Ήθελα να κάνω ένα appreciation post για τους Free αλλά δεν νομίζω να υπάρχει thread και δεν φτιάχνω γιατί θα πάει άπατο.
Περίεργη περίπτωση μπάντας.
Ξεκινούν σαν μπλουζ ροκ αλλά χωρίς να δείχνουν πως θέλουν να παίξουν σκληρά και να ακολουθήσουν μπάντες σαν τους σύγχρονούς τους Zeppelin πχ. (με έναν αστερίσκο). Δεν θέλουν να τζαμάρουν σαν τους Cream, τους Ten Years After κτλ. Όλα με μέτρο.
Ακόμα κι ο Kossoff που λατρεύεται σαν κιθαρίστας, απέχει στυλιστικά κι αισθητικά από άλλους κιθαρίστες της εποχής. Δεν θάμπωνε με την ταχύτητά του και το εκρηκτικό παίξιμό του. Είχε όμως έναν τόνο κι ένα vibrato που με στέλνει στο διάολο.
Κι αν κάπως νιώθω με τα χρόνια πως έχουν ταυτότητα, στα χρυσά χρόνια τους (ή έστω στις καλύτερες κυκλοφορίες του) μόνο μια φορά κυκλοφόρησαν τον ίδιο δίσκο.
Το
Tons of Sobs είναι ο αστερίσκος που αναφέρω πιο πάνω.
Συντριπτικό ντεμπούτο. Μετά το fade out/ fade in πέρασμα από το πανέμορφο μελωδικό, Over the Green Hills (Pt. 1) στο Worry, η απειλητική lead κιθάρα του Kossoff πάνω από αυτό το riff παίρνει κεφάλια (ηχογραφημένο το '68 παρακαλώ). Το πλέον σκληρό άλμπουμ τους. Φοβερή ενέργεια ακόμα κι από τον, ήσυχο στην πορεία, Kirke που κακοποιεί τα drums σε πολλά σημεία του δίσκου, μια τσίτα, ένας “ηλεκτρισμένος” αέρας. Ο δεκαεφτάχρονος Fraser κάνει την παρουσία του αισθητή με τις παχιές μπασογραμμές του και στην φωνή ο Rodgers με το καλημέρα δείχνει πως είναι από τις καλύτερες λευκές φωνές ever. Και η διασκευάρα στο The Hunter του Albert King ανατριχιαστική (ακόμα καλύτερη στο live).
Από το δεύτερο κιόλας άλμπουμ,
Free, ρίχνουν τους τόνους και ανάμεσα σε blues rock κομματάρες σαν το I’ll Be Creepin’, Broad Daylight και Woman. παρεισφρέει μια έντονα μελαγχολική διάθεση μέσω ακουστικών κιθάρων και πανέμορφων φωνητικών μελωδιών. Κανένας δίσκος δεν πρέπει να τελειώνει με το Mourning Sad Morning. Ασύλληπτο “βάρος”.
Το για πολλούς (κι εγώ σε αυτούς) κορυφαίο, Fire and Water, είναι στους αγαπημένους μου δίσκους ever. Πέραν των αναμνήσεων που το συνοδεύουν, ακόμα και σήμερα, πεθαίνω με το απλό σαν σύνθεση ομώνυμο (μέχρι κι εγώ το έχω βγάλει στην κιθάρα) και την εξίσου απλή αλλά ουσιαστική σολάρα του Kossoff. Ανέμελα laid back tracks (Do You Remember, Oh I Wept), συναισθηματικά ξεσπάσματα (Heavy Load), ηλεκτρικά ξεσπάσματα (Mr. Big), η hit-άρα (All Right Now), αθάνατα τραγούδια. Η πεμπτουσία του ήχου τους. Η κιθάρα του Kossoff πιάνει κορυφές όπως και οι ερμηνείες του Rodgers που παίζει χωρίς αντίπαλο εκείνα τα χρόνια. Ειδικά σε Mr. Big και Heavy Load ξεδιπλώνει όλο το ταλέντο του. Ακόμα και στο χιλιοακουσμένο All Right Now, το πώς αλλάζει τη φωνή του για να προσποιηθεί την γυναίκα της ιστορίας, είναι απίστευτο.
Με το
Highway συνέχισαν σε παρόμοια μονοπάτια, αλλά ακόμα πιο μελωδικά. Τα The Highway Song και The Stealer που ανοίγουν τον δίσκο δυναμικά σκίζουν, το Οn My Way είναι καρφί The Band, το Be My Friend έντονα συναισθηματικό και bluesy δείχνει πώς να φτιάξεις ένα ποιοτικό τραγούδι, χωρίς να γίνεσαι μελό. Από τις καλύτερες πλευρές βινυλίου στην καριέρα τους. Η Β’ πλευρά ένα τσικ κάτω αλλά οι μελωδίες τους είναι πελώριες μες στην απλότητά τους, πάντα με συγκινούσαν, το δε Ride a Pony πάντα ήταν ένα από τα πιο fun τραγούδια τους. Ακόμα είναι.
H μόνη παραφωνία στην καριέρα τους έρχεται με το Free at Last. Σε καμία περίπτωση δεν είναι για πέταμα ο δίσκος αλλά δεν μπορεί να κοιτάξει κανέναν απ’ όσους προηγήθηκαν στα μάτια, δύσκολα ξεχωρίζεις κάποιο κομμάτι από εδώ. Ίσως λογικό αφού ήδη είχαν βαρέσει μια διάλυση και η σχέση των Rodgers/ Fraser ποτέ δεν ξανάγινε η ίδια (και ώθησε τον Kossoff ακόμα περισσότερο στις καταχρήσεις). Στασιμότητα.
Ευτυχώς επιφύλασσαν ακόμα έναν δίσκο πριν το τέλος, το θεϊκό Heartbreaker. Τι κι αν οι Kossoff/ Fraser αποτελούσαν ουσιαστικά παρελθόν (αν κι ο πρώτος) έχει μεγάλη συμμετοχή στον δίσκο)? Ο Rodgers με τον νεοεισελθόντα Rabbit σε πλήκτρα, πιάνα, κτλ. σε τρελή φόρμα, δίνουν μεγάλες κομματάρες. Πρώτον, τα Wishing Well και Heartbreaker - το πρώτο δυναμικό και catchy και το δεύτερο απλά ένα από τα καλύτερα blues rock κομμάτια ever - χτυπούν την πόρτα ενός υποθετικού top-5 τραγουδιών τους. Τα δε Come Together in the Morning (κλαίει η κιθάρα του ΘΕΟΥ), Muddy Water και το αργό bluesy, Seven Angels, στάζουν συναίσθημα σε κάθε νότα. Ο Bundrick μάλιστα δίνει μια νέα διάσταση στη μουσική τους με πλήκτρα και πιάνο να χρωματίζει απίθανα όλα τα τραγούδια. Πραγματικά αδικημένο άλμπουμ.
Σήμερα οι Free μοιάζουν σχεδόν ξεχασμένοι σε σχέση με άλλες μπάντες της εποχής αλλά η επιρροή τους βρίσκεται σε πολλούς μουσικούς που ακολούθησαν (και στο αγαπημένο μου southern rock). Πάντα μου φαίνονταν πως ανήκουν σε μια ξεχωριστή κατηγορία γκρουπ, από αυτά που το κάθε μέλος φέρνει κάτι ξεχωριστό και δύσκολα αντικαθίσταται, μια χημεία φοβερή. Kαι με εξαίρεση το Hearbreaker, είναι αυτοί οι αρχικοί τέσσερις που δίνουν τελικά την ταυτότητα σε αυτούς, μη θυμίζοντας τελικά κανέναν στην πραγματικότητα.
Προσωπικά πάντως, πάντα όποτε επιστρέφω πια σε αυτούς μου δίνουν ένα comforting feeling όπως λίγες “μεγαλύτερες” ιστορικά μπάντες. Και είναι πάντα εκεί για μένα, μια 20-ετία τουλάχιστον από όταν τους πρωτοάκουσα.
). Από τις λίγες φορές που το λέω και το εννοώ ΔΕΝ υπάρχει περιττό δευτερόλεπτο εδώ. Αντιθέτως είναι ένα ευεργετικό ηλεκτροσόκ στον σκληρό ήχο και ειδικά στο μέταλ καθώς του προσθέτει φρέσκες ιδέες και του δίνει νέες δυνατότητες και ορίζοντες. ΥΓ Είτε τη με 1η είτε με την 500η ακρόαση η ανατριχίλα σε κομμάτια όπως το Aerials είναι ίδια και αμετάκλητη. Πόσοι μπορούν να πουν ότι το έχουν πετύχει αυτό;
