντιτεθεί ταυτόχρονα στην προσπάθεια συστηματοποίησης των στρατηγικών ιδεών που επιχειρεί η Γαλλική σχολή.
Προσπαθώντας να κάνω μια μικρή αποτίμηση των γεγονότων της εποχής, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η προσφορά του Φιλιντόρ ήταν καθοριστική όχι μόνο όσον αφορά της αρχές του στρατηγικού παιχνιδιού, αλλά και όσον αφορά την συστηματοποίηση του τακτικού. Μα θα μου πείτε, ο Φιλιντόρ εισήγαγε και μίλησε για στρατηγικές έννοιες. Ναι, βέβαια, αλλά ανάγκασε και την ρομαντική πλευρά να προσπαθήσει να αποδείξει ότι έχει δίκιο. Αυτό σημαίνει έλεγχος, ανάλυση, πειραματισμός. Υπήρχε πια ένας αντίπαλος για τους ρομαντικούς ο οποίος μάλιστα είχε συγγράψει ένα σπουδαίο βιβλίο. Θα έπρεπε και οι ίδιοι να συστηματοποιήσουν και να στηρίξουν τις απόψεις τους πάνω σε συγκεκριμένα θεμέλια που έπρεπε να προσπαθήσουν να αποδείξουν ότι είναι ορθά, ότι λειτουργούν. Έτσι ο Φιλιντόρ είναι ουσιαστικά ο υπεύθυνος που εισάχθηκε η λεπτομερής ανάλυση και έρευνα και από τις δύο πλευρές. Και από αυτήν την άποψη, είναι καθοριστικός για την εξέλιξη του παιχνιδιού, προς όλες τις κατευθύνσεις.
Τα ρομαντικά ιδεώδη, υπό την σκέπη της Ιταλικής σχολής, κυριάρχησαν για έναν ακόμη αιώνα. Ήταν φανερό ότι οι ιδέες του Φιλιντόρ ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του. Επίσης το άκρατο επιθετικό παιχνίδι, με τις θυσίες και τους δαιδαλώδης συνδυασμούς ήταν πιο συναρπαστικό τόσο για τους θεατές, όσο και για τους ίδιους τους παίχτες και έτσι δεν δυσκολεύτηκε να κυριαρχήσει. Παρόλο που μια νέα σχολή, επηρεασμένη από τον ίδιο τον Φιλιντόρ (ο οποίος όπως είπαμε ταξίδευε και έμενε για αρκετό διάστημα στο Λονδίνο) εμφανίστηκε ως συνέχεια της Γαλλικής. Ήταν η Αγγλική σχολή.

[CENTER][COLOR=“Red”][SIZE=“4”]ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
[/SIZE][/COLOR]

[/CENTER]
[SIZE=“2”][CENTER][COLOR=“DarkSlateBlue”]Χάουαρντ Στάουντον[/COLOR][/CENTER][/SIZE]

Οι εμφανίσεις, οι παρτίδες και οι συζητήσεις του Γάλλου μουσικοσυνθέτη στο Λονδίνο, εντυπωσίασαν και επηρέασαν όλους τους Άγγλους σκακιστές της εποχής. Ασπάστηκαν τις ιδέες του και άρχισαν σιγά σιγά να δημιουργούν κοινή παράδοση. Αρκετά χρόνια αργότερα, με άξονα τον ισχυρότερο σκακιστή που είχε εμφανιστεί στην Αγγλία μέχρι τότε, τον Χάουαρτν Στάουντον, η Αγγλική σχολή προσπάθησε να προωθήσει τις ιδέες του παιχνιδιού θέσεων, σε μια εποχή που κυριαρχούσαν ακόμη οι ρομαντικοί παίχτες.
Ο Στάουντον διεύρυνε την οπτική του Φιλιντόρ πάνω στα στρατηγικά ζητήματα, εισάγοντας και νέες ιδέες όπως το φιανκέτο (φιανκέτο είναι η ανάπτυξη των αξιωματικών από τα τετράγωνα g2 και b2 για τα λευκά και g7, b7 για τα μαύρα), τα πλευρικά ανοίγματα κ.ά. Άλλα ισχυρά ονόματα σκακιστών γύρω από τον Στάουντον ήταν οι Χάρβιτς, Μπακλ, Ουίλιαμς και άλλοι. Κύριο γνώρισμα σε όλους ήταν οι αργοί ελιγμοί, μια θα λέγαμε προσπάθεια ψιλάφισης στα ? σχεδόν- τυφλά του τρόπου με τον οποίο θα έπρεπε να παίζεται το παιχνίδι θέσεων. Οπωσδήποτε η επίδραση της Αγγλικής σχολής είναι καθοριστική, αφού όχι μόνο δεν άφησε να χαθούν οι ιδέες της Γαλλικής, κάτω από την «ρομαντική κυριαρχία», αλλά έφερε και καινούριες. Θα μπορούσε να είναι ακόμη περισσότερο καθοριστική, αν δεν απουσίαζαν τα γραπτά έργα.
Την εποχή δράσης της Αγγλική σχολής, η ρομαντική σχολή φτάνει στο απόγειο της, με την εμφάνιση του ισχυρότερου παίχτη που ανέδειξε. Αυτός ήταν ο Γερμανός Άντολφ Άντερσεν.

[CENTER][COLOR=“red”][SIZE=“4”]ΑΝΤΟΛΦ ΑΝΤΕΡΣΕΝ[/SIZE][/COLOR]

[/CENTER]

Ο Άντολφ Άντερσεν γεννήθηκε το 1818 στο Μπρεσλάου, όπου και έζησε ως το θάνατο του το 1879. Ήταν καθηγητής γυμνασίου και οι επαγγελματικές του υποχρεώσεις του στέρησαν την συμμετοχή σε αρκετά τουρνουά. Ιδίως κατά την εικοσαετία 1850 ? 70, όπου παρουσίασε την μεγάλη του ακμή ως σκακιστής, ήταν ένας από τους κορυφαίους στον κόσμο. Ουσιαστικά, αν και δεν υπήρχε επίσημα ο τίτλος ακόμα, το 1851, στο ισχυρότερο τουρνουά ως τότε, στο Λονδίνο, κερδίζοντας με λαμπρό τρόπο τους κορυφαίους της εποχής (Κιζερίτσκι, Στάουντον, Ζεν κτλ) χρίστηκε παγκόσμιος πρωταθλητής. (Ο τίτλος δεν υπήρχε επίσημα ακόμα, αλλά τα ισχυρά τουρνουά καθόριζαν τον κορυφαίο στον κόσμο). Ο Άντερσεν έφτασε το ρομαντικό στιλ στο απόγειο του. Έξοχος επιθετικός παίχτης, με ένα τεράστιο ταλέντο στους συνδυασμούς, παρουσίασε ότι λαμπρότερο μέχρι τότε σ? αυτόν τον τομέα. Δεν είναι τυχαίο που η πρώτη παρτίδα στην ιστορία του παιχνιδιού η οποία χαρακτηρίστηκε «Αθάνατη» είναι δική του δημιουργία, παιγμένη στο περιθώριο εκείνου του τουρνουά του Λονδίνου. Πρόκειται για την πιο φημισμένη παρτίδα στην ιστορία του παιχνιδιού που έχει γοητεύσει όλες τις γενιές σκακιστών από τότε που παίχθηκε. Έχει δημιουργήσει τον δικό της θρύλο και είναι αξιοσημείωτο ότι την γνωρίζουν ακόμα και άνθρωποι που δεν ασχολούνται συστηματικά με το σκάκι. Κι όχι μόνο αυτό. Έχει εμπνεύσει και λογοτέχνες ? σκακιστές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το λογοτεχνικό έργο Έλληνα σκακιστή, ο οποίος το υπέγραψε με το ψευδώνυμο Αννίβας Αρνέλλος, «Μια παρτίδα σκάκι». Πρόκειται για μια ερωτική ιστορία (κι όχι μόνο) στην οποία ο συγγραφέας χωρίζει τα κεφάλαια του με βάση τις κινήσεις της «Αθάνατης του Άντερσεν». Κάθε κεφάλαιο και μια κίνηση. Τις κινήσεις του Άντερσεν «παίζει» η ηρωίδα του βιβλίου, ενώ τις κινήσεις του Κιζερίτσκι ο ήρωας.

[CENTER]

[COLOR=“DarkSlateBlue”][SIZE=“2”]Η τελική θέση της Αθάνατης παρτίδας[/SIZE][/COLOR][/CENTER]

Μιλάμε λοιπόν για την θρυλικότερη παρτίδα στην ιστορία του παιχνιδιού. Φυσικά περιέχει αρκετά λάθη, καθώς το αμυντικό παιχνίδι στους ρομαντικούς παίκτες δεν ήταν καθόλου ανεπτυγμένο. Αν φυσικά ο Κιζερίτσκι αμυνόταν σωστά, οι θυσίες του Άντερσεν θα αποδεικνυόταν λανθασμένες. Ελάχιστη σημασία έχει όμως αυτό μπροστά στην ομορφιά της παρτίδας. Και στο κάτω κάτω, αυτό το σκάκι παίζονταν τότε.
Δίνω λινκ για να απολαύσετε την παρτίδα:

http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1018910

Δημιουργία επίσης του Άντερσεν είναι και η παρτίδα που ονομάστηκε «The evergreen game», η «Αειθαλής παρτίδα» όπως την μάθαμε οι Έλληνες σκακιστές, παιγμένη εναντίον του Ντυφρέν. Δείτε την και αυτήν:

http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1018961

Η τρομερή έφεση στους συνδυασμούς του Άντερσεν, συνδυασμοί που περιείχαν πάντα εντυπωσιακές θυσίες και ακόμη πιο εντυπωσιακό τέλος, ήταν κάτι που δεν είχε ξαναδεί μέχρι τότε η σκακιστική κοινότητα. Στο πρόσωπο του Γερμανού, ο «σκακιστικός ρομαντισμός» άγγιξε την τελειότητα του και ταυτόχρονα γνώρισε την αρχή του τέλους της κυριαρχίας του. Οι νόμοι της διαλεκτικής επέδρασαν στην εξέλιξη του σκακιού και μόλις η ρομαντική σχολή έδωσε ότι ανώτερο είχε να δώσει, ήρθε και το πλήρωμα του χρόνου όπου ρομαντικές και στρατηγικές ιδέες συντέθηκαν και μετουσιώθηκαν σε κάτι ανώτερο. Καταλυτική μορφή αυτής της εξέλιξης ήταν ένας νέος, γεννημένος στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στον Νέο Κόσμο, ο οποίος μη μετέχοντας στις διαμάχες των σχολών στην Ευρώπη, έκανε το υπερατλαντικό ταξίδι για να ενώσει τις ιδέες τους σε μια νέα και ανώτερη σφαίρα κατανόησης. Το όνομα του ήταν Πολ Τσαρλς Μόρφυ.

[CENTER][SIZE=“4”][COLOR=“Red”]ΠΟΛ ΤΣΑΡΛΣ ΜΟΡΦΥ[/COLOR][/SIZE]


[/CENTER]

Ο Πολ Μόρφυ γεννήθηκε στις 22 Ιουνίου του 1837 στην Νέα Ορλεάνη. Ο πατέρας του είχε ισπανικές και ιρλανδικές ρίζες και η μητέρα του ήταν Γαλλίδα. Στην οικογένεια του έπαιζαν όλοι σκάκι και έτσι έμαθε και αυτός από μικρός. Από την ηλικία των 12 ετών άρχισε να νικάει μεγάλους και αναγνωρισμένους παίχτες, μεταξύ αυτών και τον Λέβενταλ σε μια περιοδεία του τελευταίου στην Αμερική. Ο μικρός Μόρφυ άρχισε να ασχολείται πολύ σοβαρά με το παιχνίδι. Ήταν ιδιαίτερα ευφυής με τρομερή μνήμη. Έμαθε γρήγορα γαλλικά, γερμανικά και ισπανικά, διάβασε το βιβλίο του Φιλιντόρ και τα περιοδικά που εξέδιδε η παρέα των Γάλλων σκακιστών του καφέ ντε λα Ρεζάνς. Παράλληλα τελείωσε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα σε ηλικία 19 ετών και απέκτησε την άδεια δικηγορίας. Ο νόμος όμως επέβαλε να έχει κάποιος συμπληρώσει τα 21 για να εργασθεί σε αυτόν τον τομέα και έτσι ο Πολ είχε δύο ελεύθερα χρόνια μπροστά του για να αφιερωθεί στο σκάκι.
Το 1857 έγινε το πρώτο πρωτάθλημα Αμερικής, στο οποίο ο Μόρφυ διέλυσε τους πάντες και τα πάντα. Μεταξύ των αντιπάλων του και ο μεγάλος σκακιστής και θεωρητικός Πάουλσεν, ο οποίος αν και Γερμανός ζούσε μόνιμα στην Αμερική. Κατόπιν τούτου, ο Μόρφυ αποφάσισε να ταξιδέψει στην Ευρώπη και να αναμετρηθεί με τους κορυφαίους σκακιστές του πλανήτη. Πρώτος προορισμός ήταν το Λονδίνο όπου και συνέτριψε όλους τους ισχυρούς Άγγλους σκακιστές. Ο μόνος που απόφυγε την συντριβή ήταν ο Στάουντον γιατί ?δεν έπαιξε μαζί του. Ο Στάουντον πενηντάρης πια, κατάλαβε ότι θα ήταν καλύτερο για τον ίδιο να αποφύγει την αναμέτρηση με τον νεαρό Αμερικανό. Κατόπιν ο Μόρφυ έφυγε για το Παρίσι. Στο καφέ ντε λα Ρεζανς η μοίρα των Γάλλων σκακιστών δεν διέφερε από αυτή των Άγγλων. Αλλά στον Μόρφυ δεν αρκούσαν αυτές οι νίκες. Η μεγάλη του επιθυμία ήταν να αναμετρηθεί με τον κορυφαίο όλων. Τον Άντερσεν. Του έστειλε λοιπόν μήνυμα ότι προτίθεται να καλύψει τα έξοδα του ταξιδιού του ως το Παρίσι προκειμένου να παίξουν ένα ματς. Ήταν Οκτώβριος και ο Άντερσεν απάντησε ότι δέχεται φυσικά, αρκεί να τον περιμένει ως τις διακοπές των Χριστουγέννων, καθώς δεν μπορούσε να διακόψει την διδασκαλία μεσούσης της περιόδου. Ο Μόρφυ περιμένοντας τον Άντερσεν έδινε σιμουλτανέ κανονικού και τυφλού σκακιού στο Παρίσι.

[CENTER]
[COLOR=“DarkSlateBlue”][SIZE=“2”]Ένα πρόβλημα δημιουργημένο από τον Μόρφυ, όταν ήταν μόλις 10 ετών. Τα λευκά παίζουν και κάνουν ματ σε 2 κινήσεις. Προσπαθήστε να το λύσετε. Η θέση είναι τόσο διάσημη που έχει κυκλοφορήσει και σε t-shirt [/SIZE][/COLOR]

[/CENTER]

Τον Δεκέμβριο έφτασε ο Άντερσεν. Συμφώνησαν να παίξουν με στόχο τις 7 νίκες. Αν και ανεπίσημο, πρόκειται ουσιαστικά για ματς για το παγκόσμιο πρωτάθλημα.
Ο Μόρφυ έχασε την πρώτη παρτίδα. Στην δεύτερη έκανε ισοπαλία.
Σε αυτές τις δύο παρτίδες «ζύγιζε» τον τρόπο παιχνιδιού του Άντερσεν. Και κατόπιν η «μηχανή» πήρε μπρος. 6 νίκες στην σειρά! Ο Άντερσεν τα είχε χαμένα. Δεν ήξερε τι να παίξει. Τελικά κατάφερε να νικήσει την επόμενη μετά το σερί των 6 ηττών, έπειτα από μεγάλη μάχη και μετά από 77 κινήσεις. Στην αμέσως προηγούμενη ο Μόρφυ είχε επικρατήσει σε 17! Ο Άντερσεν δήλωσε: «Ο Μόρφυ κερδίζει σε 17 κινήσεις, ενώ εγώ χρειάζομαι 77. Ωστόσο ακόμα κι αυτό είναι υποφερτό». Ο Μόρφυ έκανε και την 7η νίκη και έτσι με 7 νίκες 2 ήττες και 2 ισοπαλίες ήταν ο νέος βασιλιάς του παιχνιδιού.
Οι δηλώσεις του Άντερσεν είναι χαρακτηριστικές:
«Είναι ανώφελο να αντιπαλεύεις αυτόν τον άνθρωπο. Για τα δικά μου μέτρα είναι πολύ ισχυρός. Είναι ακριβής και αλάνθαστος σα μηχανή. Εγώ είμαι μονάχα ένας απλός θνητός». Και επίσης: «Ο Μόρφυ αντιμετωπίζει το σκάκι με τη σοβαρότητα και την ευσυνειδησία του καλλιτέχνη. Το σκάκι είναι γι? αυτόν ιερό καθήκον».
Οι δηλώσεις αυτές ανήκουν στον κορυφαίο Ευρωπαίο σκακιστή, τον πρωταθλητή κόσμου ουσιαστικά πριν την εμφάνιση του Μόρφυ. Τι συνέβαινε λοιπόν; Γιατί ήταν τόσο χαώδης η διαφορά του νεαρού από την Νέα Ορλεάνη από τον δεύτερο, ο οποίος δεύτερος ήταν εκείνη την εποχή ο λαμπρότερος παίχτης με τις πιο εξαίσιες δημιουργίες; Η απάντηση είναι σημαντική επειδή δεν αφορά μονάχα την αναμέτρηση του Μόρφυ με τον Άντερσεν, αλλά την διαδικασία εξέλιξης του ίδιου του παιχνιδιού.
Το καταλυτικό στον Μόρφυ ήταν η ανώτερη κατανόηση των στρατηγικών στοιχείων. Είχε έρθει η ώρα να υπάρξει ένας παίχτης που όχι μόνο θα κατανοεί σε βάθος τις θεωρίες του Φιλιντόρ, αλλά θα μπορεί να τις κάνει και πράξη. Και όχι μόνο τούτο, αλλά θα τις προχωρήσει και παραπέρα. Στις παρτίδες του εμφανίζονται για πρώτη φορά στοιχεία που θα αναλυθούν αργότερα διεξοδικά από τον Στάινιτς και την κλασική σχολή του. Η σημασία του χρόνου, ενός από τα τρία βασικά μεγέθη του παιχνιδιού (υλικό, χώρος, χρόνος) καθώς και του ελέγχου του κέντρου και των ανοικτών γραμμών, εμφανίζονται για πρώτη φορά στο παιχνίδι του Μόρφυ. Ο ίδιος βέβαια δεν έγραψε κανένα έργο που να εξηγεί και να αναλύει τις ιδέες του. Τις παρέδωσε σε πρακτική μορφή με τις παρτίδες του. Εδώ δεν μπορώ παρά να θυμηθώ την δήλωση του Αλιέχιν, αρκετά χρόνια αργότερα. Ο Αλιέχιν λοιπόν, σε μια παρτίδα του, έπαιξε κινήσεις στο άνοιγμα που δεν ήταν γνωστές στην (μέχρι τότε) θεωρία των ανοιγμάτων. Κάποιος δημοσιογράφος, σε μια μικρή συνέντευξη που του πήρε μετά το πέρας της παρτίδας, του επισήμανε το εξής: «Παίξατε πάρα πολλές κινήσεις που δεν συμπεριλαμβάνονται στην θεωρία των ανοιγμάτων». Και ο Αλιέχιν αφοπλιστικός: «Για ποια θεωρία ακριβώς μου μιλάτε; Θεωρία γίνονται αυτά που παίζω εγώ!». Όσο και αν φαίνεται εγωπαθής, η δήλωση αυτή εμπεριέχει υψηλό ποσοστό αλήθειας. Κατά τον ίδιο τρόπο, αρκετά χρόνια πριν, θεωρία έγιναν αυτά που έπαιξε ο Μόρφυ. Ο νεαρός από την Νέα Ορλεάνη, δεν ήταν όμως μονάχα ο παίχτης που εφάρμοσε σε ανώτερο επίπεδο τις στρατηγικές αρχές πρώτος απ? όλους. Ήταν ταυτόχρονα ο πρώτος στην ιστορία ολοκληρωμένος (με τα μέτρα της εποχής του τουλάχιστον) σκακιστής. Δεν αρνήθηκε τα θετικά του ρομαντικού παιχνιδιού. Δεν ήταν ο εκπρόσωπος μιας σχολής που προσπάθησε να δείξει ότι κατέχει την μία και μόνη αλήθεια και ότι οι άλλοι είναι λάθος. Απεναντίας έδειξε με ποιον τρόπο πρέπει να συνδυάζονται τα δύο στυλ παιχνιδιού. Σωστή ανάπτυξη στο άνοιγμα, οικοδόμηση της θέσης, αξιοποίηση των στρατηγικών στοιχείων και εφόσον έχουν επιτευχθεί όλα αυτά και συντρέχουν πια οι προϋποθέσεις, συντριπτική επίθεση και θυσίες φυσικά αν χρειαστεί. Έδειξε στους ρομαντικούς ότι να επιτίθεσαι χωρίς να έχεις οικοδομήσει τη θέση είναι λάθος και στους στρατηγικούς ότι οι ελιγμοί και η δημιουργία στρατηγικών πλεονεκτημάτων δεν γίνεται για να τα έχουμε να τα ?κοιτάζουμε, αλλά για να τα αξιοποιήσουμε με μια σφοδρή επίθεση αφού τα αποκτήσουμε. Έδειξε με λίγα λόγια τον τρόπο που πρέπει να συνδέονται η στρατηγική και η τακτική και να υπηρετεί η μία την άλλη. Και με αυτή την έννοια έγινε ένα διαλεκτικό άλμα στην πορεία της κατανόησης του παιχνιδιού. Όλοι οι κορυφαίοι σκακιστές μετά από αυτόν συνδυάζουν και τα δύο. Άλλος περισσότερο το ένα και άλλος περισσότερο το άλλο, αναλογία που καθορίζει και το στυλ του καθενός, αλλά ουσιαστικά υπάρχουν και τα δύο.
Πριν φύγει από το Παρίσι, δόθηκε προς τιμήν του μια αποχαιρετιστήρια δεξίωση, όπου κοινό και σκακιστές τον αναγνώρισαν ως κορυφαίο παίκτη του κόσμου, ενώ ο Σαιν Αμάν έστεψε με ένα δάφνινο στεφάνι την μαρμάρινη προτομή του Μόρφυ, η οποία έγινε ένα από τα αξιοθέατα του καφέ ντε λα Ρεζάνς.
Η επιστροφή του στην Αμερική ήταν ακόμα πιο θριαμβευτική. Στην Νέα Υόρκη έγινε μεγάλη εκδήλωση προς τιμήν του και του δόθηκαν δώρα. Ταυτόχρονα σκακιστικός πυρετός κατέκλυσε τον Νέο Κόσμο.
Μετά από αυτήν την τεράστια επιτυχία, αρχίζουν να κάνουν την εμφάνιση τους οι ιδιαιτερότητες στην προσωπικότητα του Μόρφυ. Εγκαταλείπει το σκάκι και στις αρχές της δεκαετίας του 1860, μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου στις Ηνωμένες Πολιτείες, εμφανίζονται πια καθαρά τα σημάδια διανοητικής διαταραχής. Ο νεαρός μεγάλος μετρ, δεν εξαφανίστηκε μονάχα από τον κόσμο των 64 τετραγώνων. Μια φορά την ημέρα, πάντα την ίδια ώρα, έβγαινε για έναν μοναχικό περίπατο στους δρόμους της Νέας Ορλεάνης. Λίγο πριν τον θάνατο του συναντήθηκε με τον Γιόχαν Χέρμαν Τσούκερτοτ, ο οποίος βρίσκονταν στην Νέα Ορλεάνη για κάποια σκακιστική εκδήλωση και χαιρετήθηκαν θερμά, κάτι που δείχνει πως ο Μόρφυ, μέσα από τον δικό του κόσμο παρακολουθούσε τις εξελίξεις στον κόσμο του σκακιού, αφού αναγνώρισε τον διάδοχο του στον σκακιστικό θρόνο. Επίσης, έναν χρόνο πριν τον θάνατο του, ο πρώτος επίσημος παγκόσμιος πρωταθλητής (τότε δεν είχε γίνει ακόμα τέτοιος) ο Βίλελμ Στάινιτς τον επισκέφθηκε στο σπίτι του και μίλησαν για 10 λεπτά. Ο Στάινιτς ούτε καν δεν θα υποψιάζονταν τότε ότι η μοίρα θα του επεφύλασσε ένα παρόμοιο τέλος, μερικά χρόνια αργότερα. Ούτε κανένας φίλος του σκακιού στην Αμερική θα υποψιάζονταν πώς και το επόμενο μεγάλο ταλέντο που θα έβγαζε η χώρα, ο Χάρι Νέλσον Πίλσμπερι, θα είχε το ίδιο τραγικό τέλος. Ούτε, ακόμα περισσότερο, πώς η ιστορία θα επαναλαμβάνονταν 100 χρόνια μετά με θαυμαστή ακρίβεια στο πρόσωπο του άλλου σκακιστικού τιτάνα των ΗΠΑ, του Ρόμπερτ Τζέιμς Φίσερ, ο οποίος κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο εκτοξεύθηκε στην κορυφή και μόλις την κατέκτησε χάθηκε και από το σκάκι και από τον κόσμο, συμπληρώνοντας θα λέγαμε τον κύκλο των «Αμερικάνων καταραμένων σκακιστών».
Ο Πολ Τσαρλς Μόρφυ, πέθανε στις 10 Ιουλίου 1884 σε ηλικία 47 ετών. Θα κλείσω την αναφορά μου στον μεγάλο μετρ, με τα λόγια του Γκάρι Κασπάροβ γι? αυτόν: «Ο Μόρφυ είχε πολύ ανεπτυγμένη την αίσθηση της θέσης και επομένως μπορεί άνετα να θεωρηθεί «το πρώτο χελιδόνι» - το πρότυπο του ισχυρού γκρανμετρ του 20ού αιώνα».
Ακολουθούν παρτίδες του:

[CENTER][/CENTER]

http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1233404

http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1242884

http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1019060

COLOR=“red”[/COLOR]

#309

ωραιο κ αυτο το αρθρο σου !

#310

Να σαι καλά φίλε!
Καμιά λύση για το πρόβλημα του Μόρφυ;
Ποστάρετε λύσεις. Είναι πράγματι πολύ όμορφο πρόβλημα.
Τώρα όσον αφορά το επόμενο μέρος, που θα είναι αφιερωμένο στην Κλασική σχολή (ή στρατηγική σχολή ή σχολή του Στάινιτς), έχω αρχίσει να το ετοιμάζω, αλλά δυστυχώς έχω πολύ περιορισμένο χρόνο αυτή τη περίοδο και δεν ξέρω πότε θα το τελειώσω.

#311

Μπράβο jm, πολύ καλή δουλειά!!

Και η άχρηστη πληροφορία της ημέρας: Στο Blade runner, η παρτίδα που παίζουν ο Sebastian με τον Tyller, είναι η “αθάνατη”.

#312

Ευχαριστώ τον grand master του progressive, Deckard!

Πράγματι, παίζουν την “αθάνατη”. Ιδού και το βίντεο:

http://www.youtube.com/watch?v=AOEohYBkhMg

#313

Jm μην αγχώνεσαι…
Εμείς περιμένουμε υπομονετικά…

#314

Πολύ βιαστικά υποθέτω Ra6

#315

δειτε την αθανατη του καρποφ

#316

Ακριβώς! Το πρόβλημα στηρίζεται στην περιορισμένη κινητικότητα των μαύρων. Τα λευκά παίζουν Ra6 και οι μόνες διαθέσιμες κινήσεις για τα μαύρα είναι 2:

α) bxa6, οπότε ακολουθεί b7+#

b) μια οποιαδήποτε κίνηση του αξιωματικού, οπότε ακολουθεί Rxa7+#.

Τρομερή παρτίδα! Και πολύ καλή η ανάλυση. Όπως πάντα περιεκτική, περιέχει όλες τις κύριες βαριάντες χωρίς να κουράζει.

Στο Λινάρες του 1994 (από όπου είναι και η παρτίδα) ο Κάρποβ έκανε την εξωπραγματική απόδοση elo 2985!!! Κατέκτησε την πρώτη θέση με δύο βαθμούς περισσότερους από τον Κασπάροβ.

Η παρτίδα, πέρα από το ότι είναι πανέμορφη, δείχνει κάτι για το οποίο έχω κάνει πάρα πολλές αναφορές στο παρόν θρεντ. Ότι ο Κάρποβ ΔΕΝ είναι ένας στεγνός στρατηγικός παίχτης.
Όπως αναφέρει και ο kingscrusher κάποια στιγμή στο βίντεο, βλέποντας την παρτίδα θα νομίζει κάποιος ότι με τα λευκά είναι ο Κασπάροβ ή ο Φίσερ. Είναι όμως ο Κάρποβ.

Επίσης σημαντικό είναι ότι τόσο στην Kasparov’s immortal, όσο και στην Karpov’s immortal, συμπρωταγωνιστής είναι ο Βέσελιν Τοπάλοβ. Καθόλου τυχαίο, καθώς ο Βούλγαρος γκρανμετρ, εκτός από μεγάλος μαχητής υπήρξε και πολύ ριψοκίνδυνος και με άγνοια του φόβου παίχτης με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εξαιρετικές παρτίδες τόσο όταν κέρδιζε όσο και όταν έχανε. Τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς έχει χάσει το παιγνίδι του αυτήν την ισορροπία επί ξηρού ακμής. Στον τελικό με τον Ανάντ, στην πρώτη παρτίδα, όπου επιτέθηκε σαν τυφώνας, μου θύμισε τον παλιό Τοπάλοβ. Μετά όμως είδαμε πάλι να κάνει την εμφάνιση του ένας φοβισμένος ουσιαστικά παίχτης στο υπόλοιπο του τελικού, κάτι που δεν ταιριάζει καθόλου με το στιλ του Τόπα, όπως το γνωρίσαμε. Ελπίζω να ξαναδούμε σύντομα εκείνο τον παλιό Τοπάλοβ. Για το καλό του παιχνιδιού. Για να ξαναδούμε παρτίδες σαν κι αυτές, κι ας χάνει.

Εδώ, όλες οι παρτίδες του Κάρποβ από το Λινάρες του 1994:

http://www.chessgames.com/perl/chesscollection?cid=1003311

#317

Λοιπόν, απ’ ότι αντιλαμβάνομαι, θα πάρει μερικές μέρες ακόμα το επόμενο μέρος του αφιερώματος στις σκακιστικές σχολές. Είμαι σε extreme time pressure, όπως λέμε οι σκακιστές. Δηλαδή, τρέχει με τέτοιο τρόπο το ρολόι μου, που δεν προλαβαίνω ούτε σαχ να δώσω, πόσω δε μάλλον, να φλυαρήσω περί Στάινιτς και στρατηγικής σχολής.
Ε, και από το να κάνω κάτι βιαστικό, προτιμώ να το καθυστερήσω μερικές μέρες ακόμα. (Τώρα …πόσο μερικές θα είναι αυτές οι μέρες, δεν ξέρω να σας το πω).
Ωστόσο, όσοι θέλετε, ασχοληθείτε με τα παρακάτω προβληματάκια. Δεν είναι τίποτα σπουδαίο, απλώς κάθε ερώτηση ζητάει να τοποθετήσετε κάποια κομμάτια στην σκακιέρα, χωρίς να απειλούνται μεταξύ τους:

  1. Τοποθετήστε τον ΜΕΓΙΣΤΟ αριθμό πύργων σε μια σκακιέρα, ΧΩΡΙΣ να απειλούνται μεταξύ τους. Πόσοι πύργοι μπορούν να τοποθετηθούν;

(Ξεκαθαρίζω εδώ κάτι, το οποίο ισχύει και για τα υπόλοιπα ερωτήματα. Δεν μας ενδιαφέρει το χρώμα των πύργων. Δηλαδή σε μία παρτίδα, δύο λευκοί πύργοι δεν απειλούνται μεταξύ τους ακόμα και αν είναι δίπλα δίπλα, επειδή πολύ απλά ανήκουν στην ίδια παράταξη και ως γνωστόν δεν τρελαθήκαμε ακόμα τόσο οι σκακιστές, ώστε να συλλαμβάνουμε τα δικά μας κομμάτια - αν και έχει συμβεί και αυτό, αλλά είναι μια …άλλη ιστορία. Όμως εδώ, στο πρόβλημα μας, δεν παίζει ρόλο το χρώμα. Θέλουμε τον μέγιστο αριθμό πύργων, τοποθετημένων έτσι, ούτως ώστε να μην απειλούνται μεταξύ τους, ασχέτως χρώματος. Διαφορετικά η απλή και έξυπνη απάντηση, θα ήταν 64 λευκοί (ή 64 μαύροι, ότι προτιμάτε) πύργοι, ένας σε κάθε τετράγωνο της σκακιέρας και δεν απειλούνται μεταξύ τους, καθότι όλοι λευκοί! Όμως, ξαναλέω, δεν μας ενδιαφέρει κάτι τέτοιο. Το αυτό ισχύει και για τις παρακάτω ερωτήσεις)

  1. Ποιος είναι ο μέγιστος αριθμός αξιωματικών που μπορούν να τοποθετηθούν σε μία σκακιέρα, ΧΩΡΙΣ να απειλούνται μεταξύ τους;

  2. Ποιος είναι ο μέγιστος αριθμός ίππων που μπορούν να τοποθετηθούν σε μια σκακιέρα ΧΩΡΙΣ να απειλούνται μεταξύ τους; (φαίνεται βασανιστήριο, αλλά στην πραγματικότητα είναι το απλούστερο απ’ όλα! Εν τω μεταξύ η απάντηση φαίνεται εξωφρενική, αλλά είναι πέρα για πέρα λογική! Βρείτε το.)

  3. Ποιος είναι ο μέγιστος αριθμός βασιλισσών (αυτό ναι, θέλει λίγο κόπο) που μπορούν να τοποθετηθούν σε μία σκακιέρα, ΧΩΡΙΣ να απειλούνται μεταξύ τους;

Περιμένω απαντήσεις…

[SPOILER]Τώρα βέβαια θα μου πει κάποιος “Άσε μας ρε φίλε, δεν μας φτάνει η τρόικα και το ΔΝΤ, δεν μας φτάνει ο “μπενόπουλος - βγενόπουλος”, θα μας έχεις τώρα να ζαλιζόμαστε με τις βασίλισσες στη σκακιέρα. Εγώ θα βάλω 64, να φαγωθούνε οι σκύλες μεταξύ τους και θα κάθομαι να τις κάνω και χάζι!” Ε, είναι κι αυτό μια λύση βέβαια… :p[/SPOILER]

#318

δειτε αυτην την πολυ ωραια παρτιδα

το προβλημα θελω να το μελετησω αν κ δεν θα βγαλω ακρη…

#319

και αυτην!!!

#320

χρονια πολλα σ ολους/ες

σας εχω σουπερ παρτιδα!

ο μαυρος αυτην την στιγμη ειναι το νουμερο 1 παγκοσμιως