Λοοιπόν, καταρχήν χαίρομαι που σοβάρεψε λίγο η κουβέντα… Πραγματικά δε νομίζω οτι χρειάζονταν όλες αυτές οι ειρωνίες απέναντι στον that’ s why στην αρχή. Στην τελική, αν είναι να κλειδωθεί ένα τόπικ, ας κλειδωθεί. Μη μένει ανοικτό μόνο για να σπάμε την πλάκα μας. Θα μου πείτε, 2 μπαν έχει φάει, τόσα έχει πει κατά καιρούς στο φόρουμ, άντε να τον πάρουμε σοβαρά… αλλά και πάλι, δε χρειάζεται τόση ειρωνία.
Όσο αφορά το θέμα, νομίζω πως τείνουμε να το βλέπουμε απο λάθος οπτική. Δηλαδή εκείνη της “ιδανικής” κοινωνίας, χωρίς ανταγωνισμό, χωρίς εγκλήματα, χωρίς κανόνες, με αλληλεγγύη για όλους κλπ. Παιδιά, αυτό εγώ το λέω αναρχία για ρομαντικούς, ή μάλλον, αναρχία όπως ο κόσμος ο πολύς νομίζει οτι είναι.
Όταν μιλάμε για ανθρώπινα όντα όμως, ξέρουμε πολύ καλά δύο πράγματα.
1) Δεν υπάρχει “καλός” άνθρωπος. Αυτός είναι ένας μύθος των φιλοσόφων του διαφωτισμού. Απο αυτή την άποψη, δε γίνεται να καταργήσουμε πολλές απο τις σκοτεινές πλευρές του ανθρώπου.
2) Ωστόσο, ούτε είναι “φύσει κακοί” οι άνθρωποι. Άλλος μύθος απο κει. Δε γεννιόμαστε “καλοί” ή “κακοί”. Γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε μέσα σε μια κοινωνία, και σε έναν πολιτισμό. Ερχόμαστε σε επαφή με τη γλώσσα της, και με τις αξίες της, μαθαίνουμε να βλέπουμε τον κόσμο κάτω απο το δικό της πρίσμα, το οποίο και διαφέρει απο πολιτισμό σε πολιτισμό. Άλλη ερμηνεία δίνει στον κόσμο κάθε διαφορετική κοινωνία, αλλιώς αποδίδει κάθε διαφορετικός άνθρωπος τη θέση του μέσα σε αυτήν απο πολιτισμό σε πολιτισμό.
Αλλιώς ερμήνευαν τον κόσμο και τη ζωή τους οι Ινδιάνοι, οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι, οι χωρικοί του Μεσαίωνα, οι σύγχρονοι αστοί. Άλλες αξίες είχαν οι μεν, άλλα πιστεύω, άλλες καθημερινές πρακτικές, άλλα συστήματα πίστης και ιδεών. Όπου κάποιοι βλέπουν “παντού το ίδιο” (δηλαδή λίγους να εξουσιάζουν τους πολλούς), εγώ βλέπω μια συναρπαστική ποικιλία απο κοινωνικά συστήματα και τύπους ανθρώπων. Μια τεράστια ποικιλία απο συστήματα αξιών του τύπου “αυτό είναι καλό, αυτό κακό”, “αυτό είναι όμορφο, αυτό άσχημο” κλπ.
Γιατί τα είπα όλα αυτά? Τι σχέση έχουν? Θέλω απλά να τονίσω πως πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα, όταν ρωτάμε “είναι δυνατή μια αλλαγή?”, χρειάζεται να ξεκινάμε απο το ουσιώδες, που δεν είναι άλλο απο την ιστορία της ανθρωπότητας και των πολιτισμών που έχουν υπάρξει μέσα της. Όπου τότε διαπιστώνουμε πως, ναι, η αλλαγή πάντα υπήρχε, είναι αδύνατον να σταματήσει βασικά.
Που σημαίνει πως δε γίνεται να έρθει κάποτε μια “ιδανική κοινωνία”. Γιατί αυτό θα σήμαινε το τέλος, και τέλος (σε κοινωνικό τουλάχιστον επίπεδο) δε γίνεται να υπάρξει.
Άλλο αυτό όμως (η ρομαντική πλευρά της αναρχίας), και άλλο η ουσιαστική πλευρά της, αυτή που παραβλέπεται συχνά: το οτι ουσιαστικά αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση σχηματισμού κοινωνικών θεσμών. Και ανεξαρτήτως αν κάποιος πιστεύει οτι είναι δυνατόν ή όχι να εφαρμοστούν στην πράξη, αξίζει να τους μελετήσει, σε περίπτωση που τον ενδιαφέρει το θέμα, καθώς παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον.
Μπορώ να πω πολλά ακόμη, αλλά ας το αφήσω εδώ για την ώρα… δε θέλω να γράψω βιβλίο, ποστ θέλω να κάνω! Η ουσία του οποίου είναι: μη συγχέετε την ουτοπία και τον “ιδανικό άνθρωπο” (πράγματα αδύνατα) με τον σχηματισμό εναλλακτικών κοινωνικών θεσμών, οι οποίοι θα δρουν προς συμφέρον της πλειοψηφίας έναντι των λίγων. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο. Και έχετε πάντα στο νου σας την σχετικότητα κάποιων πραγμάτων που εμείς τα θεωρούμε δεδομένα, γιατί ζούμε σε αυτή την εποχή.
ΥΓ - Προφανώς αυτή τη στιγμή, στον παρόντα χρόνο, και απο αυτούς τους ανθρώπους (όλους εμάς δηλαδή), ο σχηματισμός μιας τέτοιας εναλλακτικής κοινωνίας είναι αδύνατος. Λογικό δεν είναι όμως?