Ας ελπίσουμε πως κάποια από αυτά, όπως το Nuclear Fusion (που το breakthrough έγινε επίσης με τη βοήθεια της τεχνολογίας - ήτοι AI) ή η παραγωγή καυσίμου μέσω διοξειδίου του άνθρακα, θα δώσουν μεσοπρόθεσμα λύσεις και στις διεθνείς σχέσεις, οικονομία κοκ.
Αυτό το είχα δει, και αν θυμάμαι σωστά έλεγε πως η θεραπεία δε δόθηκε για HIV, αλλά για καρκίνο και “έμμεσα” θεραπεύτηκε, δηλαδή ο ιός έγινε μη ανιχνεύσιμος (και μάλιστα είχε γίνει άλλη μια φορά). Η θεραπεία αυτή δεν ενδείκνυται γιατί έχει μεγάλο ρίσκο για να κουραρεις τον HIV, και ούτως ή άλλως, λίγος κόσμος σχετικά γνωρίζει πως, αν ένας άνθρωπος διαγνωστεί με HIV, με ρετροικη θεραπεία μπορεί να ζήσει τη ζωή του κανονικότατα και να φτάσει στο προσδόκιμο όριο ζωής. Αρκετά τρελό αν σκεφτείς πως για πολλά χρόνια είχε συνδεθεί το AIDS με σίγουρο θάνατο και όχι πολύ καιρό πριν. Επίσης ανά τακτά χρονικά διαστήματα γίνονται και δωρεάν τεστ από δομές, άρα καλό είναι όλοι μας να κάνουμε, γιατί η πρόληψη σώζει ζωές.
“The world is far from perfect, but we shouldn’t forget that about 90% of all scientists that ever lived are alive today”
Ότι πιο αισιόδοξο και θετικό για το μέλλον αυτού του κόσμου αυτό το στοιχείο.
Που μέσα σε όλα τα άλλα πιθανόν απαντάει και στο ερώτημα πως γίνεται να φτιάχτηκε το εμβόλιο για τον covid-19 σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα συγκριτικά με το παρελθόν και όσα ξέραμε για τα εμβόλια.
Ο κόσμος πάει μπροστά μόνο με την επιστήμη.
…και τις τέχνες
Αυτό κρύβει λίγο την πληροφορία, στη συντριπτική πλειοψηφία το ΑΙ δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από μαθηματικές μέθοδοι ήδη γνωστές εδώ και 50 χρόνια. Αυτό που άλλαξε είναι η δυνατότητα να χτίζουμε υπολογιστές που μπορούν να κάνουν compute σε ικανοποιητικό χρόνο. Κάποια στιγμή, κάπου θα σκάσει κιόλας όλο αυτό το πράγμα, γιατί δεν αρκούν τα δεδομένα ή η υπολογιστική ισχύς για να βγάλεις αποτελέσματα και το ΑΙ σίγουρα δεν είναι η λύση σε όλα όπως έχει αφήσει το marketing να εννοηθεί.
Λογικά το έχεις δει ότι το 2021 πήραν Nobel οικονομικών για causal μεθόδους, εκεί έχει νόημα να εστιάσει η έρευνα και εφαρμογή σε ΑΙ κατά τη γνώμη μου. Ένα προφανές παράδειγμα είναι πως τα σύνολα δεδομένων που χρησιμοποιουνταν πριν την πανδημία ήταν τελείως διαφορετικά από αυτά που έχουν τώρα, πράγμα που σημαίνει πως έκανε redundant πολλά σύνολα δεδομένα που χρησιμοποιούσαν για να κάνουν προβλέψεις, καθώς άλλαξαν οι συνθήκες λειτουργίας.
Εδώ βέβαια δε μιλάμε για το είναι το ΑΙ γενικά και τι εφαμογές έχει. Μιλάμε για το πως το ΑΙ της DeepMind έλυσε ένα εν πολλοίς άλυτο πρόβλημα το οποίο μάλλον θα οδηγήσει στο να έχουμε nuclear fusion energy σε κάτι παραπάνω από μια δεκαετία.
Εδώ είναι ένα άρθρο που εστιάζει περισσότερο στο ΑΙ στοιχείο της ανακάλυψης
Από εκεί κι έπειτα προφανώς το ΑΙ δεν είναι πανάκεια. Ίσα-ίσα που υπάρχει ένα τεράστιο debate στους επιστημονικούς κύκλους για την εφαρμογή του, κατά πόσο μπορεί να είναι ethical ΑΙ και σε τι βαθμό μπορεί να χρησιμοποιηθεί γενικότερα, μιας και το παράθυρο για να φτάσει στο σημείο του singlularity (δηλαδή στο σημείο που θα αποκτήσει αυτογνωσία και θα μπορεί να εξελίσσεται πέρα από τον έλεγχο μας - με ότι αυτό συνεπάγεται) είναι πολύ μικρό.
Κάπως επιγραμματικα γιατί γράφω από κιν:
Το AI μπορούμε γενικά να το χωρίσουμε σε 2 μεγάλες κατηγορίες, δηλαδή supervised και unsupervised learning. Το πρώτο χρειάζεται labels για να μάθει ο αλγόριθμος τα patterns, ενώ το δεύτερο όχι, δηλαδή να “ξέρει” τι features χρειάζεται (του τα έχουμε δώσει εμείς στο σύνολο δεδομένων που προπονεί) για να κάνει μια πρόβλεψη. Το δεύτερο ψάχνει όλων των ειδών τα patterns μεταξύ των δεδομένων (σε πολύ πολύ απλά λόγια μπορεί να βρει και μη γραμμικές σχέσεις πιο άνετα ή γενικά τη σχέση μεταξύ δύο κατανομών δεδομένων).
Αυτό γιατί είναι σημαντικό, στο supervised τυπικά ξέρεις τι περίπου γίνεται στο μοντέλο σου, ενώ στο unsupervised όχι, είναι ένα black box. Στο unsupervised έχεις όλα τα νευρωνικά δίκτυα και γενικά τις Depp Learning μεθόδους, όπου κι εκεί οι περισσότεροι βασικοί αλγόριθμοι είναι και αυτοί δημοσιευμένοι εδώ και αρκετά χρόνια (προσοχή εδώ, μιλάμε πως λειτουργεί μαθηματικά ο αλγόριθμος, πότε συγκλίνουν οι ακολουθίες κλπ, μιλάμε για μαθηματική προτυποποίηση, όχι αν ο αλγόριθμος σου λύνει ένα πρόβλημα που θέτεις εσύ και με τι ακρίβεια).
Το βασικό πρόβλημα σε αυτό, είναι πως δεν ξέρουμε τι γίνεται, δεν είναι ερμηνεύσιμο το αποτελέσμα ενός νευρωνικού δικτύου και γιατί πχ αν θες να προβλέψεις πόσο θα πουλήσει το προιόν σου έχει τις σχέσεις που θα σου βγάλει το νευρωνικό (ο αλγόριθμος δηλαδή). Βέβαια τείνει να θέλουμε μόνο το accuracy, αν το πετύχεις ικανοποιητικά έχεις καλό αλγόριθμο. Αν πχ βάλεις και άλλα δεδομένα, είναι σχεδόν σίγουρο πως οι κατανομές θα αλλάξουν (λογικό, έχεις βάλει και άλλες εισόδους για να προβλέψεις ένα αποτέλεσμα).
Εδώ μπαίνει και μια τρίτη κατηγοριοποίηση, η οποία είναι αυτή που μιλάει και στο άρθρο που ανέβασες, δηλαδή το reinforcement learning. Σε αυτές τις τακτικές, δεν δίνεις είσοδο σε αλγορίθμους για να σου βγάλουν ένα αποτέλεσμα, αλλά έχεις ένα χώρο καταστάσεων όπου επαναλαμβάνεις το ίδιο πείραμα συνέχεια. Το βασικό σε αυτά τα προβλήματα είναι το κέρδος σου, δηλαδή το gain function, το οποίο το θέτεις εσύ και είναι μαι συνάρτηση προς βελτιστοποίηση για να λύσεις το πρόβλημά σου. Όταν μετά από άπειρες δοκιμές το σύστημα δοκιμάσει τα πάντα, με τους περιορισμούς κλπ που έχεις θέσει τότε σου βγάζει μία λύση. Αν δηλαδή σε ένα πρόβλημα με τις ίδιες συνθήκες λειτουργίας βάλεις σαν συνάρτηση βελτιστοποίησης το κέρδος σε €, θα έχεις διαφορετική λύση απ’το αν βάλεις σα συνάρτηση βελτιστοποίησης κάτι διαφορετικό. Άρα αυτά τα προβλήματα είναι λίγο διαφορετικά ως προς τη δομή τους και πως τα χρησιμοποιούμε (πχ ένα reinforcement πρόβλημα μπορεί να είναι η αγορά και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας, που και πάλι είναι εύκολο να υποθέσεις πως η λύση που θες τελικά ποια είναι, να έχεις το μέγιστο κέρδος, να έχεις το ελάχιστο κόστος για τους καταναλωτές, να πουλάς περισσότερο ΑΠΕ και λιγότερο λιγνίτη κλπ…). Μάλιστα το reinforcement learning, κατά κύριο λόγο χρησιμοποιεί Μαρκοβιανές διαδικασίες (απ’όσο ξέρω τουλάχιστον), καθόλου διαφορετικές από αυτές που χρησιμοποιούμε τόσα χρόνια σε δυναμικό προγραμματισμό. Και εδώ πάλι η διαφορά είναι πως το reinforcement learning μπορεί να βρει λύσεις που ο δυναμικός προγραμματισμός δεν μπορεί, χάρη στην ύπαρξη μεγάλων σε ισχύ υπολογιστές.
Όλα αυτά τα λεώ, γιατί στο τέλος λες για το debate για το ethical AI, το οποίο νομίζω συνδέεται άμεσα με αυτό που είπα για το causal learning. Δηλαδή, αν πας σε προβλήματα supervised learning, τότε το bias το εισάγει ο δημιουργός του, αν πας σε unsupervised learning πάλι το εισάγει το bias ο δημιουργός του και επιπλέον η λύση που προτείνεται δεν είναι και ερμηνεύσιμη. Το reinforcement learning είναι λίγο διαφορετικό, γιατί δεν κάνει πρόβλεψη ακριβώς αλλά optimize.
Κατά την άποψή μου, το AI γενικά, δίνει λύσεις σε πράγματα που ήδη ξέρουμε πως λειτουργούν κατά κάποιο τρόπο ή καλύτερα, ξέρουμε πως να μην εισάγουμε bias γιατί ξέρουμε τις συνθήκες λειτουργίας και πως επηρεάζεται (causality). Δηλαδή οι φυσικοί και οι πυρηνικοί επιστήμονες έχουν ήδη λύσει το πρόβλημα του πως λειτουργούν οι αντιδραστήρες. Με το ΑΙ μπορούν να καταλάβουν επιπλέον πράγματα που θα ήθελαν αρκετό χρόνο για να επεξεργαστούν τα δεδομένα και να βρουν τις μαθηματικές λύσεις στη θεωρία τους (κάτι ανάλογο με την έρευνα που γίνεται στην ιατρική). Γι’ αυτό είπα τα μαθηματικά που χρησιμοποιούνται στο ΑΙ είναι γνωστά τόσα χρόνια (στην ουσία στατιστική είναι πολύ πολύ γενικά).
Στα υπόλοιπα settings θέλει αρκετή προσοχή, γιατί βάζουμε πάρα πολλές υποθέσεις όταν χρησιμοποιούμε ΑΙ (αυτό που ανέφερα πριν, σχετικά με τα datasets πριν και μετά την πανδημία). Προφανώς όλα αυτά είναι δικές μου σκέψεις και γνώμες, σίγουρα μπορεί να χάνω κάτι και δεν είμαι και κανένας διακεκριμένος επιστήμονας που τα ξέρει όλα.
Μερικές χρήσιμες πληροφορίες για το τώρα και το πριν (2014) στην Ουκρανία, από τον Δημήτρη Λιάτσο (στο ακουστικό βίντεο):
Όσο οι boomers και οι σοβαροί άνθρωποι ετοιμάζονται για πόλεμο και ασχολούνται με “ρεαλιστικά” προβλήματα, τα παιδάκια που διαχειρίζονται τα social κάνουν πλάκα. Μωρέ fb, insta, tiktok, metaverse μόνο μπας και δούμε άσπρη μέρα με τις μαλακίες
Χθες ο Πούτιν αναγνώρισε την ανεξαρτησία των Ντόνετσκ και Λουγκανσκ και έλεγαν για σίγουρο πόλεμο. Κάτι παρόμοιο είχε κάνει και πριν κάποια χρόνια με 2 περιοχές της Γεωργίας και δεν υπήρξε εν τέλει σύρραξη.
Ίσως η κλίμακα ήταν μικρότερη τότε αλλά ελπίζω πως θα ρίξουν και οι 2 πλευρές νερό στο κρασί τους.
Υγ αυτό που καταλαβαίνω με τις λίγες γνώσεις περί εξωτερικής πολιτικής που έχω είναι πως η Ρωσία έχει χάσει την τεράστια επιρροή που είχε στο ανατολικό μπλοκ και ψάχνει εκ νέου puppet states. Και αφού πολλές χώρες τάχθηκαν υπέρ ΕΕ και USA προσπαθεί να δημιουργήσει καινούρια
Μια άλλη μορφή ανάλυσης (και εγώ κάθε άλλο παρά ειδικός είμαι, δεν είναι δική μου η άποψη) είναι πως αφενός διχάζει τη Δύση με όλο αυτό, αφετέρου κρατάει τις τιμές φυσικού αερίου και πετρελαίου ψηλά, και τωρα βλέπουμε και αυτονομησεις των δύο αυτών περιοχών, κερδισμένοι από πολλές πλευρές οι Ρώσοι δηλαδή ακροβατώντας βέβαια και στη κόψη του ξυραφιού όσον αφορα τις δυτικες χώρες και με μεγάλο χαμένο τον απλό κόσμο στην Ουκρανία.
Ολα γινονται για το ποιος ελεγχει το φυσικο αεριο…
Οι Αμερικανοι δεν θελουν καθολου να τροφοδοτει τοσο δυνατα η Ρωσια την Ευρωπη.
Ο Αμερικάνος θέλει να μπει στο ΝΑΤΟ η Ουκρανία για να βάλει κι άλλες, έχει ήδη, πυραυλικές βάσεις εκεί. Προφανώς ο Πούτιν δε θα το αφήσει. Φανταστείτε τη Ρωσία να βάζει δικές της βάσεις σε Μεξικό και Κούβα πχ. Ναι, πήγε να γίνει πριν από 60 χρόνια αυτό και θυμόμαστε πως έληξε. Το ότι θέλει να πάρει τη θέση της πρώην ΕΣΣΔ είναι δεδομένο. Αυτό που δεν ξέρω είναι την τρέχουσα πολιτική σκηνή στην Ουκρανία. Θέλει ο λαός να μπουν στο ΝΑΤΟ ή όχι; Έχουν ξεμπερδέψει με το προ 8ετίας πραξικόπημα;
Πάω για διάβασμα.
Σίγουρα παίζονται πολλά γιατί υπάρχουν πολλά μέτωπα ανοιχτά. Είσοδος της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ρωσικοί πληθυσμοί στην Ουκρανία, φυσικό αέριο, πετρέλαιο, φόβοι των ΗΠΑ για ανοδική πορεία της Κίνας και ενδεχόμενης συμμαχίας με Ρωσία, φόβοι της Ρωσίας ότι δεν μετράει πια σαν υπερδύναμη και και και.
Έτσι όπως είναι το γεωπολιτικό τοπίο δεν θέλει και πολύ να έχουμε παγκόσμιο πόλεμο είναι λεπτό το ζήτημα.
Σχετικά με ΝΑΤΟ και Ρωσία:
Ρε σεις βοηθήστε με λίγο να καταλάβω τι έγινε με Ουκρανία γιατί το έχασα λίγο.
Ο Πούτιν απειλούσε να μπουκάρει αν η Ουκρανία μπει στο ΝΑΤΟ, ειδικά αν η Ουκρανία έχει βλέψεις για την Κριμαία.
Η Ουκρανία εν τέλει λέει οκ δεν μπαίνω στο ΝΑΤΟ.
Η Ρωσία κάνει ότι φεύγει, αλλά μετά λέει “Α, αναγνωρίζω δύο περιοχές που συνορεύουν με μένα σαν ανεξάρτητα κράτη και μπουκαρω με στρατό για να εγγυηθώ το δικαίωμα τους στον αυτοκαθορισμό και την διατήρηση της ειρήνης”.
Δηλαδή είπε ότι δεν θα μπουκάρει αλλά εν τέλει μπούκαρε και με νομιμοφανή τρόπο κιόλας; Αυτό έγινε;
Όχι, δεν έγινε αυτό, είναι πολύ πιο περίπλοκο.
Βασικά στην αρχή είπε ότι δεν θα μπουκάρει αλλά μετα οι αμερικάνοι είπαν θα μπουκάρει αλλά εκείνος έλεγε ότι όχι δεν θα μπουκάρει αλλά οι αμερικανοι επέμεναν ότι θα μπουκάρει ε και τελικά δεν μπούκαρε άλλα τελευταία στιγμή μπούκαρε, αυτό ακριβώς τπτ άλλο, χωρίς πλάκα